حزب کارگران کردستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏تاریخچه: ابرابزار
خط ۵۲:
 
== تاریخچه ==
در زمان [[جنگ استقلال ترکیه|جنگ]] [[آتاترک]] توانست حمایت کردها را در برابر متحدانی که [[ترکیه]] را اشغال کرده بودند، به دست آورد. پس از آن وی اقدام به [[اسیمیلاسیون|ادغام فرهنگی]] کردها در جمعیت ترک کرد و کردها را «ترک‌های کوهی» می‌نامید. شورش‌های کردها سرکوب شدند و هزاران تن از کردها به [[سوریه]] مهاجرت کردند. روشنفکران کرد در سوریه گروهی به نام [[خویبون]] را تأسیس کردند تا برای آزادی کردهای ترکیه مبارزه کنند.<ref name="پرس">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.kurdpress.com/details.aspx?id=8616|نویسنده=امبرین زمان|عنوان=فقط دو مرد می‌توانند جنگ میان کُرد و ترک را متوقف کنند|تاریخ=11 بهمن 1396|ناشر= نیویورک تایمز، ترجمه کردپرس}}</ref>
در اوایل دههٔ ۱۹۷۰، بخش اصلی سازمان که بیشتر اعضایش دانش آموزان بودند، تشکیل شد و به رهبری [[عبدالله اوجالان]] (آپو) در [[آنکارا]] تأسیس شد. این گروه اندکی بعد به [[مناطق کردنشین]] در جنوب شرقی ترکیه نقل‌مکان کرد، سپس در تاریخ ۲۷ نوامبر ۱۹۷۸، نام '''حزب کارگران کردستان''' برایش به تصویب رسید. این گروه در درگیری‌های خشونت‌آمیز با [[جناح راست]] ترکیه، حمایت خود را از ایدئولوژی‌های رادیکال چپ و مارکسیستی اعلام نمود. در سال ۱۹۷۹، به عنوان یک عمل تبلیغاتی، گروه اقدام به [[ترور]] رهبر قبیله‌ای کردستان [[محمد جلال بوچاک]] نمود که دهقانان را مورد سوءاستفاده قرار داده و با ترکیه همکاری می‌کرد. از سال ۱۹۸۰ در پی کودتا در ترکیه پ‌ک‌ک تحت فشار قرار گرفت تا اعضای این سازمان یا به زندان بیفتند، به مجازات [[اعدام]] محکوم شوند یا به [[کردستان سوریه]] بگریزند.<ref name="miptpkkasala">{{Cite web|url=http://www.tkb.org/Incident.jsp?incID=2735|author=[[MIPT Terrorism Knowledge Base]]|title=Incident Profile: Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia (ASALA) and Kurdistan Workers' Party (PKK) attacked Diplomatic target (November 10, 1980, France)|accessdate=۲۰۰۷-۰۴-۱۷|archiveurl=http://web.archive.org/web/20070930033518/http://www.tkb.org/Incident.jsp?incID=2735|archivedate=۲۰۰۷-۰۹-۳۰}}</ref>
 
در اوایل دههٔ ۱۹۷۰، بخش اصلی سازمان پ‌ک‌ک که بیشتر اعضایش دانش آموزان بودند، تشکیل شد و به رهبری [[عبدالله اوجالان]] (آپو) در [[آنکارا]] تأسیس شد. این گروه اندکی بعد به [[مناطق کردنشین]] در جنوب شرقی ترکیه نقل‌مکان کرد، سپس در تاریخ ۲۷ نوامبر ۱۹۷۸، نام '''حزب کارگران کردستان''' برایش به تصویب رسید. این گروه در درگیری‌های خشونت‌آمیز با [[جناح راست]] ترکیه، حمایت خود را از ایدئولوژی‌های [[رادیکالیسم|رادیکال]] [[چپ (گرایش سیاسی)|چپ]] و [[مارکسیسم|مارکسیستی]] اعلام نمود. در سال ۱۹۷۹، به عنوان یک عمل تبلیغاتی، گروه اقدام به [[ترور]] رهبر قبیله‌ای کردستان [[محمد جلال بوچاک]] نمود که دهقانان را مورد سوءاستفاده قرار داده و با ترکیه همکاری می‌کرد. از سال ۱۹۸۰ در پی کودتا در ترکیهترکیه، پ‌ک‌ک تحت فشار قرار گرفت تا اعضای این سازمان یا به زندان بیفتند، به مجازات [[اعدام]] محکوم شوند یا به [[کردستان سوریه]] بگریزند.