مسعود مسیح کاشانی: تفاوت میان نسخه‌ها
Rafic.Mufid (بحث | مشارکت‌ها) (با کمک آن را اثبات کن) |
(بدون تفاوت)
|
نسخهٔ ۶ مارس ۲۰۱۸، ساعت ۱۶:۰۱
رکن‌الدین مسعود بن علی کاشانی متخلص به مسیح/مسیحی، همچنین مشهور به حکیم رکنا (؟ -۱۶۵۶م) پزشک و شاعر ایرانی دورهٔ صفوی و از شاعران دربار مغولان هند در سدهٔ یازدهم هجری/هفدهم میلادی بود.[۱][۲]
| مسعود مسیح کاشانی | |
|---|---|
 برگی از دیوان کاشانی نگاشتهٔ ۱۰۲۳ق/۱۶۱۴م | |
| زادهٔ | نامعلوم کاشان، پادشاهی صفویان |
| درگذشت | ۱۶۵۶م/ ۱۰۶۶ق کاشان، پادشاهی صفویان |
| پیشه | شاعر، پزشک |
| عنوان | حکیم، رکن‌الدین |
زندگی
رکن‌الدین مسعود بن علی کاشانی در سالی نامعلوم در کاشان زاده شد. خاندانش از پزشکی سرشناس بودند، پدرش نظام‌الدین علی در عهد پادشاهی تهماسب صفوی سه سال پزشک دیوانی بود و پس آن در دوران شاه محمد خدابنده نیز به پزشکی پیشه‌ور بود. رکن‌الدین مسعود از آغاز جوانی به پزشکی و شاعری گرایید و در این دو پیشه شهرت یافت. به خدمت عباس یکم پذیرفته شد و در دربار او «کمال قرب و نسبت به هم رسانید، چنان‌که از کثرت تقرب در سفر و حضر همیشه در رکاب دولت و سعادت به سر در خدمت می‌ایستاد.» فخرالزمانی قزوینی، جوانی او را همراه «باده‌گساری و بی‌پروایی» توصیف کرده.[۱]
کاشانی به هند مهاجرت کرد. در آگرا او به یاری میرزا جعفر آصف‌خان به حضور جلال‌الدین اکبر بار یافت. مدتی بعد به اله‌آباد سفر کرد و در شمار درباریان شاهزاده سلیم درآمد و با او به آگرا بازگشت، «لیکن در آنجا نماند و از آنجا به دکن سفر گزید.» در گلکنده در خدمت محمدقلی قطب‌شاه گذراند، از آنجا به بیجاپور رفت و نزد عادلشاهیان مقام یافت. پس از این انتقال‌ها، او به آگرا بازگشت و از حدود ۱۰۲۳ق/۱۶۱۴م در ملازمت زمانه‌بیگ مهابت‌خان بود.[۱]
در ۱۰۴۰ق/۱۶۳۰م به قصد زیارت مشهد و حج از هند بیرون شد؛ در این سفر به مشهد، کاشان، اصفهان و شیراز درآمد، سپس ساکن زادگاهش شد تا اینکه در سال ۱۰۶۶ق/۱۶۵۶م درگذشت.[۱]
شعر او
مسیح کاشانی از شاعران پرکار روزگار خود به‌شمار می‌آید. سه دیوان فراهم آورد، یکی در ایران و دو دیگر در هند. به دید ذبیح‌الله صفا، «سخن او با آن همه پرکاری استوار و یکدست و کلامش منتخب و خالی از عیب و مقرون به اندیشه‌های ژرف است. زبانی فصیح و بیانی روان و خالی از هرگونه تعقید و استادانه و همراه با خیالات بسیار باریک و دقیق و مضمون‌های عالی و نازک دارد که از بس در بیان آن‌ها مهارت به کار رفته، آسان‌یاب به نظر می‌آیند.»[۱]
آثار
- مجموعهٔ خیال: مجموعه‌ای از سه مثنوی او
- ساقی‌نامه
- رام و سیتا: مثنوی
- قضا و قدر
زندگی شخصی
از او پسری به نام محمدحسین در جوانی درگذشت که شاعری غزل‌سرا بود. برادران او نصرالدین (حکیم نصیرا) و قطب‌الدین (حکیم قطبا) بوده‌اند.[۱]
جستارهای وابسته
| مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به مسعود مسیح کاشانی در ویکیگفتاورد موجود است. |
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ذبیح‌الله صفا (۱۳۸۹). تاریخ ادبیات ایران. ج. چهارم. تهران: انتشارات فردوس. صص. ۴۲۶–۴۳۱. شابک ۹۷۸۹۶۴۳۲۰۴۷۵۴. پارامتر
|چاپ=اضافه است (کمک) - ↑ امیرعلی آذرطلعت (۱۳۷۸). شرح احوال، بررسى آثار و گزيدۀ اشعار مسيح كاشانى (حكيم ركنا). سروش. شابک ۹۶۴۴۳۵۰۲۷۸.
