سی‌اف‌ام اینترنشنال سی‌اف‌ام۵۶: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۱۹:
 
==== ۱۹۷۳ جلسه نیکسون - پمپیدو ====
[[پرونده:Nixon-Pompidou.JPG|جایگزین=Two men in suits stand to the right, with uniformed military officers nearby. Both men are waving and smiling.|چپ|بندانگشتی| [[ریچارد نیکسون|رئیس‌جمهور]] آمریکا [[ریچارد نیکسون|نیکسون]] (چپ) و رئیس‌جمهور فرانسه [[ژرژ پمپیدو|ژرژ پومپیدو]] (سمت راست) قبل از اجلاس سران آمریکا و فرانسه در ۱۹۷۳ در ریکیاویک،[[ریکیاویک]]، [[ایسلند]]]]
با وجود رد مجوز صادرات هر دو طرف فرانسوی و آمریکایی همچنان برای صدور مجوز صادرات فناوری اف-۱۰۱ به نیکسون فشار آوردند. تلاش‌ها در طی ماه‌های پس از رد درخواست ادامه یافت و نقطه اوج آن تبدیل شدن موضوع این موتور به یک بخش از برنامهٔ نشست سال ۱۹۷۳ بین روسای جمهور دو کشور، نیکسون و پمپیدو در [[ریکیاویک]] بود. بحث و گفتگو در این جلسه منجر به توافقی شد که امکان توسعه سی‌اف‌ام۵۶ را فراهم می‌آورد. گزارش‌های حال حاضر حاکی از آن است که این توافق‌نامه بر اساس اطمینان یافتن دولت آمریکا از محافظت فناوری‌های حساس هستهٔ اصلی موتور شکل گرفت که بر طبق آن بخشی که جی‌ایی از اف۱۰۱ نظامی تولید می‌کرد در ایالات متحده ساخته شده و سپس به فرانسه منتقل می‌شد.<ref name="nytlifted">Farnsworth, Clyde (1973). "U.S. Ban Lifted on G. E. Plan". ''The New York Times''. 23 June 1973, p. 37.</ref> همچنین بر اساس توافق‌نامه سرمایه‌گذاری مشترک مقرر شد شرکت جدید مبلغ ۸۰ میلیون دلار به عنوان حق امتیاز توسعه هسته موتور اف-۱۰۱ به دولت آمریکا بپردازد (مبلغ ۲۰۰۰۰ دلار برای هر موتور محاسبه شده بود).<ref name="cfmstory">Norris, Guy (1999). CFM56: Engine of Change. ''Flight International''. 19–25 May 1999. Online at [http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1999/1999%20-%201385.html CFM56: Engine of Change].</ref> از طرفی اسناد فاش نشده‌ای در سال ۲۰۰۷ نشان داد که یک جنبه مهم توافق‌نامه صادرات این موتور جدید، موافقت دولت فرانسه با عدم پیگیری تعرفه واردات هواپیماهای آمریکایی به اروپا بوده‌است.<ref>GE-SNECMA. CFM-56 Jet Engine Joint Development (1973). ''National Security Decision Memorandum 220''. 4 June 1973. [http://nixon.archives.gov/virtuallibrary/documents/nsdm/nsdm_220.pdf NSDM 220 (pdf)]. Retrieved 9 November 2009.</ref>
 
خط ۵۱:
 
