جوشن کبیر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
'''دعای جوشَن کبیر''' [[دعا]]یی است برای [[شیعیان]] که در آن [[خدا]] به نام‌ها و صفات گوناگون که در آیات و روایات اسلامی آمده‌است خوانده می‌شود. از دیدگاه شیعیان، «جوشن کبیر» توسط [[جبرئیل]] به [[محمد]] آموخته شده و خواندنش، از اعمال مخصوص [[شب‌های قدر]] محسوب می‌شود.<ref>[[مفاتیح‌الجنان]]، [[شیخ عباس قمی]]</ref>
 
== ریشه نام ==
«جوشن» لغتی عربی و به معنی «لباس جنگ» یا «زره» است. دلیل به کار رفتن کلمه «جوشن» در نام دعا، این است که در یکی از [[غزوه|غزوه‌های]]‌های محمد، او زره‌یزرهٔ سنگینی بر تن داشت. سنگینی آن زره، محمد را آزرده کرده و تن او را بود. در این جنگ، جبرییل پیغامی از طرف خدا برای محمد آورد و به او گفت: محمد، خداوند به تو سلام می‌رساند و می‌گوید: این زره را از تن در آور؛ این دعا را بخوان که این تو و امت تو را از خطرها و حوادث بد، حفظ می‌کند. همچنین دلیل به کار رفتن کلمه «کبیر» می‌تواند دو معنی داشته باشد؛ اول آن‌که این کلمه به طولانی بودن این دعا اشاره دارد و دوم آن‌که این کلمه به بزرگی و سنگین بودن زره‌زره محمد اشاره دارد.<ref>{{پک|قمی|۱۳۸۵|ک=کلیات مفاتیح‌الجنان|ص=۱۸۰}}</ref>
 
== محتوا ==
«جوشن کبیر» شامل‌شامل ۱۰۰ فراز یا بخش‌بخش است‌است که هر فراز، شامل ۱۰ نام از نام‌های خداوند است (به جز فراز ۵۵ که شامل ۱۱ نام است). در نتیجه این دعا، شامل ۱۰۰۱ نام از نام‌های خداوند است.
 
تعداد زیادی از نام‌ها، تعابیر و اصطلاحات به کار رفته در این دعا، برگرفته از [[قرآن]] هستند. در هر فراز، کلمات به‌کار رفته حالت موزون و آهنگین دارند؛ چیزی که بسیار شبیه به آرایه‌یآرایهٔ ادبی [[سجع]] در [[ادبیات فارسی]] است. به عنوان نمونه، در فراز اول، کلمات «رحیم»، «کریم»، «مقیم»، «عظیم»، «قدیم»، «علیم»، «حکیم» و «حلیم» به کار رفته‌اند که به علت مشابه بودن حروف پایانی، به این فراز حالت آهنگ‌گونه داده‌اند.
 
== ویژگی‌ها ==
این دعا از ۱۰۰ بند تشکیل شده‌است که پس از پایان هر بند، عبارت «سُبْحَانَکَ یَا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ خَلِّصْنَا مِنَ النَّارِ یَا رَبِّ» (یعنی: تو پاک و منزه هستی ای خدا و خدایی جز تو نیست، فریاد! فریاد! پروردگارا ما را از آتش نجات بده) خوانده می‌شود. در جوشن کبیر، ۱۰۰۱ نام از نام‌های خدا ذکر شده استشده‌است. عمده این اسامی را می‌توان از قران و روایات اسلامی سراغ گرفت.
 
دعای جوشن کبیر از ۱۰۰۱ اسم خداوند نام می‌برد؛ به این دلیل که بند ۵۵ از این دعا ۱۱ اسم را شامل می‌شود.
 
۷ صفت از صفات خداوند که در این دعا تکرار شده‌اند:
 
* یا من لم یتخذ صاحبه و لا ولدا در بندهای ۶۲ و ۸۴
* یا نافع در بندهای ۹ و ۳۲
* یا من هو بمن رجاه کریم در بند‌هایبندهای ۱۸ و ۹۶
* یا من هو بمن عصاه حلیم در بند‌هایبندهای ۱۸ و ۹۶
* یا من فضله عمیم در بندهای ۴۸ و ۹۸
* یا انیس من لا انیس له در بندهای ۲۸ و ۵۹
سطر ۳۲ ⟵ ۳۳:
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
== منابع ==
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = قمی| نام =عباس | پیوند نویسنده = | عنوان =کلیات مفاتیح‌الجنان | ترجمه =الهی قمشه‌ای | جلد = | سال =۱۳۸۵ | ناشر =انتشارات مومنین مؤمنین |مکان =قم | شابک =۹۶۴-۶۸۱۵-۳۰-۸ | صفحه = | پیوند = | تاریخ بازبینی =}}
 
{{ویکی‌نبشته}}