ویتنام: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Better version (GlobalReplace v0.6.5)
خط ۴۹:
 
== تاریخ ==
در ۱۸۰۲، «نگوین آن» [[تونکن]] (شمال کشور)، [[آنام]] (مرکز) و کوشن‌شین (جنوب) را متحد و خود را امپراتور ویتنام ساخت. از دهه ۱۸۶۰ فرانسویان در این منطقه مداخله کردند، در ۱۸۸۳ سرزمینی تحت‌الحمایه در ویتنام بوجود آوردند و در ۱۸۸۷ اتحاد هندوچین را - شامل کامبوج و لائوس - تشکیل دادند. در دهه ۱۹۳۰ شورشهای ضد استعماری آغازگر دوره‌ای از جنگ و اشغال بود که به مدت ۴۰ سال طول کشید. در ۱۹۴۰ ژاپن، ویتنام را اشغال و سرانجام حکومت دست‌نشانده‌ای تحت امپراتوری بائودای برپا کرد. در ۱۹۴۱هوشی مین، رهبر کمونیست، ویت مین را به صورت ارتش ملی‌گرای چریکی برای جنگ با ژاپنی‌ها بنیاد نهاد. در ماه‌های آخر جنگ، ویت‌مین از آمریکا کمک دریافت کرد. پس از تسلیم ژاپن، جمهوری دمکراتیک ویتنام با ریاست هوشی‌مین در هانوی تأسیس شد. فرانسه تا ۱۹۴۶ سلطه خود را بازنیافت، و در ابتدا [[جمهوری دموکراتیک ویتنام]] را به عنوان یک «کشور آزاد» داخل هندوچین فرانسه به رسمیت شناخت. پس از برخورد میان حکومت هانوی و فرانسویان، هوشی‌مین هانوی را ترک و جنگ چریکی را با استعمارگران و بائودای، امپراتور به تخت بازگشته، آغاز کرد. ویت‌مین به تدریج تمام تونکن را به دست آورد و در ۱۹۵۴ فرانسویان را در دین‌بین‌فو، پس از ۵۵ روز محاصره، وادار به تسلیم کرد. قرارداد صلح ژنو (ژوئیه ۱۹۵۴) ویتنام را به منطقه کمونیست در شمال و منطقه حکومت بائودای در جنوب تقسیم کرد. انتخابات در سراسر کشور برای ۱۹۵۶ زمان‌بندی شده بود، ولی شمال از شرکت امتناع کرد. در ۱۹۵۵ بائودین خلع شد و نگودین‌دیم در ویتنام جنوبی اعلام جمهوری کرد. رژیم سرکوبگر دیم موجب تشویق فعالیت چریکهای کمونیست در جنوب شد و در ۱۹۶۰ [نیروی چریکی] ویت کنگ (کمونیست) با هدف سرنگون کردن دولت طرفدار غرب در ویتنام جنوبی تشکیل گردید. در ۱۹۶۱ جان فیتزجرالد کندی، [[رئیس‌جمهور آمریکا،آمریکا]]، مستشاران نظامی آمریکایی را برای کمک به ویتنام جنوبی اعزام کرد. در ۱۹۶۴ گروه «مستشاران» به ارتشی از سربازان کادر آمریکا بسط یافته بود. پس از حمله‌ای که ادعا می‌شود، ویتنام شمالی به ناوهای [[نیروی دریایی آمریکا]] کرد (۱۹۶۴)، آمریکا بمباران هوایی شمال را به‌طور منظم آغاز کرد. در پایان ۱۹۶۴ قریب به ۲۰۰٬۰۰۰ نفر از نیروهای رزمی آمریکا در ویتنام درگیر عملیات بودند. در برابر حمله موسوم به تت، کمونیستها در ۱۹۶۸ مقاومت شدند و ضعف ویتنام جنوبی آشکار گردید. مخالفت با جنگ در آمریکا افزایش یافت. در ۱۹۶۹ مذاکرات صلح آغاز شد ولی در ۱۹۷۰ نیروهای آمریکایی بر ضد ویت‌کنگ در لائوس و کامبوج فعال بودند. این جنگ طبق موافقات صلح پاریس (۱۹۷۳) رسماً به پایان رسید، ولی پس از عقب‌نشینی سربازان آمریکایی ادامه یافت. از زمان تسخیر جنوب (۱۹۷۵) از طرف کمونیستها و اتحاد مجدد ویتنام بازسازی کشور را جنگ مرزی با چین (۱۹۷۹) و اشغال کامبوج (۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹) به دست نیروهای ویتنامی به تأخیر انداخته‌است. فقدان کمک و سرمایه‌گذاری غربی مانع [[توسعه اقتصادی]] بوده، و این وضع، در ترکیب با سرکوب سیاسی، منجر به فرار شمار کثیری پناه‌جو («قایق‌سوار»)از کشور شده‌است. از ۱۹۸۹ کوشش برای جذب سرمایه غربی موجب اتخاذ سیاستهای عملی‌گرایانه‌تری شده‌است.
 