==== بوئینگ ۷۳۷ ====
[[پرونده:Boeing_737-400_Engine.JPG|جایگزین=A zoomed-in view of the front of an engine nacelle. The fan blades of the engine are in the middle of the image. They are surrounded by the engine nacelle, which is seemingly circular on the top half, and flattened on the bottom half.|بندانگشتی| ورودی هوای یک موتور سی‌اف‌ام۵۶–۳ در یک فروند بوئینگ ۷۳۷ سری ۴۰۰ که طراحی غیر دایره ایدایره‌ای را نشان می‌دهد.]]
در اوایل دهه ۱۹۸۰ بوئینگ سی‌اف‌ام۵۶–۳ را به عنوان موتور انحصاری [[بوئینگ ۷۳۷ کلاسیک|بوئینگ ۷۳۷–۳۰۰]] انتخاب کرد. بالهای ۷۳۷ نسبت به کاربردهای قبلی سی‌اف‌ام۵۶ به زمین نزدیک‌تر بودند و نیاز به اصلاحات مختلفی برای جانمایی موتور داشتند. از این رو قطر فن کاهش یافت که باعث کاهش نسبت کنار گذر موتور شد. همچنین گیربکس جانبی موتور از پایین آن (موقعیت ساعت ۶) به موقعیت ساعت ۹ منتقل شد. همچنین پوشش خارجی موتور به شکل متمایز با کف مسطح طراحی شد. میزان رانش کلی نیز از {{Convert|24000|to|20000|lbf|kN}} کاهش یافته‌است که این کاهش، بیشتر به دلیل کاهش نسبت کنار گذر بود.<ref name="CFM56-3">Epstein, N (1981). "CFM56-3 High By-Pass Technology for Single Aisle Twins". 1981 AIAA/SAE/ASCE/ATRIF/TRB International Air Transportation Conference, 26–28 May 1981, Atlantic City, New Jersey. AIAA-1981-0808.</ref>
 
خط ۱۱۷:
 
=== توربین ===
[[پرونده:CFM_International_CFM56-7B26_fitted_to_Qantas_(VH-VZY)_Boeing_737-838_(WL)_at_the_Canberra_Airport_open_day_(5).jpg|بندانگشتی|استاتورنمای پرهخارجی خنک‌کنندهتوربین مجاریو هواییبخش دایرهخنک‌کننده رنگینآن کمانیبر کفن ازروی یک CFM56-7B26دستگاه توربینموتور سی‌اف‌‌ام۵۶ ۷بی۲۶]]
تمامی انواع سی‌اف‌ام۵۶ دارای یک توربین پرفشار تک مرحله‌ای هستند. در بعضی از انواع موتور [[تیغه توربین|تیغه‌های]] توربین از یک [[ابرآلیاژ|آلیاژ]] [[تک‌بلور|کریستالی منفرد]] رشد می‌کنند که به آن‌ها مقاومت بالا و استقامت در برابر [[خزش (مواد)|خزش]] می‌دهد. توربین کم‌فشار در اغلب انواع موتورهای سی‌اف‌ام۵۶ چهار مرحله دارد اما سی‌اف‌ام۵۶–۵سی دارای توربین کم‌فشار پنج مرحله‌ای است. این تغییر برای گردش یک فن بزرگتر روی این نوع موتور اعمال شده‌است.<ref name="cfm56rise">"[http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1991/1991%20-%201456.html CFM56 rises to challenge]". ''Flight International''. 11 June 1991. Retrieved 17 November 2009.</ref> پیشرفت‌های مربوط به بخش توربین در طی برنامه تک۵۶ مورد بررسی قرار گرفت و در یکی از این طرح‌ها یک تیغه توربین کم‌فشار به صورت [[آیرودینامیک|آیرودینامیکی]] بهینه شده بود تا ۲۰ درصد تیغهٔ کمتر برای کل توربین کم‌فشار استفاده شده و وزن موتور کاهش یابد. برخی از این پیشرفت‌های تک۵۶ وارد بسته تک اینسرشن شده که سبب به روزرسانی بخش توربین شد.<ref name="cfm56son">Morris, John (2000). "[https://web.archive.org/web/20010703030446/http://www.aviationweek.com/shownews/00farn1/hardwr05.htm "Son of CFM56" – TECH56]". Aviation Week's Show News Online. 24 July 2000. Retrieved 23 March 2010.</ref> بخش توربین در نسخه «اوولوشن» دوباره به روزرسانی شد.<ref name="safran">Angrand, A. (2007). "[https://www.webcitation.org/5ory01ylE?url=http://www.safran-na.com/IMG/pdf/SAFRAN2UKp26-27.pdf Tech Insertion: Eternal youth for the CFM56 (pdf)]". ''SAFRAN magazine''. November 2007. Retrieved 23 March 2010. pp. 26–7.</ref><ref name="7BE">Norris, Guy (2010). [http://aviationweek.com/awin/airbus-weighs-modified-cfm56-5-upgrade-options Airbus Weighs Modified CFM56-5 Upgrade Options]. ''Aviation Week''. 12 May 2010. Retrieved 19 May 2010.</ref>
 
خط ۱۲۳:
 
=== عملکرد کلی موتور ===
[[پرونده:Turbofan Unlabelled.gif|بندانگشتی|پویانمایی از عملکرد یک موتور توربوفن]]
شرکت سی‌اف‌ام اینترنشنال به منظور درک عملکرد موتور سی‌اف‌ام۵۶ اقدام به تهیه یک ویدئوی آموزشی عمومی در وبگاه خود نموده‌است که برای مشاهده آن می‌توان به بخش پیوند به بیرون مراجعه کرد.
 
