باکوماتسو: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌نشده] | [نسخهٔ بررسی‌نشده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۲:
'''باکوماتسو''' {{به ژاپنی|幕末, bakumatsu}} به سال‌های آخر حکومت [[شگون‌سالاری توکوگاوا|شوگون‌سالاری توکوگاوا]] یا [[دوره ادو]] گفته می‌شود. باکوماتسو دوره‌ای انتقالی از استبداد نظامی شوگون‌ها، به [[دوره مِی‌جی|دولت مِی‌جی]] بود. ویژگی این دوران اتفاق‌های مهمی بود که بین سال‌های ۱۸۵۳ و ۱۸۶۷ روی داد و به سیاست انزوا یا [[ساکوکو]] در [[ژاپن]] پایان داد. یکی از مهم‌ترین این رویدادها ورود کشتی‌های جنگی [[آمریکا]] به خلیج ادو ([[توکیو]]ی امروزی) بود. هنگامی که در [[ژوئیه]] سال ۱۸۵۳، [[دریادار متیو پری]] با چهار کشتی جنگی وارد خلیج ادو شد، نظام سیاسی [[شوگون]]ها دچار آشفتگی شد. ناخدا پری به صورت کامل آماده بود تا در صورت شکست مذاکرات، دست به حمله نظامی بزند و تهدید کرده بود که اگر ژاپنی‌ها از آغاز گفتگوها سر باز زنند، به سوی‌شان آتش خواهد گشود. او برای نمایش قدرت نظامی خود چندین ساختمان را در اطراف لنگرگاه مورد هدف قرار داد. ژاپنی‌ها مجبور شدند به او اجازه ورود به ساحل داده و نامه [[رئیس‌جمهور]] آمریکا را که حاوی دستورهایی برای امضای یک معادله تجاری بود، وصول کنند. پری به چین رفت و در بازگشت دوباره به ژاپن پاسخ مطلوب خود را دریافت کرد و [[عهدنامه کاناگاوا]] امضا شد.
[[پرونده:1853Yokohama 01.jpg|بندانگشتی|ملاقات ناخدا پری با مقامات ژاپنی در بندر [[یوکوهاما]]]]
سال‌های پایانی دوره ادو به عنوان باکوماتسو شناخته می‌شود. این دوره از پهلو گرفتن ناوگان آمریکایی در ۸ ژوئیه ۱۸۵۳ تا پایان [[جنگ بوشین]] در ۲۷ ژوئن ۱۸۶۹ ادامه داشت. در ۸ ژوئیه ۱۸۵۳ [[نیروی دریایی آمریکا|ناوگان دریایی آمریکا]] به فرماندهی [[متیو سی. پری]] وارد [[خلیج توکیو]] شد و خواستار برقراری ارتباط تجاری ژاپن با جهان غرب شد. با امضای [[عهدنامه کاناگاوا]] در اوایل سال بعد، عصر تازه‌ای در تاریخ ژاپن آغاز شد و به سیاست درهای بسته بعد از حدود دو سده پایان داده شد.<ref>{{یادکرد وب |عنوان=Biography of the Commodore Matthew Calbraith Perry|نشانی=http://www.history.navy.mil/bios/perry_mc.htm|تاریخ=18 February 2013 |ناشر=Naval Historical Center|زبان=en|کد زبان=en| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6O0CsWKIB | تاریخ بایگانی = 11 March 2014}}</ref><ref>{{یادکرد وب |عنوان=Decline of the Tokugawa|نشانی=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+jp0033)|تاریخ=18 February 2013 |ناشر=Library of Congress Country Studies |زبان=en|کد زبان=en| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6O0Ct7A76 | تاریخ بایگانی = 11 March 2014}}</ref>
در ۲۳ اوت همان سال طبق قراردادی با کشور [[انگلستان]] بندرهای [[ناکازاکی]] و [[هاکوداته]] در اختیار کشتی‌های این کشور قرار گرفت و قراردادهای مشابهی نیز با کشورهای روسیه، [[فرانسه]] و هلند امضاء شد.<ref>{{پک|蟹江|1990|ک=日本全史|ص=872}}</ref> در ۲۱ ژوئیه ۱۸۵۶ اولین سر کنسول آمریکا [[تاونسند هریس]] وارد بندر [[شیمودا، شیزوئوکا|شیمودا]] در ژاپن شد.<ref>{{پک|蟹江|1990|ک=日本全史|ص=876}}</ref>
دو سال بعد در ۱۹ ژوئن ۱۸۵۸، هریس قرارداد جدیدی را با ژاپن امضاء کرد که بر طبق آن بنادر بیشتری بر روی کشتی‌های آمریکایی گشوده شد و اتباع آمریکایی از محاکمه در دادگاه‌های ژاپن معاف شدند ([[کاپیتولاسیون]]). همچنین در مورد حقوق گمرکی و شرایط واگذاری کشتی و سلاح و اعزام کارشناسان آمریکایی به ژاپن نیز توافقاتی انجام شد.<ref>{{پک|蟹江|1990|ک=日本全史|ص=880}}</ref>
[[پرونده:Foreigner and Wrestler at Yokohama 1861.jpg|چپ|180px|بندانگشتی|طرحی ایده گرفته از [[سون‌نو جوای|شعار بیگانگان را بیرون کنید]] که در سال ۱۸۶۱ میلادی کشیده شده‌است.]]
