دوشنبه (تاجیکستان): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز replaced: هم اکنون ← هم‌اکنون ، داشته است ← داشته‌است، گرفته است ← گرفته‌است، مانده است ← مانده‌است، شده است ← با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۴۱:
== پیشینه ==
=== دوران کهن ===
سرزمینی که هم اکنونهم‌اکنون شهر دوشنبه در آن جای گرفته است،گرفته‌است، در صده‌های میانی '''شومان''' نام داشته استداشته‌است که در برخی منابع تاریخی قدیمی، '''سومان''' نیز نوشته شده استشده‌است. در کتاب «[[حدود العالم من المشرق الی المغرب]]» آمده است: «شومان شهری است استوار و گردِ او باره‌ای کشیده و او را قهندزی است بر سر کوه نهاده و اندر میان قهندز چشمه‌ای است بزرگ و از وی زعفران خیزد بسیار».<ref>«حدود العالم من المشرق الی المغرب» (سال ۳۷۲ هجری قمری). ویرایش ''دکتر منوچهر ستوده''. تهران: کتابخانهٔ طهوری، شرکت افست «گلشن». ۱۳۶۲. – ص. ۱۱۰</ref>
 
[[مقدسی]] در کتاب «[[احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم]]» می‌گوید: «شومان مکانی پرجمعیت و آباد و نیکو است». [[شرف الدین علی یزدی]] در «[[ظفرنامه تیموری]]» از آن به نام '''حصار شادمان''' یاد کرده و غالباً آن را به صورت مختصر «حصار» یا «حصارک» نوشته که امروز هم به «حصار» یا «قلعهٔ حصار» معروف است و در ۲۵ کیلومتری شهر دوشنبه قرار دارد.<ref>''گی لسترنج''. «جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی». ترجمهٔ محمود عرفان. تهران: «بنگاه ترجمه و نشر کتاب». ۱۳۳۶. — ص. ۴۶۸</ref><ref name=bbcp>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.bbc.co.uk/persian/arts/030217_mj-taj-hissar.shtml|عنوان=حصار، بخارای کوچک|ناشر=بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ=۱۸ فوریه ۲۰۰۳|تاریخ بازدید=۱۵ فروردین ۱۳۸۹}}</ref>
خط ۵۰:
در سال [[۱۸۶۸ (میلادی)|۱۸۶۸]] ادارهٔ روستای دوشنبه توسط دولت تزاری روسیه به [[امیر بخارا]] واگذار شد.<ref name=jadid>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.jadidonline.com/story/12072007/fq/dushanbeh|عنوان=بازاری که پایتخت شد|ناشر=جدید آنلاین|تاریخ=۲۱ تیر ۱۳۸۶|تاریخ بازدید=۱۵ فروردین ۱۳۸۹}}</ref>
 
از نام «دوشنبه» برای نخستین بار کتاب دانشمند [[بلخ|بلخی]] [[محمود ابن ولی]] «[[بحر الاعراف فی مناکب الخیر]]» (آغاز سدهٔ ۱۷ میلادی) و نامهٔ خان بلخ [[سبحان قل بهادر]] به [[فیودور سوم]]، پادشاه روس، در [[دسامبر ۱۶۷۶]] یاد شده استشده‌است. در سندی بازمانده از سال ۱۸۲۶ این شهر «دوشنبه قورغان» نامیده شده استشده‌است. قورغان واژه‌ای ترکی به معنی «قلعه» و «حصار» است. قلعهٔ دوشنبه در کنار رود ورزآب جای داشته و روز دوشنبه هر هفته در آن بازاری برگزار می‌شده استمی‌شده‌است. نام کنونی پایتخت تاجیکستان یادآور همین بازار است. دهکده‌ای که با گذشت زمان در جای دوشنبه‌بازار پیدا شد، '''دوشنبه''' نام گرفت و با گذشت زمان رشد کرد و پایتخت تاجیکستان گشت.<ref name=tajikwiki />
 
=== سده بیستم ===
در آغاز سدهٔ بیستم میلادی، این قلعهٔ تختگاه (مرکز حکومت) بیک حصار [[شاه مردان قل]] بود. این قلعه در زمین‌لرزهٔ [[۱۶ شهریور]] [[۱۲۸۶]] ([[۸ سپتامبر]] [[۱۹۰۷ (میلادی)|۱۹۰۷]] میلادی) ویران شد و از آن تنها یک دروازه و دو برج در میان دو کوه برجای مانده استمانده‌است. پس از آن زمین‌لرزه، شاه مردان قل به '''قلعهٔ دوشنبه''' کوچید که در آن زمان مرکز یکی از املاک‌داری‌هایش بود و از آن پس دوشنبه تختگاه بیک حصار شد.<ref name=tajikwiki>{{یادکرد-ویکی
|پیوند = http://ru.wikipedia.org/wiki/Душанбе
|عنوان = Душанбе