== انواع مختلف ==
=== سری سی‌اف‌ام۵۶–۲ ===
[[پرونده:CFM56-2_-_Musée_Safran_(cropped).jpg|بندانگشتی| CFM56موتور سی‌اف‌ام۵۶-2۲ اصلیاولیه در موزه [[سافران|صفران]]هوایی سفران]]
سری سی‌اف‌ام۵۶–۲ نوع اصلی سی‌اف‌ام۵۶ است. بیشترین کاربرد آن در استفاده نظامی است که به اف۱۰۸ معروف بوده و به‌طور خاص در هواپیماهای [[بوئینگ کی‌سی-۱۳۵ استراتوتانکر|تانکر کی‌سی-۱۳۵]]، [[بوئینگ ئی-۶ مرکوری|ایی-۶ مرکوری]] و برخی هواپیماهای [[بوئینگ ئی-۳ سنتری|ایی-۳ سنتری]] به کار رفته‌است. سی‌اف‌ام۵۶–۲ شامل یک فن تک مرحله‌ای با ۴۴ تیغه و یک کمپرسور کم‌فشار سه مرحله‌ای است که توسط یک توربین کم‌فشار چهار مرحله‌ای به چرخش در می‌آید. همچنین این موتور دارای یک کمپرسور پرفشار ۹ مرحله‌ای است که از طریق یک توربین پرفشار تک مرحله‌ای هدایت می‌شود. سامانه احتراق این موتور نیز از نوع حلقوی است.<ref name="cfm56-2">"[https://web.archive.org/web/20100530091327/http://www.cfm56.com/products/cfm56-2/cfm56-2-technology CFM56-2 Technology]". CFM International. Retrieved 12 May 2010.</ref>
{| class="wikitable sortable" style="text-align:center; color:black;"
خط ۱۶۱:
 
=== سری سی‌اف‌ام۵۶–۳ ===
[[پرونده:AirBaltic_Boeing_737-500_turbine.jpg|جایگزین=A close-up view of a CFM56-3 series engine mounted on a Boeing 737-500 showing flattening of the nacelle at the bottom of the inlet lip.|بندانگشتی| یک دستگاه موتور سری CFM56سی‌اف‌ام۵۶-3۳ سوار بر [[بوئینگ ۷۳۷ کلاسیک|هواپیمای بوئینگ ۷۳۷–۵۰۰]] که مسطح شدن ناخن در قسمت پایین لب ورودی است.]]
اولین موتور مشتق شده از سری سی‌اف‌ام۵۶، سی‌اف‌ام۵۶–۳ است که برای هواپیماهای [[بوئینگ ۷۳۷ کلاسیک]] (۷۳۷–۳۰۰ / -۴۰۰/ -۵۰۰) طراحی شده‌است. این موتور دارای نرخ رانش ایستا از {{Convert|18500|to|23500|lbf|kN}} است. قطر فن این موتور از سری ۲ کوچکتر بوده و مقدار آن ۶۰ اینچ (۱٫۵ متر) است اما دیگر خصوصیات موتور اصلی را حفظ کرده‌است. فن جدید در ابتدا از موتور توربوفن [[جنرال الکتریک سی‌اف۶]] مشتق شده بود که این موضوع سبب طراحی مجدد تقویت‌کننده برای مطابقت با فن جدید شد.<ref name="CFM56-3">Epstein, N (1981). "CFM56-3 High By-Pass Technology for Single Aisle Twins". 1981 AIAA/SAE/ASCE/ATRIF/TRB International Air Transportation Conference, 26–28 May 1981, Atlantic City, New Jersey. AIAA-1981-0808.</ref>
 
خط ۱۹۹:
 