بطور کلی، دههٔ ۱۸۵۰ میلادی، دوران تحمیل قراردادهای کشورهای غربی به ژاپن بود. وجوه مشترک این قراردادها، گشوده شدن بندرهای ژاپنی بر روی کشتی‌های اروپایی و آمریکایی، تعیین نرخ بسیار ارزان عوارض گمرکی بر روی کالاهای وارداتی و خارج شدن اختیار محاکمهٔ اتباع آمریکایی و اروپایی توسط دادگاه‌های ژاپن بود. این قراردادهای تحمیلی باعث افزایش ناگهانی تاجران و دیپلمات‌های خارجی در ژاپن و مخالفت با حکومت شوگون‌ها و رواج اندیشه ضد اجنبی در ژاپن شد. طرفداران امپراتور بر این عقیده بودند که حکومت حق امپراتوراست و این حق توسط شوگون‌ها غصب شده‌است.<ref>{{پک|حسنی|۱۳۸۱|ف=تاریخ ژاپن و انقلاب میجی|ص=۳۸}}</ref>
در ۱۱ مارس سال ۱۸۶۳ [[امپراتور کومی|امپراتور کُومِی]] طی حکمی بنام [[فرمان اخراج اجنبی‌ها]] خطاب به شوگون وقت خواستار خارج شدن بیگانگان از کشور شد و زمان خروج را دو ماه بعد یعنی ۱۱ مه ۱۸۶۳ تعیین کرد،<ref>{{پک|蟹江|1990|ک=日本全史|ص=890}}</ref> اما حکومت شوگونی به تمامی سفرا و کنسول‌های ساکن در ژاپن بطور شفاهی اطمینان داد که هیچ اقدامی در رابطه با امر امپراتور انجام نخواهد داد. با رسیدن روز موعود حکومت شوگونی همان‌طور که وعده داده بود به هیچ اقدامی علیه خارجیان دست نزد اما طرفداران امپراتور در [[قلمروی چوشو]] در تنگه‌ای که گذرگاه کشتی‌های خارجی بود، بر روی کشتی‌های آمریکایی، فرانسوی و هلندی آتش گشودند. دولت‌های خارجی نیز به تلافی این حمله و دیگر حملات پراکنده و ترورها دست به اقدام زدند. انگلستان در ۲ اوت ۱۸۶۳ [[قلمروی ساتسوما]] را گلوله‌باران کرد. در ۵ اوت سال بعد [[قلمروی چوشو]] در جنوب ژاپن زیر آتش گلولهٔ ناوگان‌های چهار کشور آمریکا، [[انگلستان]]، [[فرانسه]] و [[هلند]] قرار گرفت. در سال ۱۸۶۷ امپراتور کُومِی درگذشت و پسرش [[امپراتور میجی]] جانشین او شد. در همان سال [[توکوگاوا یوشی‌نوبو]] پانزدهمین سپهسالار کل حکومت شوگونی توکوگاوا از تمام قدرت خود به سود امپراتور جدید چشم‌پوشی کرد، اما طرفداران حکومت شوگون‌ها راضی به این انتقال قدرت نبودند و جنگی سرنوشت‌ساز میان طرفین درگرفت که منجر به پایان یافتن قدرت شوگون‌ها پس از گذشت ۷ سده شد.<ref>{{پک|حسنی|۱۳۸۱|ف=تاریخ ژاپن و انقلاب میجی|ص=۳۸}}</ref>
پس از کناره‌گیری داوطلبانهٔ توکوگاوا یوشی‌نوبو از قدرت، دولت جدیدی که تشکیل شد متشکل بود از اشراف ضد حکومت شوگونی و سامورایی‌ها. توکوگاوا یوشی‌نوبو نه تنها موفق به پیدا کردن جایگاهی در دولت جدید نشد بلکه به او فرمان داده شد که اراضی خود را به دولت جدید واگذار کند. این فرمان موجب خشم ارتش قدیم شوگونی شد و با آغاز سال ۱۸۶۸، [[نبرد توبا–فوشیمی]] مابین نیروهای طرفدار حکومت شوگونی و طرفداران امپراتور درگرفت و سپس تبدیل به یک جنگ داخلی سراسری بنام [[جنگ بوشین]] در بسیاری از مناطق ژاپن شد. جنگ بوشین یکسال و نیم ادامه داشت. در این جنگ [[سایگو تاکاموری]] یکی از رهبران نظامی پرقدرت طرفدار امپراتور بود.<ref>{{پک|西尾|2001|ک=新しい歴史教科書|ص=142}}</ref>