<ref name="miptpkkasala">{{Cite web|url=http://www.tkb.org/Incident.jsp?incID=2735|author=[[MIPT Terrorism Knowledge Base]]|title=Incident Profile: Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia (ASALA) and Kurdistan Workers' Party (PKK) attacked Diplomatic target (November 10, 1980, France)|accessdate=۲۰۰۷-۰۴-۱۷|archiveurl=http://web.archive.org/web/20070930033518/http://www.tkb.org/Incident.jsp?incID=2735|archivedate=۲۰۰۷-۰۹-۳۰}}</ref>
در سال ۱۹۸۴، سازمان خود را تبدیل به یک گروه [[شبه نظامی]] نمود و با استفاده از اردوگاه‌های آموزشی واقع در [[فرانسه]] حملات و بمب‌گذاری‌هایی علیه تأسیسات دولتی، نظامی و نهادهای مختلف «دولت»، که برخی از آن‌ها به جنوب شرقی آناتولی مربوط بودند، راه‌اندازی نمود که بیشتر در [[اروپا]] به خصوص [[آلمان]] و [[فرانسه]] و کشورهای [[خاورمیانه]] به وقوع می‌پیوست. همچنین پ‌ک‌ک به اهداف نظامی و غیرنظامی در کشورهای مختلف از جمله ترکیه، [[فرانسه]]، [[بلژیک]] و [[عراق]] حمله می‌کرد.<ref>{{cite news|title=PKK suicide bomb attack in Ankara|url=http://www.independent.co.uk/news/world/europe/kurds-implicated-in-ankara-bomb-attack-449986.html|accessdate=17 July 2011 | location=London|work=The Independent|first=Thair|last=Shaikh|date=۲۰۰۷-۰۵-۲۳}}</ref><ref>{{cite web|title=Paris'te Sabah'a PKK Saldırısı|url=http://www.sabah.com.tr/Gundem/2011/06/22/pariste-sabaha-pkk-saldirisi|publisher=Sabah|accessdate=17 July 2011}}</ref><ref>{{cite web|title=PKK'lılardan Türk Dönercisine Saldırı|url=http://www.sabah.de/tr/pkklilardan-turk-donercisine-saldiri.html|publisher=Sabah|accessdate=17 July 2011}}</ref>
 
در سال ۱۹۸۴، سازمان خود را تبدیل به یک گروه [[شبه نظامی]] نمود و با استفاده از اردوگاه‌های آموزشی واقع در [[فرانسه]] حملات و بمب‌گذاری‌هایی علیه تأسیسات دولتی، نظامی و نهادهای مختلف «دولت»، که برخی از آن‌ها به جنوب شرقی آناتولی مربوط بودند، راه‌اندازی نمود که بیشتر در [[اروپا]] به خصوص [[آلمان]] و [[فرانسه]] و کشورهای [[خاورمیانه]] به وقوع می‌پیوست. همچنین پ‌ک‌ک به اهداف نظامی و غیرنظامی در کشورهای مختلف از جمله ترکیه، [[فرانسه]]، [[بلژیک]] و [[عراق]] حمله می‌کرد.<ref>{{cite news|title=PKK suicide bomb attack in Ankara|url=http://www.independent.co.uk/news/world/europe/kurds-implicated-in-ankara-bomb-attack-449986.html|accessdate=17 July 2011 | location=London|work=The Independent|first=Thair|last=Shaikh|date=۲۰۰۷-۰۵-۲۳}}</ref><ref>{{cite web|title=Paris'te Sabah'a PKK Saldırısı|url=http://www.sabah.com.tr/Gundem/2011/06/22/pariste-sabaha-pkk-saldirisi|publisher=Sabah|accessdate=17 July 2011}}</ref><ref>{{cite web|title=PKK'lılardan Türk Dönercisine Saldırı|url=http://www.sabah.de/tr/pkklilardan-turk-donercisine-saldiri.html|publisher=Sabah|accessdate=17 July 2011}}</ref> در این هنگام [[حافظ اسد]]، رئیس‌جمهور وقت سوریه، از اوجالان به عنوان اهرمی در [[مناقشه سوریه و ترکیه]] بر سر آب [[فرات]] استفاده کرد. در اوج فعالایت‌های نظامی حزب کارگران کردستان در دهه ۱۹۹۰، حدود یک سوم نیروهای آن را کردهای سوریه تشکیل می‌دادند.<ref name="پرس">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.kurdpress.com/details.aspx?id=8616|نویسنده=امبرین زمان|عنوان=فقط دو مرد می‌توانند جنگ میان کُرد و ترک را متوقف کنند|تاریخ=11 بهمن 1396|ناشر= نیویورک تایمز، ترجمه کردپرس}}</ref>
 