== جغرافیای سیاسی ==
جمهوری سوسیالیستی ویتنام با مساحت ۳۳۰۳۶۳ کیلومتر مربع در قسمت شرقی شبه جزیره هند و چین در منطقه [[جنوب شرقی آسیا]] واقع شده‌است. ویتنام از شمال با جمهوری خلق چین همسایه بوده و از شرق به خلیج Tonkin و [[دریای چین جنوبی]] محدود است. این کشور از غرب با کشور لائوس و در قسمت جنوب غرب با کشور کامبوج مرز مشترک دارد. ویتنام از جنوب نیز به دریای چین جنوبی محدود است. ویتنام باریکه طویلی به طول یک هزار مایل می‌باشد که از کرانه دلتای رود مکونگ در جنوب تا مرز چین در شمال بطول ۱۶۵۰ کیلومتر امتداد دارد. طول سواحل این کشور ۳۴۴۴ کیلومتر است.
 
== جغرافیای طبیعی ==
بطور کلی ویتنام از سه منطقه شمالی، منطقه مرتفع مرکزی و دلتای رودمکونگ تشکیل شده‌است. از نظر [[جغرافیای طبیعی]] این کشور باریکه طویلی بطول یک هزار مایل از دلتای رود مکونگ در جنوب تا دلتای رود سرخ در شمال امتداد دارد. دو رودخانه اصلی کشور، رود مکونگ و رود سرخ می‌باشد. رود مکونگ بطول ۴ هزار کیلومتر و دلتای آن در جنوب بعنوان بزرگترین رود [[جنوب شرق آسیا]] و هفتمین رود قاره آسیا می‌باشد که از کشورهای چین، تایلند و لائوس و کامبوج گذشته و به ویتنام وارد می‌شود. رود سرخ و دلتای آن در شمال محل اصلی تشکیل مدنیت در این کشور بوده‌است.
 
== تقسیمات کشوری<ref>[http://iranembassy.org.vn/about_vietnam.htm دربارهٔ ویتنام<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> ==
=== شهر هانوی ===
شهر هانوی بعنوان مرکز سیاسی و فرهنگی کشور در منطقه شمالی ویتنام قرار دارد. متوسط دمای این شهر ۲۳ [[درجه سانتیگراد]] با رطوبت بیش از هشتاد درصد می‌باشد. این شهر جزء هیچ‌یک از استانهای کشور به حساب نیامده و دارای شهرداری مستقل می‌باشد. شهرهای هوشی مین و هایفونگ نیز وضعیت مشابه‌ای دارند با این تفاوت که از نظر جمعیت و وسعت از هانوی بزرگتر می‌باشند.
 
=== شهر هوشی مین ===
شهر هوشی مین یا بندر سابق سایگون مرکز حکومت [[ویتنام جنوبی]] بوده‌است که پس از خروج نیروهای آمریکایی از این کشور بنام رهبر فقید این کشور نام گذاری شده‌است. شهر هوشی مین در حال حاضر قطب اصلی اقتصاد ویتنام محسوب می‌گردد. این شهر بیش از ۳۸ درصد از [[تولید ناخالص داخلی]] ویتنام را بخود اختصاص داده‌است.
 
=== بندر هایفونگ ===
خط ۷۱:
 
== آب و هوا ==
ویتنام دارای آب و هوای موسمی استوایی می‌باشد. منطقه شمالی بواسطه مجاورت با [[چین]] از هوایی کاملاً استوایی برخوردار نمی‌باشد ولیکن قسمت جنوبی این کشور کاملاً دارای آب و هوایی استوایی و برخوردار از ویژگیهای آن می‌باشد. متوسط دما در هانوی ۲۳ درجه و در هوشی مین ۲۶ [[درجه سانتی گراد]] است.
 
== اقتصاد ==
[[پرونده:Skyline2HCMC.jpg|چپ|بندانگشتی|220 px|ناحیه بازرگانی مرکزی شهر چی‌مین بزرگترین شهر ویتنام]]
 
ویتنام با جمعیتی حدود ۹۴٬۵۶۹٬۰۷۲ نفر و وسعتی بالغ بر ۳۲۹٬۰۰۰ کیلومتر مربع یکی از کشورهای تابعه بلوک شرق و اقتصاد کمونیستی است که در سالهای اخیر و به ویژه پس از [[فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی]] تلاش مؤثری برای آزاد سازی اقتصاد خود به خرج داده و پس از حدود ۱۱ سال گفتگوی سخت با اعضای [[سازمان جهانی تجارت،تجارت]]، از سال ۲۰۰۷ به این سازمان پیوسته‌است.
 
== جستارهای وابسته ==
خط ۱۰۹:
[[رده:کشورهای عضو سازمان ملل متحد]]
[[رده:کشورهای کمونیستی]]
[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]