|
|name=گائوزونگ دودمان تانگ{{سخ}}{{linktext|唐高宗}}
|image=Gaozong of Tang.jpg
|birth_date=21۲۱ Julyژوئیه 628۶۲۸
|birth_place=Lizheng Palace in [[Chang'an]], [[Tang Dynasty|Tang China]]
|death_date={{Death date and age|683|12|27|628|7|21|df=y}}
|p2=Léih Jih
}}
'''گائوزونگ''' (زادهٔ [[۲۱ ژوئیه]] [[۶۲۸ (میلادی)|۶۲۸]]- مرگ [[۲۷ دسامبر]] [[۶۸۳ (میلادی)|۶۸۳ میلادی]]) [[امپراتور]] [[چین]] و سومین فرمانروای [[دودمان تانگ]] بود و از سال ۱۵ ژوئیه ۶۴۹ تا ۲۷ دسامبر ۶۸۳ بر چین فرمان راند (هر چند پس از ژانویه سال ۶۶۵ او در بیشتر اوقات بیمار بود و در این شرایط غالباغالباً حکومت نکرد و بخاطر همین یک [[حاکم دست نشانده|امپراتور دست نشانده]] تبدیل شد که قدرت و حکومت عمدتاعمدتاً در دست همسر دومش [[ملکه زتیان (دودمان ژو دوم)|امپراتریس وو]] بود که بعدابعداً به عنوان وو زتیان شناخته می شودمی‌شود و از سال ۶۶۵ به بعد گائوزونگ سراسر توسط امپراتریس وو کنترل می شدمی‌شد).
امپراتور گائوزونگ یک حاکم کاملاکاملاً ضعیف و بیمار و زودباور و بسیار بی توجهبی‌توجه به امور دولت بود و در سال ۶۶۰ با سکته مغزی که زد، و عوامل این سکته مثل سردرد هایسردردهای آزار دهنده و از حال رفتن به همراه داشت (هر چند این بیماری ناگهانی به احتمال بسیار زیاد به دلیل مسمومیتی بود که توسط زتیان انجام شده بود) گائوزونگ به دلیل بیماری و ناتوانی در اداره امور دولت، اداره کامل دولت و امور ایالتی را به همسر قدرتمند خود امپراتریس همسر، [[ملکه زتیان (دودمان ژو دوم)|وو زتیان]] واگذار کرده بود و خود تماماتماماً از امور حکومت کنار کشید بود، و در عوض ملکه زتیان در این دوره کامل امور دولت را در دست داشت،
مورخان امپراتور گائوزونگ را یک فردی بسیار احساسی و مهربان و زودباور می دانندمی‌دانند که بعد از سکته هایسکته‌های مداوم و بیماری هایبیماری‌های گوناگون مثل سردردها و فشار خون بالا که او را ناتوان ساخته بود او نیز حکومت را کاملاکاملاً رها کرده بود و این گونه مسائل دولتی را با اختیارات کامل یک امپراتور و با صلاحیت آشکار به همسر خود [[ملکه زتیان (دودمان ژو دوم)|امپراتریس وو]] می دادمی‌داد و او را در جلسات در کنار خود مثل دو امپراتور با هم معرفی کرده بود هر چند، وو زتیان از سال ۶۶۰ تا ۶۷۴ میلادی در پشت تخت با یک پرده نشست و در امور دولت دخالت می کردمی‌کرد اما از همان سال به بعد همچون یک امپراتور در کنار همسرش نشست و فرمان مستقیم بدون مخفی شدن صادر می کردمی‌کرد هر چند امپراتور گائوزونگ در همان سال تصمیم گرفت که وو زتیان را [[نایب السلطنه]] کند اما از این تصمیم پشیمان شد، اما وو را به تنهایی در جلسات روی تخت گذاشت حتی در مسائل مهم و غیر مهم دولتی مسائلی چون نظامی و غیر نظامیغیرنظامی تنها گذاشت و وو نیز مثل یک امپراتور به تنهایی بر چین فرمان می راند،می‌راند، در سال ۶۸۳ با مرگ گائوزونگ، وو تمام قدرت را به عنوان [[ملکه مادر|امپراتریس دواگر]] غضب کرد و بعدابعداً خود تخت سلطنت را با مقام [[ملکه حاکم|امپراتریس فرمانروا]] به دست گرفت و نخستین و تنها حاکم زن در تاریخ چین شد و به تنهایی حکومت می کردمی‌کرد.
=== سلطنت به عنوان امپراتور و تاثیراتتأثیرات امپراتریس وو= ==
گائوزونگ در سال ۶۴۹ میلادی بعد از مرگ پدرش [[تای‌زونگ (دودمان تانگ)|تای‌زونگ]] به تخت نشست وی بعد از رسیدن به سلطنت اقدامات را برای جنگ هایجنگ‌های خارجی و داخلی انجام داد و به امور هاامورها رسیدگی می کردمی‌کرد ولی در این دوره با مشکلاتی چون درگیری هایدرگیری‌های اندرونی که به وسیله معشوقه اش وو زتیان برای نابودی دشمنانش و رسیدن به مقام امپراتریس همسر به پا کرده بود و بیماری شدید مغزی روبرو شد بود [[ملکه زتیان (دودمان ژو دوم)|وو زتیان]] برای از میان برداشتن رقبایش با بی رحمی فراوان رفتار می کردمی‌کرد که حتی دختر یک ماه اش را برای نابودی دشمنانش با دستان خود خفه کرد و به کردن بانو شیائو و امپراتریس وانگ انداخت این امر باعث شد که گائوزونگ از غم مرگ دخترش بیماری شدید مغزی بدست آورد (یا به احتمال زیاد مسمومیت طولانی و ضعیف به دست وو) و این امر باعث شد که وو زتیان از این فرصت استفاده کرده و تمام قدرت را غضب کند و بجای شوهرش به عنوان نایب السلطنه بر چین فرمان راند.
== منابع ==
*
{{پانویس}}
* ''[[Old Book of Tang]]'', vols. [[:zh:s:舊唐書/卷4|4]], [[:zh:s:舊唐書/卷5۵|5۵]].
* ''[[New Book of Tang]]'', vol. [[:zh:s:新唐書/卷003۰۰۳|3۳]].
* ''[[Zizhi Tongjian]]'', vols. [[:zh:s:資治通鑑/卷193|193]], [[:zh:s:資治通鑑/卷194|194]], [[:zh:s:資治通鑑/卷195|195]], [[:zh:s:資治通鑑/卷197|197]], [[:zh:s:資治通鑑/卷198|198]], [[:zh:s:資治通鑑/卷199|199]], [[:zh:s:資治通鑑/卷200|200]], [[:zh:s:資治通鑑/卷201|201]], [[:zh:s:資治通鑑/卷202|202]], [[:zh:s:資治通鑑/卷203۲۰۳|203۲۰۳]].
[[رده:امپراتوران چین]]
| 