توان (فیزیک): تفاوت میان نسخه‌ها

در [[فیزیک]]، '''توان''' میزان جابه‌جایی، دگرگونی و یا استفادهٔ [[انرژی]] در یکای زمان است. یکای این کمیت [[ژول]] بر [[ثانیه]] (J/s) یا همان [[وات]] است (به احترام [[جیمز وات]]، مخترع [[ماشین بخار]]). برای نمونه، برای یک لامپ، نرخ تبدیل انرژی الکتریکی به گرما و نور در وات شمرده می‌شود. هر چه لامپ پر توان تر باشد، انرژی الکتریکی بیشتری در یکای زمان تبدیل می‌شود.

بعد توان انرژی بخش بر زمان است. یکای [[دستگاه بین‌المللی یکاها|SI]] توان همان [[وات]] (W) است که برابر است با یک [[ژول]] بر [[ثانیه]]. از دیگر یکاهای توان می‌توان [[ارگ (یکا)|ارگ]] بر ثانیه (erg/s)، [[اسب بخار]] (hp)، فوت-پوند بر دقیقه و یا [[یکای بریتانیایی حرارت]] بر ساعت (BTU/h) را خاطر نشان کرد.

توان در سامانه‌های مکانیکی، آمیزشی از نیروها و حرکت است. به طور خاص، توان حاصل‌ضرب نیروی وارد بر جسم در سرعت آن و یا حاصل‌ضرب گشتاور اعمال شده بر یک محور و سرعت زاویه‌ای آن است.

این روابط برای تعریف کارایی بیشینه سیستم از لحاظ نسبت سرعت‌ها مفیدند. برای فهم بهتر اهمیت آنها [[:w:en:Gear_ratioGear ratio|این ویکی]] را بخوانید.

در [[نورشناسی]]، یا [[رادیومتری]]، واژه توان گاهی به معنی [[شار تابشی]] است (نسبت متوسط جابه‌جایی انرژی توسط امواج الکترومغناطیسی که یکای آن [[وات (یکا)|وات]] است) و یا به توان دیوپتری یک عدسی یا آینه (مقیاسی از توانایی فوکوس کردن نور که یکای آن [[دیوپتر]] (m^-1−1)است: P=1/f) اشاره دارد.