جنگ‌های امپراتوری عثمانی و مجارستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ابزار پیوندساز: افزودن پیوند جم سلطان به متن
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱:
'''جنگ‌های امپراتوری عثمانی و مجارستان''' به مجموعه‌ای از نبردها اطلاق می‌شود که بین [[امپراتوری عثمانی]] و [[پادشاهی مجارستان|پادشاهی قرون وسطای مجارستان]] به وقوع پیوست. پس از پایان [[جنگ داخلی]] در [[امپراتوری بیزانس]]، تصرف [[گالیپولی]] و پیروزی در [[نبرد کوزوو]] امپراتوری عثمانی خود را برای سلطه بر کل [[بالکان]] آماده می‌دید. اقدام عثمانی در تهاجم به [[صربستان]]، پادشاهی مجارستان را وارد یک [[جنگ]] با عثمانی بر سر حاکمیت صربستان، [[والاچیا]] و [[مولداوی]] کرد.
 
با این حال که مجارستان توانست در [[جنگ صلیبی]] وارنا به موفقیت اولیه دست یابد اما فقدان حمایت خارجی نهایتاً شکست را برای آن‌ها به ارمغان آورد. با این وجود امپراتوری عثمانی پس از فتح [[قسطنطنیه]] نیز در نبرد بر سر [[بلگراد]] متحمل شکست‌هایی شده بود. مشخصا مقاومت [[ولاد سوم]]، حاکم بدنام والاچیا در مقابل امپراتوری عثمانی به یاری کمک محدود مجارها که عثمانی را مجبور کرد برادر او که مردم کمتر از او ترس و تنفر داشتند، را به جای او بر تخت بنشاند. در موردی دیگر تلاش عثمانی برای به کنترل درآوردن مولداوی با دخالت مجارستان در ابتدا کار به جایی نبرد اما نهایتاً بلگراد و مولداوی توسط [[بایزید دوم]] و [[سلیمان قانونی]] به تصرف درآمدند. در سال ۱۵۲۶ قوای عثمانی توانستند ارتش مجارستان را در [[نبرد موهاچ]] در هم بکوبند و [[لایوش دوم]]، پادشاه آن‌ها را به همراه چهارده تا بیست هزار سرباز دیگر از بین ببرند. پس از این شکست بخش شرقی پادشاهی مجارستان (عمدتاً [[ترانسیلوانیا]]) خراج‌گذار امپراتوری عثمانی و وارد یک جنگ داخلی با مابقی سرزمین‌هامجارها شد. جنگ در منطقه ادامه پیدا کرد به وجهی که [[دودمان هابسبورگ]] اولویت تمامی اقدامات خود را در مقابله با سلطان سلیمان قانونی و جانشینان او گذاشتند. بخش شمالی مجارستان توانست خارج از کنترل امپراتوری عثمانی باقی بماند اما پادشاهی مجارستان تحت حاکمیت [[ماتیاس، امپراتور مقدس روم|ماتیاس دوم]] به عنوان قدرتمندترین دولت در شرق [[وین]] دیگر [[تجزیه (سیاست)|تجزیه]] شده بود و از آن پس همواره زیر سایه خطر توسعه طلبی‌های امپراتوری عثمانی بود.
 
== پیش زمینه ==
در طول صدهسده پس از مرگ سلطان [[عثمان اول]] در سال ۱۳۲۶ میلادی، امپراتوری عثمانی شروع به پیشروی در مناطق شرقی [[مدیترانه]] و شبه جزیره بالکان کرد. شهر کلیدی [[سالونیک]] در سال ۱۳۸۷ میلادی از کنترل [[ونیز]] به تصرف امپراتوری عثمانی درآمد و پیروزی [[عثمانی‌ها|ترک‌ها]] در [[نبرد کوزوو]] در سال ۱۳۸۹ به‌طور مؤثری به دوران قدرت [[صرب‌ها]] در منطقه پایان داد تا راه برای توسعه اراضی امپراتوری در مابقی [[اروپا]] هموار شود.
 
== بالکان و جنگ‌های امپراتوری عثمانی و لاویش کبیریکم ==
[[پرونده:1396-Battle of Nicopolis.jpg|بندانگشتی|[[نبرد نیکوپولیس]]، مینیاتور از هنرمند ترک|150px]]
 
در سال ۱۳۴۴ [[لایوش یکم]]، پادشاه مجارستان که در مابین سال‌های ۱۳۴۲ و ۱۳۸۲ حکمرانی کرد و عنوان «کبیر» را به خود اختصاص داد، به والاچیا و مولداوی حمله برد و آن‌ها را به عنوان خراج‌گذار به انقیاد خود درآورد.
 
لایوش به همراه سپاه ۸۰ هزار نفره خود در سال ۱۳۴۹ نیروهای استفان دوسان،دوشان، پادشاه [[صربستان]] را در دوک‌نشین ماچوا و شاهزاده‌نشین تراوونیا شکست داد. وقتی دوساندوشان قصد داشت به اراضی [[بوسنی]] رخنه کند، با همراهی نیروهای لایوش توسط استفن دوم، حاکم بوسنی که از همراهی نیروهای لایوش بهره می برد، مغلوب شد و هنگامی که دوساناین برایعمل بار دیگر در سال ۱۳۵۴ عمل خود را تکرار کردشد این بار مستقیماً توسط لایویش شدیداً در هم کوبیده شد. این دو پادشاه نهایتاً یک سال بعد یعنی سال ۱۳۵۵ یک پیمان صلح با یکدیگر امضا کردند.
 
