کوثر: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏کوثر: ویرایش و تصحیح (جزئی)
←‏کوثر: ویرایش و تصحیح (جزئی)
خط ۲۶:
 
=== کوثر ===
برخی از [[مفسر|مفسرانِ]] قدیم، کوثر را در قرآن، «خیر فراوان» تفسیر کرده‌اند. بااین‌حال، این معنای لغوی، هرچند که کاملاً از میان نرفت، اما راه را برای تفسیر سنتی باز کرد. با توجه به این موضوع، [[پیامبر اسلام]] خود را کوثر به‌عنوان نامی مخصوص برای رودی در [[بهشت]] مطرح کرد، و یا به‌عنوان حوضی که در هنگام [[معراج]] به او نشان، و برای او اختصاص داده شد. این توضیحِ آخر توسط [[محمد بن جریر طبری|طبری]] قابل اعتمادتر است. کوثر پس از آن، تبدیل به چیزی تقریباً مترادف با «حوض پیامبر» شد، که در آن مؤمنان تشنگی خود را در هنگام ورود به بهشت فرومی‌نشانند. وجود آن در چندین «درجه از مراتب [[ایمان]]» تأیید شده است. اما اغلب کوثر رودی است که حوض را سیراب می‌کند. با توجه به نظر بعدی، تمام رودهای بهشت به «حوض کوثر» راه می‌یابند، که «نهر محمد» هم نامیده می‌شود که اختصاصاً متعلق به پیامبر است.<ref>{{پک|Horovitz|Gardet|1997|ف=Kawṯẖwar|ک=Encyclopedia of Islam|زبان=en}}</ref> علامه طباطبایی در ''[[تفسیر المیزان]]'' می‌گوید عجیب آن است که مفسران در بیان مصداق آن، اختلاف فراوانی دارند. بعضی «خیر کثیر» گفته‌اند؛ و بعضی معانی دیگر عبارتند از: ۱. نهری در بهشت؛ ۲. حوض مخصوص پیامبر در بهشت و یا در محشر؛ ۳. فرزندان پیامبر؛ ۴. اصحاب و پیروان پیامبر تا روز قیامت؛ ۵. علمای امت پیامبر؛ ۶. قرآن و فضائل فراوان آن؛ ۷. مقام [[نبوت]]؛ ۸. تیسیرتَیْسیر<ref group="یادداشت">آسان کردن، سهل کردن</ref> قرآن و تخفیف [[شرایع]] و احکام؛ ۹. [[اسلام]]؛ ۱۰. [[توحید (اسلام)|توحید]]؛ ۱۱. علم و حکمت؛ ۱۲. فضائل پیامبر اسلام؛ ۱۳. مقام محمود؛ ۱۴. نور قلب پیامبر اسلام؛ و ازاین‌دست معانی که به بیست و شش معنی می‌رسد. علامه می‌گوید استدلال قائلان به دو معنی نخست — یعنی نهری در بهشت یا حوض پیامبر در بهشت — بعضی روایات در این زمینه است، اما دیگر معانی هیچ استدلالی ندارند.<ref>{{پک|طباطبایی|۱۳۷۰|ک=ترجمهٔ تفسیر المیزان|ج=۲۰|ص=۸۴۹–۸۵۰|رف=المیزان ۲۰}}</ref>
 
[[جلال‌الدین محلی|مَحَلّی]] و [[جلال‌الدین سیوطی|سُیوطی]] در ''[[تفسیر جلالین|تفسیرُ الْجلالِیْن]]'' کوثر را نهری در بهشت، حوضی که امت پیامبر به آن بازمی‌گردند و نیز خیر کثیری از نبوت و قرآن و [[شفاعت]] و مانند اینها می‌دانند.<ref>{{پک|محلی|سیوطی|۱۴۱۶|ک=تفسیر الجلالین|ص=۶۰۵|رف=جلالین}}</ref> [[زمخشری]] در ''[[الکشاف]]''، [[شیخ طوسی]] در ''[[التبیان فی تفسیر القرآن|التبیان]]''، [[ابن ابی‌حاتم]] در ''[[تفسیر القرآن العظیم]]''، طبرسی در ''[[مجمع البیان]]'' و [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] در ''[[تفسیر نمونه]]''، احادیث در این‌باره را گزارش می‌کنند که در آن‌ها، کوثر رودی در بهشت، سفیدتر از شیر و صاف‌تر از قدح با قبه‌هایی از درّ و یاقوت در دو طرفش؛ رودی در بهشت که به جبران عبدالله — فرزند پیامبر که در کودکی درگذشت — به پیامبر عطا شد؛ و نیز حوض کوثر که متعلق به پیامبر است و سیراب‌کنندهٔ مؤمنان به هنگام ورود به بهشت، معرفی شده است.<ref>{{پک|زمخشری|۱۴۰۷|ک=الکشاف|ج=۴|ص=۸۰۶–۸۰۷|رف=الکشاف ۴}}</ref><ref>{{پک|طوسی|۱۴۰۵|ک=التبیان|ج=۲۷|ص=۴۱۷–۴۱۸|رف=التبیان ۱۰}}</ref><ref>{{پک|ابن ابی‌حاتم|۱۴۱۹|ک=تفسیر القرآن العظیم|ج=۱۰|ص=۳۴۷۰|رف=القرآن العظیم ۱۰}}</ref><ref>{{پک|طبرسی|۱۳۵۹|ک=ترجمهٔ تفسیر مجمع البیان|ج=۲۷|ص=۳۱۱|رف=مجمع البیان ۲۷}}</ref><ref>{{پک|مکارم شیرازی|۱۳۷۱|ک=تفسیر نمونه|ج=۲۷|ص=۳۷۱–۳۷۲|رف=نمونه ۲۷}}</ref> ابن کثیر در تفسیر القرآن العظیم نیز، احادیث مختلف و اقوال گوناگون مفسران دربارهٔ کوثر را بیان می‌کند.<ref>{{پک|ابن کثیر|۱۴۱۹|ک=تفسیر القرآن العظیم|ج=۸|ص=۴۷۲–۴۷۵|رف=القرآن العظیم ۸}}</ref> مکارم شیرازی در ''تفسیر نمونه''، به اقوال مختلف دربارهٔ کوثر می‌پردازد و پس از بیان آن‌ها، [[فاطمه زهرا]] را از روشن‌ترین مصادیق آن بیان می‌کند و در ادامه به کثرت نسل پیامبر از طریق فاطمه زهرا اشاره می‌کند.<ref>{{پک|مکارم شیرازی|۱۳۷۱|ک=تفسیر نمونه|ج=۲۷|ص=۳۷۵–۳۷۶|رف=نمونه ۲۷}}</ref>