مسجد هدایت: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱:
'''مسجد هدایت''' [[مسجد|مسجدی]] است که در [[خیابان جمهوری]] تهران (در بخشی که گذشته خیابان استامبول نامیده می‌شد) قرار دارد. این بنای باقی مانده از دوره‌ی قاجار به شماره ۱۵۷۸۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.<ref name=":0">{{یادکرد خبر|کوشش=ایسنا|تاریخ=2018-01-14|عنوان="مسجد هدایت" جزو آثار ملی است|نشانی=https://www.isna.ir/news/96102412839/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AC%D8%B2%D9%88-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-01-14}}</ref> [[سید محمود طالقانی|آیت‌الله طالقانی]] سال‌ها در این مسجد به سخنرانی و برگزاری جلسات درس قرآن می‌پرداخت. این مسجد از پایگاه‌های فعال سیاسی-مذهبی در جریان مبارزات ضد[[دودمان پهلوی|پهلوی]] بود.
== تاریخچه ==
بانی تکیه و مقبره هدایت [[علی‌قلی مخبرالدوله|علی قلی‌خان مخبرالدوله]] فرزند [[رضاقلی‌خان هدایت|رضا قلی‌خان هدایت]] و واقف مسجد و مقبره و درمانگاه هدایت [[مهدیقلی هدایت|حاج مهدیقلی خان هدایت]] بوده است. مسجد در ابتدا تکیه بوده و طبق وصیت علی قلی‌خان هدایت پس از گذشت سی‌سال از مرگ وی بنای مقبره نیز به رواق مسجد اضافه شد. با اضافه شدن مقبره به شبستان مسجد دارای چهار فرش انداز و دو ورودی شد. ورودی اول از خیابان جمهوری که ورودی مقبره بوده و ورودی دوم همان ورودی اصلی مسجد است که از بن‌بست کنار مسجد است. مرز قدیمی بین مسجد و مقبره با ستون و تویزهای تیزه‌دار مشخص است. طی مرمت و بازسازی انجام شده روی مسجد در سال ۱۳۶۸ تا سال ۱۳۷۰ شمسی پایان گرفت سقف از بالای محراب تا ارتفاع حدودا دو متر بالاتر رفته است و یک نیم طبقه بر روی آن ساخته شده است که مسجد را وسعت بخشیده است. نیم طبقه تقریبا تنها برروی قسمتی که مقبره بوده قرار دارد و سقف شبستان در ارتفاع بالاتری است که نورگیری با آینه کاری زیبا در آن تعبیه شده است که آن نیز طی مرمت انجام شده به وجود آمده است. چه بسا تکیه کوچک هدایت چنین روزی را به خود نمی‌دید.
[[پرونده:Mahmoud Taleghani gives a Quran as gift to Gholamreza Takhti in a meeting, Hedayat Mosque, Tehran - 1957.jpg|بندانگشتی|250px|[[محمود طالقانی]] و [[غلامرضا تختی]] در مسجد هدایت]]▼
در مسجد هدایت ۱۰ تن از خاندان هدایت به خاک سپرده شده‌اند؛ «"علی‌قلی خان هدایت"، "علی‌قلی خان مخبرالدوله"، "جعفرقلی خان نیرالملک"، "اقتدار الملوک هدایت –دختر علی‌قلی‌خان مخبرالدوله-"، "حسین قلی‌خان هدایت –پسر مخبرالدوله-"، "نصرالملک " و "مصطفی علی‌قلی خان فهیم‌الدوله" –نوه‌های مخبرالدوله-، "مریم خانم هدایت" و "عبدالعلی خان هدایت" -همسر و فرزند محمدقلی‌خان مخبرالملک.<ref name=":0" />
== تلقی طالقانی از مسجد ==▼
طالقانی دربارهٔ [[مسجدالنبی]] معتقد بود که «مسجد مذکور هم مکان جهاد بود، هم تعلیم و تربیت و هم مرکز رفع اختلاف؛ فقط یک چیز نبود، مجلس فاتحه نبود.» او با چنین تلقی‌ای، مسجد هدایت را بنیان‌گذاری کرد. وی در مسجد جلسات تفسیر قرآن و سخنرانی و غیره ترتیب می‌داد.<ref name="مرکز اسناد" />▼
▲[[پرونده:Mahmoud Taleghani gives a Quran as gift to Gholamreza Takhti in a meeting, Hedayat Mosque, Tehran - 1957.jpg|بندانگشتی|250px|[[محمود طالقانی]] و [[غلامرضا تختی]] در مسجد هدایت]]
محمود طالقانی در دوران امامت جماعت خود توانست کاری کند که آن مکان مورد توجه اقشاری از جامعه و از قبیل دانشجویان و دانشگاهیان قرار بگیرد.<ref name="مرکز اسناد">[http://www.irdc.ir/fa/book/638/default.aspx تاریخ شفاهی مسجد هدایت]</ref> طالقانی گفته بود این نوشته را بر سردر مسجد و در کنار سینما نصب کنند که:{{شعر}}{{ب|متاع کفر و دین بی‌مشتری نیست|گروهی این، گروهی آن پسندند}}{{پایان شعر}}
▲طالقانی دربارهٔ [[مسجدالنبی]] معتقد بود که «مسجد مذکور هم مکان جهاد بود، هم تعلیم و تربیت و هم مرکز رفع اختلاف؛ فقط یک چیز نبود، مجلس فاتحه نبود.» او با چنین تلقی‌ای، مسجد هدایت را بنیان‌گذاری کرد. وی در مسجد جلسات تفسیر قرآن و سخنرانی و غیره ترتیب می‌داد.<ref name="مرکز اسناد" />
طالقانی برای جذب جوانان به مسجد، برخی [[آخوند]]ها و همچنین برخی [[روشنفکران دینی]] را برای سخنرانی به مسجد دعوت می‌کرد.<ref name="مرکز اسناد" />امامت مسجد در اختیار [[سید محمود طالقانی|طالقانی]] بود که هر بار که او به زندان می‌رفت یا ممنوع المنبر می‌شد، سخنرانان دیگری در این مسجد و اغلب در شب‌های جمعه سخنرانی داشتند.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/67569/weblog/jafarian مسجد هدایت، آیت‌الله طالقانی و انقلاب‌اسلامی]</ref>▼
▲امامت مسجد در اختیار [[سید محمود طالقانی|طالقانی]] بود که هر بار که او به زندان می‌رفت یا ممنوع المنبر می‌شد، سخنرانان دیگری در این مسجد و اغلب در شب‌های جمعه سخنرانی داشتند.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/67569/weblog/jafarian مسجد هدایت، آیت‌الله طالقانی و انقلاب‌اسلامی]</ref>
== منابع ==
| |||