منظومه شمسی: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اضفه کردن نامهای فارسی برای منظومه شمسی
برچسب‌ها: ویرایش کاربر تازه‌وارد در مقالهٔ خوب یا برگزیده ویرایشگر دیداری
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۳۷:
منظومه شمسی از انفجار یک [[ابرنواختر]] و فروریزش یک [[ابر مولکولی]] چرخان پدید آمد و هویت آن در دوران [[رنسانس]] (نوزایی) و با مشاهدات افرادی از جمله [[گالیلئو گالیله]] دوباره مطرح و شواهد انکارناپذیر آن بر پایهٔ محاسبات او ارائه‌شد. این سامانه در [[بازوی شکارچی]]، [[کهکشان راه شیری]] واقع‌شده و ۲۶٬۰۰۰ [[سال نوری]] از [[مرکز کهکشانی]] فاصله، و در کنارهٔ [[کهکشان]] قرار دارد. خورشید بیش از ۹۹٫۸ درصد جرم منظومه شمسی را تشکیل می‌دهد و سرچشمهٔ [[انرژی]] بسیار از جمله گرما و نور است. این ستاره یک [[ستاره نوع جی رشته اصلی|ستارهٔ نوع جی رشته اصلی]] و عضوی از [[فلزیگی#جمعیت‌های ستاره‌ای سه، دو، و یک|تودهٔ ستارگان نخستین]] است. مانایی منظومه شمسی به مانایی خورشید وابسته‌است.
 
منظومه شمسی دارای هشت [[سیاره]] ([[عطارد|تیر یا عطارد]]، ناهید یا[[زهره]]، [[زمین]]، بهرام یا [[مریخ]]، [[مشتری (سیاره)|مشتری]]، [[زحل]]، [[اورانوس]] و [[نپتون]]) و پنج [[سیاره کوتوله|سیارهٔ کوتولهٔ]] تاکنون شناخته‌شده ([[سرس]]، [[پلوتون]]، [[هائومیا]]، [[ماکی‌ماکی]] و [[اریس]]) است. چهار سیارهٔ نخست، [[سیاره زمین‌سان|سیارات درونی یا زمین‌سان]] هستند و بیشتر از [[سنگ]] ساخته شده‌اند و از چهار سیارهٔ دیگر مشتری و زحل [[غول گازی|سیارات بیرونی یا غول‌های گازی]] هستند و بیشتر از [[گاز]]های [[هیدروژن]] و [[هلیوم]] ساخته شده‌اند و اورانوس و نپتون [[غول یخی|غول‌های یخی]] هستند. علاوه بر این اجرام، منظومه شمسی دربرگیرندهٔ اجرام دیگری از جمله [[قمر|ماه‌ها]]، [[سیارک]]‌ها، [[شهاب‌وار]]ها، [[شهاب]]‌ها، [[شهاب‌سنگ]]‌ها و [[دنباله‌دار|دنباله‌دارهاست]]. منظومه شمسی هم‌چنین دارای مناطق خاصی از جمله [[کمربند سیارک‌ها]]، [[کمربند کویپر]] و [[دیسک پراکنده|دیسک پراکنده (سامانه خورشیدی)]] است.
 
ماده‌ای رقیق و فشرده به‌نام [[محیط میان‌سیاره‌ای]] در فاصلهٔ میان سیارات و اجسام دیگر وجود دارد. اجزای سازندهٔ محیط میان‌سیاره‌ای را [[هیدروژن]] خنثی و [[یونش|غیر یونیزه‌شده]]، گاز [[پلاسما (فیزیک)|پلاسما]]، [[پرتو کیهانی|پرتوهای کیهانی]] و ذرات [[گرد و غبار]] تشکیل می‌دهند. در واقع این پنداشت که [[فضای بیرونی|فضا]] یک [[خلأ]] کامل است، نادرست است و مواد [[محیط میان‌سیاره‌ای]] در فضا وجود دارد. [[سدنا ۹۰۳۷۷]] دورترین جسم کشف‌شده در منظومه شمسی‌است که [[اوج و حضیض|اوج]] آن ۱۰۰۰ [[واحد نجومی]] است و [[تناوب مداری]] آن ۱۰٬۵۰۰ سال به طول می‌انجامد. ابری [[کره (هندسه)|کروی‌شکل]] و بزرگ به نام [[ابر اورت]] منظومه شمسی را دربرگرفته که دامنهٔ آن از ۲٬۰۰۰ تا ۵٬۰۰۰ واحد نجومی دورتر از خورشید آغاز می‌شود و به گستردگی ۵۰٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ واحد نجومی دورتر از خورشید ادامه می‌یابد. گسترش مرزهای منظومه شمسی تا جایی‌است که دیگر تحت تأثیر خورشید (نفوذ نور خورشید، گرانش خورشیدی، [[خورشید#میدان مغناطیسی|میدان مغناطیسی خورشید]] و [[باد خورشیدی|بادهای خورشیدی]]) نیست. [[هلیوسفر#هلیوپاز|هلیوپاز]] مرز میان محیط میان‌سیاره‌ای و [[فضای بیرونی#ستارگان|فضای میان‌ستاره‌ای]] است. هلیوپاز به عنوان مرز بیرونی منظومه شمسی در نظر گرفته شده و برآورد می‌شود که میان ۱۱۰ تا ۱۷۰ واحد نجومی از خورشید دورتر است.