سقوط شوگون‌ها تحت تأثیر پیدایش بیگانه‌ستیزی به شکل [[ملی‌گرایی]] ساده بود. این بیگانه‌ستیزی با شعار «بیگانگان را بیرون کنید» و مفهوم وفاداری به امپراتور با شعار «به امپراتور حرمت گذارید» بیان می‌شد. جهت این ملی‌گرایی به سوی یکپارچه شدن مردم به رهبری امپراتور در مقام فرمانروای کشور بود. دورهٔ ادو با آغاز [[اصلاحات میجی]] به پایان رسید.<ref>{{پک|۱۳۷۹|پاسبان | یاماگوچی|۱۳۷۹|ک=جشن‌ها و آیین‌های ژاپن همراه با گاه‌شماری رویدادها|زبان=فارسی|ص=۶۶}}</ref>
;تجدید حیات شینتو
در عصر توکوگاوا ژاپن به مدت دو قرن و نیم در صلح و آرامش به سر می‌برد. در این دوره بودیسم، تنها دینی بود که از طرف دولت به رسمیت شناخته می‌شد. در این دوران از همهٔ مردم خواسته شد که به عنوان بودایی در یکی از معابد ثبت‌نام کنند، این نام‌نویسی، که در ابتدا برای مشخص کردن مسیحیان انجام می‌شد، اهداف متعددی را برآورده می‌ساخت، از جمله اینکه یک سرشماری به حساب می‌آمد. نقش این معابد از دید حکومت همان کاری بود که پلیس انجام می‌داد. اتباع کشور ژاپن هر چند که در خلال این مدت طبق دستور حکومت بودایی شدند، ولی سرزندگی معنوی دینی و علاقه به آموزه‌های اعتقادی در بین آنان کاهش یافت. از تحولات مهم در اوایل دوره توکوگاوا، ظهور «مکتب مورخان میتو» بود. اعضای این مکتب همهٔ متون ژاپنی را مطالعه می‌کردند و علاقهٔ عمومی به تاریخ ادبیات و ادیان ملی ژاپن را بر می‌انگیختند. قرن‌ها می‌گذشت که خاندان سلطنتی در یک گمنامی نسبی باقی‌مانده بود و امپراتوران اسیر دست گروه‌های حاکم بودند. ادعاهای خاندان سلطنتی سرانجام در معرض دید و قضاوت عموم قرار گرفت و بسیاری از اجزای جامعه در صدد احیای اعادهٔ سلطنتی بر آمدند. همچنین احیا و تأکید بر متون باستانی موجب اعادهٔ علاقه و توجه مردم به دین خفتهٔ شینتویی گردید. کتاب [[نیهون‌شوکی]] ([[نیهون‌گی]]) با شرح و تفسیر لازم چاپ شد. این وقایع‌نامهٔ تاریخی مربوط به قرن هشتم، نوری بر تاریخ فراموش‌شدهٔ ژاپن انداخت. افسانه‌های مربوط به سرمنشأ الهی امپراتوران ژاپن، مبنای دینیِ اعادهٔ نظام امپراتوری قدیم شد. بخش آخر دورهٔ توکوگاوا ناآرام بود. نارضایتی مردم از حکومتِ تقریباً ورشکستهٔ شوگونی مشهود بود. دین بودایی که دین حکومتی کشور بود، دستخوش سوء شهرت شده بود و به موازات افزایش علاقهٔ همگانی مردم به دین شینتو، در پایان دورهٔ توکوگاوا، عزت و احترام دین بودایی به پایین‌ترین سطح خود رسید.<ref>{{پک|باونس|۱۳۸۷|ف=ادیان در ژاپن|ص=۲۵۰}}</ref>
{{-}}
| |||