ذال معجم: تفاوت میان نسخه‌ها

در [[زبان فارسی دری]] قدیم (خصوصاً پیش از مغول) مرسوم بوذ که هرگاه در کلمه‌ای فارسی (در مقابل عربی) پیش از د حرکت بوذی دال را ذال نوشتندی (و خواندندیخواندی (مانند ذال عربی یا th انگلیسی، نه ز فارسی). به این ذال، '''ذال معجم''' گفتندی. مثلاً به جای «باشد»، «باشذ» نوشتندی.<ref>این مقاله با رعایت همین رسم‌الخط نوشته شذه‌است</ref> مراعات این قاعده خصوصاً ادبا را واجب بوذه‌است و حتی در قافیه هم رعایت شذی. چنانکهچنان‌که [[سعدی]] ''لذیذ'' را با ''کشیذ'' (''کشید'') قافیه کرده‌است.<ref>«هفته‌ای می‌روذ از عمر و به ده روز کشیذ/کز گلستان صفا بوی وفایی ندمیذ/... /هرچه زان تلختر اندر همه عالم نبوذ/گو بگو از لب شیرین که لطیفست و لذیذ»</ref> در بسیاری از دستنویس‌های کهن این قاعده مراعات شذه‌است.

چنان کهچنان‌که پیشتر گفته آمذ در کلمه‌های با ریشهٔ عربی این قاعده روا نیست. از همین رو ''قاعده'' در جملهٔ پیش با ''د'' نوشته شذه‌است.