ساعت آفتابی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
نام کشور یونان
خنثی‌سازی به نسخهٔ 24246050 Hamedvahid (بحث). (T)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۸:
 
== تاریخچه ==
توالی فصل‌ها و تأثیر آن بر زندگی انسان‌ها از زمان‌های دور، دانش [[تقویم]] را به نیازی اصلی انسان در [[تمدن|تمدن‌های]]‌های بزرگ تبدیل کرد. موضوع اصلی تقویم سنجش و اندازه‌گیری [[زمان]] بود و در این میان دانستن مدت روز و داشتن زمان آن بسیار مهم می‌نمود. حضور [[خورشید]] در آسمان و تکرار [[روز]] و [[شب]] اندیشهٔ ساخت نخستین ابزار برای سنجش زمان را در انسان ایجاد کرد و به این ترتیب ساعت‌های آفتابی به عنوان اولین ساعت‌ها ساخته شد و با درک بهتر انسان از کارایی [[کره آسمان|کرهٔ آسمانی]] پیشرفت بیشتری کرد.
 
براساس نوشته‌های [[هرودوت]] قدمت این ساعت‌ها به ۵۰۰۰ سال قبل برمی‌گردد و او ساخت این ابزار را به [[سومری‌ها]] و کلدانی‌ها نسبت می‌دهد، اقوامی که در منطقهٔ [[بین‌النهرین]] می‌زیستند.<ref>پوریا ناظمی</ref>
 
بر مبنای مدارک موجود نخستین کسی که به محاسبات نظری ساعت‌های آفتابی توجه کرد و باعث رواج آن‌ها شد، [[آناکسیماندروس|آنکسیماندر]] اهل کشور یونانملطیه در قرن ۶ پیش از میلاد بود. در این دوران بود که ساعت‌های آفتابی در نقاط مختلف امپراتوری یونان گسترش یافت.<ref>دانستنی‌ها و اطلاعات عمومی</ref>
 
خارج از تمدن یونان، در حدود ۳۴۰ سال پیش از میلاد ستاره‌شناسی کلدانی به نام ''بروسوس'' نخستین ساعت آفتابی کروی را طراحی کرد. در این ساعت آفتابی جذاب شاخص درون نیمکره‌ای واقع بود که علاوه بر نشان دادن [[زمان]] بر حسب یک تقسیم‌بندی ۱۲ ساعتهٔ طول [[روز]]، بلندای [[سایه]] نیز [[فصل|فصل‌ها]]‌ها را مشخص می‌کرد.<ref>همان</ref>
 
نخستین ساعت‌های آفتابی که شاید حتی پیش از این اقوام نیز بوده‌است، تنها گذر خورشید را از [[نصف النهار]] ناظر را مشخص می‌کرد که همان [[ظهر شرعی]] است. سومری‌ها این ساعت را گسترش دادند و اولین نمونه ساعت‌های آفتابی عمودی را ساختند. در این ساعت‌ها که ساده‌ترین نوع ساعت‌های آفتابی است، یک شاخص عمودی سایه‌ای بر صفحه‌ای می‌اندازد که تقسیم‌بندی آن نشان‌گر ساعت‌های روز است.
خط ۲۶:
بیشتر ساعت‌های آفتابی تزئینی برای [[عرض جغرافیایی]] ۴۵ درجه طراحی می‌شوند. اگر بخواهیم چنین ساعت‌هایی را برای عرض‌های جغرافیایی دیگر به کار ببریم، باید صفحهٔ ساعت را کج کنیم تا محور ساعت (راستای میلهٔ ساعت) موازی با محور چرخش زمین قرار بگیرد و راستایش (در نیم‌کرهٔ شمالی) به سمت قطب شمال باشد.
 
ساعت‌های آفتابی معمولی، [[زمان ظاهری خورشیدی]] را نشان می‌دهند. این زمان با زمانی که از ساعت می‌خوانیم کمی فرق دارد و در طول سال تا حدود ۱۵ دقیقه جابه‌جا می‌شود. این ساعت‌ها تنها ۴ روز در طول [[سال]] با ساعت‌های مکانیکی مطابقت دارند ([[۱۶ آوریل]]، [[۱۴ ژوئن]]، [[۲ سپتامبر]] و [[۲۵ دسامبر]]).<ref>وبگاهوب‌گاه شهرنما</ref>
 
این پدیده به این خاطر است که راستای محور چرخش [[زمین]] به دور خود کاملاً ثابت نیست و زمین هنگام چرخش به دور خود کمی تاب می‌خورد. ساعت‌های آفتابی دقیق همیشه جدول یا نموداری در کنار خود دارند که این اختلاف زمان را در ماه‌های مختلف سال تصحیح می‌کند. برخی دیگر از ساعت‌های آفتابی پیچیده نیز با خمیده‌کردن خط ساعت‌ها روی صفحهٔ خود یا با روش‌های دیگر مستقیماً ساعت درست را نشان می‌دهند.