[[پرونده:Pkk supporters london april 2003.jpg|چپ|بندانگشتی|300px|تظاهرات هواداران حزب پ‌ک‌ک در [[لندن]]]]
سطر ۶۱ ⟵ ۶۳:
دولت ترکیه از سال ۲۰۰۵ میلادی تاکنون چندین‌بار سعی کرده تا با پ‌ک‌ک مخفیانه یا حتی علنی مذاکره کند، که در این میان، مشهورترین مذاکره انجام شده «مذاکره اسلو» بوده‌است.<ref>''فرزاد رمضانی بونش''، '''[http://kurdpress.com/Fa/NSite/FullStory/News/?Id=32407 اردوغان و فشارها برای مذاکره با پ‌ک‌ک]''' کُردپرس، ۱۰ مهر ۱۳۹۱</ref> در ژوئیه ۲۰۱۰ پیشنهاد پ‌ک‌ک مبنی برپذیرفتن آتش‌بس یا قرار داد صلح، در صورتی که دولت [[حقوق مدنی]] و فرهنگی کردها را افزایش دهد، صریحاً از سوی دولت رد شد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/world/2012/02/120216_l51_prf_turkey_profile.shtml نمایه سیاسی ترکیه؛ بی‌بی‌سی]</ref>
 
در ۱۳۸۸<ref>[http://www.kurdpress.com/Fa/NSite/FullStory/?Id=39084 حل مسئله کرد و رسالت رسانه‌های ترکیه؛ آندریو فینکل]</ref> دولت ترکیه سیاست تعامل با پ‌ک‌ک را در پیش گرفت و پس از آن با اعلام آتش‌بس از سوی پ‌ک‌ک، افق برقراری صلح بین ترکیه و پ‌ک‌ک پس از سی سال مناقشه به نظر روشن می‌رسید. پیکار جویان که می‌خواستند سلاح‌های خود را به زمین بگذارند، در بازگشت به خانه‌هایشان همانند قهرمانان ملی مورد استقبال کردها قرار گرفتند که این موضوع احساسات ملی‌گرایانه ترک‌ها را برانگیخت و به دستگیری بسیاری از اعضاء و هوادارن این حزب انجامید.<ref name="بی بی سی">''گونی یلدیز''، '''[http://www.bbc.co.uk/persian/world/2012/09/120922_l24_turkey_pkk.shtml اوج درگیری‌های خونین بین ارتش ترکیه و پ ک ک]''' بی‌بی‌سی فارسی، ۰۱ مهر ۱۳۹۱</ref> از آن زمان بود که روابط پ‌ک‌ک با دولت ترکیه دوباره رو به وخامت گذاشت و پیکار جویان پ‌ک‌ک که حملات خود را افزایش دادند در روز ۲۳ ژوئیه با تصرف مناطقی در شهر شمدینلی واقع در جنوب شرق ترکیه، مرحله جدیدی از مبارزه خود را آغاز کردند.<ref name="بی بی سی" />
 
پ‌ک‌ک به عنوان یک سازمان [[تروریسم|تروریستی]] توسط [[اتحادیه اروپا]] و [[ناتو]] ذکر شده است؛شده‌است؛<ref>{{cite news|url=http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:028:0057:01:EN:HTML |title=Council Decision 2011/70/CFSP of 31 January 2011 updating the list of persons, groups and entities subject to Articles 2, 3 and 4 of Common Position 2001/931/CFSP on the application of specific measures to combat terrorism - Official Journal L 028 , 02/02/2011 P. 0057 - 0059|newspaper=Official Journal of the EU|accessdate=10 December 2012}}</ref> همچنین کشورهای زیر:<ref name=scheffer>{{cite news|url=http://english.peopledaily.com.cn/200512/20/eng20051220_229424.html|title=NATO chief declares PKK terrorist group|work=[[شین‌هوآ|Xinhua]]|date=20 December 2005}}</ref><ref name="EU">[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:028:0057:01:EN:HTML European Union List of Terrorist Organisations], [[شورای اتحادیه اروپا]]، updated Council Decision 2011/70/CFSP of 31 January 2011</ref>