=== سری سی‌اف‌ام۵۶–۵ ===
[[پرونده:CFM56_engine_of_a_Hamburg_Airways_Airbus_A319.jpg|بندانگشتی| موتور سی‌اف‌ام۵۶–۵بی درمستقر بر روی یک فروند هواپیمای [[ایرباس ای۳۱۹|Airbus A319]] ]]
سری سی‌اف‌ام۵۶–۵ برای هواپیماهای [[ایرباس]] طراحی شده‌است و دارای نرخ رانش بسیار گسترده‌ای بین {{Convert|22000|to|34000|lbf|kN}} است. این موتور سه زیر مجموعهٔ مجزا دارد. سی‌اف‌ام۵۶–۵ای، سی‌اف‌ام۵۶–۵بی و سی‌اف‌ام۵۶ ۵سی که با داشتن سامانه کنترل رقومی موتور و ترکیب با پیشرفت‌های دیگر در طراحی آیرودینامیکی با موتور نصب شده بر روی بوئینگ ۷۳۷ کلاسیک متفاوت است.<ref name="cfmstory">Norris, Guy (1999). CFM56: Engine of Change. ''Flight International''. 19–25 May 1999. Online at [http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1999/1999%20-%201385.html CFM56: Engine of Change].</ref>
 
==== سری سی‌اف‌ام۵۶–۵ای ====
[[پرونده:Arrival of Iran Air Airbus A321 (EP-IFA) to Mehrabad International Airport (32).jpg|بندانگشتی| تصویر موتور سی‌اف‌ام۵۶–۵بی۳ ایرباس ای۳۲۱ ایران‌ایر در سال ۲۰۱۷، عکس در محل آشیانه ایران‌ایر در فرودگاه مهرآباد و به هنگام استقبال رسمی از ورود آن گرفته شده است.]]
سری سی‌اف‌ام۵۶–۵ای سری اولیه سی‌اف‌ام۵۶–۵ است که برای تأمین نیروی [[خانواده ایرباس ای۳۲۰]] با برد کوتاه و متوسط طراحی شده‌است. این سری از موتور از خانواده سی‌اف‌ام۵۶–۲ و سی‌اف‌ام۵۶–۳ مشتق شده‌است که بین ۲۲۰۰۰ تا ۲۶۵۰۰ پوند-نیرو (۹۸ تا ۱۱۸ کیلونیوتن) رانش تولید می‌کند. پیشرفت‌های آیرودینامیکی مانند یک فن به روز شده، کمپرسور کم‌فشار، کمپرسور پرفشار و محفظه احتراق این مدل را قادر به مصرف کمتر سوخت (بین ۱۰ تا ۱۱ درصد) از پیشینیان خود می‌کند.<ref>"[https://web.archive.org/web/20100530091448/http://www.cfm56.com/products/cfm56-5a/cfm56-5a-history CFM56-5A History]". CFM International. Retrieved 12 May 2010.</ref><ref name="CFM56-5">"[https://web.archive.org/web/20100530091453/http://www.cfm56.com/products/cfm56-5a/cfm56-5a-technology CFM56-5A Technology]". CFM International. Retrieved 12 May 2010.</ref>
{| class="wikitable sortable" style="text-align:center; color:black;"
خط ۲۴۳:
 
==== سری سی‌اف‌ام۵۶–۵بی ====
[[پرونده:CFM56-5B9P_on_A319.jpg|بندانگشتی| نمای جلوی A319-112یک CFM56دستگاه موتور سی‌اف‌ام۵۶-5B6۵بی۶ بایک فنفروند آنایرباس ای۳۱۹. بخش فن حذف شده‌استشده است.]]
با بهبود سری سی‌اف‌ام۵۶–۵ای، این مدل در ابتدا برای تأمین نیروی [[ایرباس ای۳۲۱]] طراحی شد. دامنه رانش آن بین ۲۲۰۰۰ تا ۳۳۰۰۰ پوند-نیرو (۹۸ تا ۱۴۷ کیلونیوتن) است که می‌تواند هر مدل از هواپیماهای خانوادهٔ ای۳۲۰ (ای۳۱۸ / ای۳۱۹ / ای۳۲۰ / ای۳۲۱) را نیرو ببخشد و به این ترتیب سری سی‌اف‌ام۵۶–۵ای را پشت سر گذاشته‌است. از جمله تفاوت‌های آن با سی‌اف‌ام۵۶–۵ای وجود [[محفظه احتراق]] دو حلقه‌ای است که باعث کاهش انتشار گازهای مضر (به ویژه NO<sub>''x''</sub>) می‌شود. همچنین فن جدید در محفظه فن بزرگتر و یک کمپرسور کم‌فشار جدید با مرحله چهارم (سه مرحله در انواع قبلی) هم جز این تفاوت‌ها است. این پر عرضه‌ترین موتور توسط ایرباس به مشتریان نهایی بوده‌است.<ref name="CFM56-5B">"[https://web.archive.org/web/20100307035338/http://www.cfm56.com/products/cfm56-5b CFM56-5B Technology]". CFM International. Retrieved 12 May 2010.</ref><ref>"[https://web.archive.org/web/20100530091458/http://www.cfm56.com/products/cfm56-5b/cfm56-5b-history CFM56-5B History]". CFM International. Retrieved 20 November 2009.</ref>
{| class="wikitable sortable" style="text-align:center; color:black;"
خط ۳۱۸:
 
