زبان گیلکی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 28449403 از Shaahab hamdami (بحث)
برچسب: خنثی‌سازی
Shaahab hamdami (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۰۳:
منوچهر ستوده گویش‌های زبان گیلکی رایج در گیلان را به بخش‌های زیر تقسیم کرده‌است:<ref>دکتر منوچهر ستوده، سال۱۳۳۲، فرهنگ گیلکی، ص۱۷–۱۸</ref><ref name="gilan.isna.ir">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://gilan.isna.ir/Default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=75762 |عنوان=مرگ تدریجی یک زبان | ناشر =خبرگزاری ایسنا |تاریخ =۸ مهر ۱۳۹۳ |تاریخ بازبینی=}}</ref>
# [[بیه‌پیش|گویش بیه‌پیشی]] (گویش جلگه نشینان خاور [[سفیدرود]]): لاهیجان، رودسر، اشکور پایین، لاهیجان، لنگرود، کنار فریضه و جز آن را شامل می‌شود.
# [[بیه پس|گویش بیه‌پسی]] (گویش جلگه نشینان باختر سفیدرود): انزلی، صومعه‌سرا، فومن، رشت، چهار فریضه، گسکر، کسما، تولم، شفت، خمام، موازی، کهدم، لشت نشا را شامل می‌شود. ، همچنین این گویش با لهجه رشتی گویش معیار زبان گیلکی می باشد و در تلوزیون و آموزش ها از این گویش استفاده می شود
۳.[[گالشی]] (دیلمی) گونهٔ دیگری از گویش‌های گیلکی است که مردم نواحی کوهستانی شرق گیلان و غرب مازندران به آن سخن می‌گویند.
 
۴.'''گیلکی استاندارد''' گونه دیگری از گیلکی است که در بین گیلک ها مشترک است و گیلکی اصیل یا کتابی است این گویش بسیار شبیه به گویش [[بیه‌پس|بیه‌پسی]] است گویش استاندارد طبق قواعد و دستورات زبان گیلکی در
اسم جمع ساز و صرف افعال است از این گویش در کتاب ها و نامه ها و اشعار و آموزش استفاده می شود
'''مثال''' ، در گیلکی استاندارد یا کتابی در جمع کلمات ، از اسم جمع ساز ('''آن''') برای جمع بستن در کلمات معمولی استفاده می شود در اسم جمع ساز('''أن''') برای جمع بستن در کلمه هایی که آخر آنها حرف '''ه''' است کاربرد دارد برای مثال گئشه به معنای عروس در حالت جمع میشود (گئشه‌أن) اسم جمع ساز ('''ئن''') برای کلمه هایی که آخر آنها حرف /ی/ است کاربرد دارد مثلاً؛ وقتی بخواهیم بگوییم گیلانی ها ، حرف /ی/ از آخر حذف و می شود ، (گیلانئن) و از اسم جمع ساز ('''ن''') نیز برای کلمه هایی که در آخر آنها حروف '''او''' و '''آ''' می آید کاربرد دارد مانند دختر ها (لاکؤن) ، قایق ها (لؤتکان).
آخرین اسم جمع ساز ('''ؤن''') است ، برای کلمه هایی که آخر آنها حرف '''ۊن''' است مانند '''عأمۊ''' در اینجا /ۊ/ از آخر کلمه حذف و با اضافه کردن اسم جمع ساز (عأم+ؤن) به (عأمؤن) تبدیل می شود اما در گویش هایه دیگر گیلکی چنین چیزی نیست و در تمام حالت های جمع ساز فقط از اسم‌های جمع ساز ('''an''') در بیه‌پسی و ('''on''') در بیه‌پیشی و گالشی استفاده می شود.
 
نادر جهانگیری دربارهٔ گونه‌های گیلکی این چنین گفته‌است: