احمد یکم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز نبرد با عباس ... نیاز ترجمه
خط ۳۴:
}}'''احمد یکم،''' (زادهٔ ۹ می ۱۵۸۸ یا ۱۸ آوریل ۱۵۹۰، [[مانیسا]] – درگذشتهٔ ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷، [[استانبول]]) فرزند [[محمد سوم]] از همسرش [[خندان سلطان]]، چهاردهمین [[فهرست سلاطین امپراتوری عثمانی|سلطان و خلیفهٔ عثمانی]] بود.
 
سلطان احمد یکی از مهربان‌ترین پادشاهان عثمانی بود که از کشتن برادرش [[مصطفی یکم]] دست کشید. او ارادت خاصی به [[محمد|پیامبر اسلام]] و خاندانش داشت. احمد یکم پس از درگذشت پدرش [[محمد سوم]] در ۲۲ دسامبر ۱۶۰۳میلادی (سیزده یا پانزده سالگی) به حکومت رسید و تا مرگش در ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷ (۲۸ یا ۲۹ سالگی) سلطنت داشت.<ref name="فروخ">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =فروخ|نام= عمر|پیوند نویسنده=عمر فروخ|عنوان=معالم الأدب العربی فی العصر الحدیث|جلد =۲|سال =۱۹۸۶|ناشر =دارالعلم للملایین|مکان=بیروت|صفحه=۳۲۹–۳۳۰|بازیابی =۱ نوامبر ۲۰۱۶}}</ref>{{سخ}}سلطان احمد با وجود سن کم و کوتاهی مدت حکومت، از سلاطین بزرگ عثمانی شمرده می‌شود.<ref name="فروخ"/> او سلطانی سازنده وصف می‌شود که بسیار به ساختن بناها و مسجدها همّت می‌گماشت که مشهورترین آن‌ها، مسجدی در استانبول است که ''[[مسجد سلطان احمد|به نام خودش]]'' شهرت یافته که از نمادهای هنر معماری اسلامی می‌باشد. همچنین به بازسازی بناهای زیارتگاه‌ها پرداخت، مانند بهکرد بنای [[کعبه]]، تجدید بنای زادگاه [[فاطمه زهرا]].<ref name="فروخ"/> او همچنین مبالغ بسیاری به [[حجاز]] برای [[انفاق]] بر مستمندان می‌فرستاد. سلطان احمد حامی علم و علما نیز وصف شده‌است، او را «دوستدار [[اهل بیت]]» و «متمسک به [[سنت (پیامبر اسلام)|سنت]] و [[تقوا]]» نیز نامیده‌اند. احمد یکم در امور سیاسی نیز، شدید رفتار بوده‌است. او همچنین به سوارکاری و پرتاب نیزه علاقه داشته‌است. به ادبیات نیز پرداخت و خود شاعری بود که به زبان‌های ترکی و عربی سرود.<ref name="فروخ"/>
احمد اول با [[شاه عباس]] عهدنامه صلح بست و سلطه [[صفویان]] را بر [[آذربایجان]] و [[قفقاز]] به رسمیت شناخت. احمد اول همچنین نبرد با نیروهای هابسبورگ را پایان داد و در [[معاهده زیتواتوروک]] خراجگزاری [[اتریش]] به دولت عثمانی را لغو کرد. احمد اول از محمدآقا شاگرد [[معمار سنان]] خواست که مسجدی در مقابل [[مسجد ایاصوفیه]] در [[استانبول]] بنا کند؛ این مسجد امروزه به [[مسجد سلطان احمد]] معروف است. احمد اول در سال ۱۶۱۷ در اثر ابتلا به بیماری [[تیفوس]] در گذشت. سلطان احمد نخستین سلطان بعد از [[سلیمان قانونی]] بود که به امور دولت و مملکت رسیدگی می‌کرد زیرا پیشینیان خود مانند پدربزرگش [[مراد سوم]] و پدر خود [[محمد سوم]] که به اداره حکومت و مملکت داری اهمیتی نمی‌دادند و این گونه مسائل را به مادرانشان می‌دادند و زنان را عملاً در سلطنت شریک حکومت خود می‌ساختند.
 
== نبرد با شاه عباس یکم ==
{{نیاز ترجمه}}{{اصلی|نبرد ارومیه}}
{{همچنین ببینید|فتح تفلیس و نبرد گوگجه}}از سال ۱۶۰۳ شروع شد و تبریز به ایران برگشت و در سال ۱۶۰۵ ارومیه تسخیر ایران گشت و باتوجه به عهد نامهٔ ناصوح پاشا مرزهای ایران به زمان قبل از شاه تهماسب یکم برگشت و عثمانی‌ها به عقب برگشتند.
{{اصلی|نبرد ارومیه}}
{{همچنین ببینید|فتح تفلیس و نبرد گوگجه}}
 
== خانواده ==
سطر ۴۷ ⟵ ۴۶:
* [[ماه‌فیروز خدیجه سلطان|ماه‌فیروز سلطان]]، والده سلطان عثمان دوم بود.
 
=== پسران ===
 
* [[عثمان دوم]] (تولد ۳/۴ نوامبر ۱۶۰۴ استانبول – اعدام ۲۰ می ۱۶۲۲ استانبول، در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد) پسر ماه‌فیروز سلطان
* شاهزاده محمد (تولد اوایل ۱۶۰۵ استانبول – اعدام ۱۰ ژانویه ۱۶۲۱ استانبول، در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد) پسر ماه‌پیکر سلطان
خط ۶۴:
* [[بورناز عاتقه سلطان|عاتکه سلطان]]، (تولد حدود ۱۶۱۳ استانبول – مرگ ۱۶۷۲ استانبول در مقبره ابراهیم اول در ایا صوفیا دفن شد)
* عابده سلطان، (تولد ۱۶۱۷ استانبول – مرگ بعد از ۱۶۴۸ استانبول در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد)
 
 
== در فرهنگ عامه ==
مجموعه تلویزیونی ساخت سال ۲۰۱۵ ''[[قرن با شکوه کوسم]]،'', به زندگی احمد یکم می‌پردازد.
 
== نگارخانه ==