==== سری سی‌اف‌ام۵۶–۵سی ====
[[پرونده:2010-10-01_17-47-08_South_Africa_-_Bonaero_Park_HB-JMO.jpg|بندانگشتی| دو یادستگاه چهارموتور CFM56سی‌اف‌ام۵۶-5C۵سی نصب شده دربر روی [[ایرباس ای۳۴۰|Airbus A340-300]] [[سوئیس اینترنشنال ایرلاینز|هواپیمایی سوئیس]] .]]
با نرخ رانش بین ۳۱۲۰۰ تا ۳۴۰۰۰ پوند-نیرو (۱۳۹ تا ۱۵۱ کیلونیوتن) سری سی‌اف‌ام۵۶–۵سی قدرتمندترین عضو دسته سی‌اف‌ام۵۶ است. این موتور که به هواپیماهای دوربرد [[ایرباس ای۳۴۰|ای۳۴۰–۲۰۰ و -۳۰۰]] ایرباس نیرو می‌دهد در سال ۱۹۹۳ وارد خدمت شد. تغییرات عمده آن شامل یک فن بزرگتر، افزوده شدن مرحله پنجم توربین کم‌فشار و همان کمپرسور کم‌فشار چهار مرحله‌ای است که در نوع -۵بی یافت می‌شود.<ref name="CFM56-5C">"[https://web.archive.org/web/20100530091524/http://www.cfm56.com/products/cfm56-5c/cfm56-5c-technology CFM56-5C Technology]". CFM International. Retrieved 12 May 2012.</ref>
 
خط ۳۵۳:
 
=== سری سی‌اف‌ام۵۶–۷ ===
[[پرونده:CFM_56_Lauda_737.jpg|بندانگشتی| CFM56موتور سی‌اف‌ام۵۶-7۷ یک فروند [[بوئینگ ۷۳۷ نسل بعدی|بوئینگ ۷۳۷–۸۰۰]]]]
اولین سی‌اف‌ام۵۶–۷ در ۲۱ آوریل ۱۹۹۵ معرفی شد.<ref>{{Cite press release|url=http://www.cfmaeroengines.com/press/first-cfm56-7-engine-to-test-runs-on-schedule/12|title=First CFM56-7 Engine to Test Runs on Schedule|publisher=CFM International|date=22 May 1995}}</ref> این موتور دارای یک دامنه رانش از {{Convert|19,500|to|27,300|lbf|kN}} است که نیروی پیشران هواپیماهای [[بوئینگ ۷۳۷ نسل بعدی|بوئینگ ۷۳۷ نسل بعد]] (سری۶۰۰/۷۰۰/۸۰۰/۹۰۰) را تولید می‌کند. در مقایسه با سی‌اف‌ام۵۶–۳، این موتور از دوام بیشتر، بهبود مصرف سوخت ۸ درصدی و کاهش ۱۵ درصدی هزینه‌های تعمیر و نگهداری برخوردار است.<ref name="CFM56-7B">{{Cite news|url=http://www.safran-aircraft-engines.com/file/download/fiche_cfm56-7b_ang.pdf|title=CFM56-7B|publisher=Safran/Snecma|date=March 2011}}</ref>