* {{پرچم|ترکیه}}<ref name="web.archive.org">[http://web.archive.org/web/20050506203604/http://www.state.gov/s/ct/rls/45394.htm http://www.state.gov/s/ct/rls/45394.htm]</ref>
* {{پرچم|جمهوری آذربایجان}}<ref name="que1">{{cite news|url= http://www.egm.gov.tr/temuh/mucadele9.htm|title=Terör örgütlerini yasaklayan ülke ve birlikler|publisher=Turkish Police Department|date= 23 August 2011}} {{dead link|date=August 2013}}</ref>
سطر ۶۹ ⟵ ۷۱:
* {{پرچم|اتریش}}<ref>{{cite book|last=Walter|first=Christian|title=Terrorism as a challenge for national and international law|url=http://books.google.com/books?id=GNCpeUdVkOoC&lpg=PA565&ots=qhtFobl4qh&dq=18%20october%201995%20pkk&pg=PP1#v=onepage&q=18%20october%201995%20pkk&f=false|publisher=ISBN 3-540-21225-6|accessdate=14 November 2011}}</ref>
* {{پرچم|کانادا}}<ref>[http://www.publicsafety.gc.ca/cnt/ntnl-scrt/cntr-trrrsm/lstd-ntts/crrnt-lstd-ntts-eng.aspx#2035 Currently listed entities], Public Safety Canada</ref>
* {{پرچم|عراق}}<ref name="que1" />
* {{پرچم|ایران}}<ref name="web.archive.org" />
* {{پرچم|فرانسه}}<ref>{{cite book|title=Patterns of Global Terrorism 1993|url=http://books.google.com/books?id=mQMeLChgJLYC&lpg=PA7&ots=hQPNh8_6eR&dq=30%20november%201993%20pkk%20france&pg=PA7#v=onepage&q=30%20november%201993%20pkk%20france&f=false|publisher=DIANE Publishing Company|accessdate=14 November 2011}}</ref>
* {{پرچم|آلمان}}<ref>{{cite web | url = http://verfassungsschutz.eu/download/SAVE/broschuere_5_0704_pkk.pdf | format = PDF | language = German | title = ARBEITERPARTEI KURDISTANS (PKK), VOLKSKONGRESS KURDISTANS (KONGRA GEL), STRUKTUREN, ZIELE, AKTIVITÄTEN}}</ref>
* {{پرچم|هلند}}<ref>{{cite web|last=Friedman|first=J|title=DUTCH COUNTERTERRORISM EFFORTS|url=http://www.cablegatesearch.net/cable.php?id=04THEHAGUE3284|publisher=STATE FOR S/CT, TTIC EUR, EUR/UBI, INL JUSTICE FOR OIA|accessdate=14 November 2011}}</ref>
* {{پرچم|قزاقستان}}<ref name="que1" />
* {{پرچم|مولداوی}}<ref name="que1" />
* {{پرچم|سوریه}}<ref name=tru8mar>{{cite web|title=Minutes of the Agreement|url=http://www.syriatruth.org/Portals/0/adana_syrian_turkish_agrrement_incomplete_%20turkish_version.pdf|publisher=Syrian Truth|accessdate=8 March 2013}}</ref>
* {{پرچم|بریتانیا}}<ref>{{cite web|title=Proscribed terrorist groups|url=http://www.homeoffice.gov.uk/publications/counter-terrorism/proscribed-terror-groups/proscribed-groups?view=Binary|publisher=The Home Office of UK|accessdate=12 November 2011}}</ref>