لشکرکشی‌های بعدی لایوش در بالکان دیگر برای به سلطه و انقیاد درآوردن اراضی و حاکمان محلی نبود بلکه او قصد داشت صرب‌ها، بوسنیایی‌ها، والاچیایی‌ها و [[بلغارها]] را گرد محور مذهب [[کاتولیک رومی]] جمع کند تا جبهه مشترکی علیه امپراتوری عثمانی ایجاد گردد. مطیع کردن اجباری دولت‌های [[ارتودوکس]] بالکان کار نسبتاً سهلی بود اما تغییر مذهب آن‌ها دشوار می‌نمود. با وجود تلاش‌های لایوش مردم بالکان نسبت به [[کلیسای ارتودوکس شرقی]] معتقد باقی ماندند و دیدگاهشان همچنان نسبت به مجارستان مبهم بود. لایوش پیش از تصرف شهر [[ویدین]] در ۱۳۶۵، سال ۱۳۵۲۱۳۶۵، مولداوی را در سال ۱۳۵۲ زیر سلطه خود کشید و یک شاهزاده‌نشین تابع در آن برقرار کرد. بدین شکل حاکمان صربستان، والاچیا، مولداوی و [[بلغارستان]] تابع و خراج‌گزار او شده بودند. با این حال آن‌ها به مجارستان قدرتمند به عنوان یک تهدید برای هویت ملی خود می‌نگریستند. به همین جهت مجارها نیز هیچگاه نتوانستند به صرب‌ها و والاچیایی‌ها به عنوان یک متحدمتحدان قابل اتکا در مقابله با ترک‌ها بنگرند.
 
دربهار بهارسال ۱۳۶۵ لایوش یک لشکرکشی به جانب شاهزاده‌نشین بلغار در شهر ویدین را آغاز کرد. او نتوانستتوانست این شهر را دوم ماه می سال ۱۳۶۵ بگشاید. این منطقه چهار سال آینده تحت کنترل مجارستان باقی ماند.
 
سال ۱۳۶۶ [[ژان پنجم (امپراتور بیزانس)|ژان پنجم]]، امپراتور بیزانس برای درخواست کمک در برابر عثمانی که روز به روز بیشتر با دولت‌های بالکان در حال درگیری بودبود، از مجارستان دیدار کرد. در اولین نبرد بین ترک‌ها و مجارها، لایوش توانست همین سال در نیکاپولی نیروهای امپراتوری عثمانی را شکست. او یک بار دیگر ارتش عثمانی را در سال ۱۳۷۴ در والاچیا مغلوب کرد.
 
در نبردی که گمان می‌رود اولین درگیری در مقیاس بزرگ بین مجارها و ترک‌ها بود، در جریان [[نبرد نیکوپولیس]] ([[۲۵ سپتامبر]] ۱۳۹۶) نیروهای متحد دولت‌های [[مسیحی]] و [[شوالیه‌های هوسپیتالر]] در مقابل قوای بیشمار امپراتوری عثمانی شکست سختی خوردند و عمده نفرات آن‌ها از بین رفتند.
 
== تیمور و دوره جنگ داخلی در عثمانی ==
با وجود همه این موفقیت‌ها با شکست عثمانی از نیروهای [[تیمور]] در سال ۱۴۰۲ در [[نبرد آنکارا|آنکارا]] و به اسارت درآمدن سلطان [[بایزید اول]] این دولت دچار یک عقب‌گرد شدید شد. پس از بیش از یک دهه درگیری و نبردهای داخلی نهایتاً [[محمد اول]] بر دیگر رقیبان خود غالب آمد و توانست امپراتوری عثمانی را تحت لوای امپراتوری بیزانس باز احیا کند.
 
== لشکرکشی‌های مراد دوم ==
[[مراد دوم]]، جانشین محمد اول ثابت کرد جنگ‌آور بسیار قابل تری از سلف صلح طلب خود است. او در سال ۱۴۲۲ با سرکشی‌کردن از سروری امپراتوری بیزانس [[قسطنطنیه]] را که به زحمت از سقوط رهایی یافت، به محاصره خود درآورد. با این حال او تمامی مناطق اطراف این شهر را تابع خود کرد. با حذف خطر بیزانس، مراد جنگ خود با دشمنان مسیحی دیگر را آغاز کردنمود. با تهاجم به [[مقدونیه]] توانست سالونیک را در سال ۱۴۳۰ از کنترل ونیزی‌ها خارج کند. در مدت زمان بین سال‌های ۱۴۳۵ و ۱۴۳۶ عثمانی خود نمایی خود را در [[آلبانی]] آغاز کرد اما این بار با دخالت پادشاهی مجارستان که سرحداتش بسیار به عثمانی نزدیک شده بود، این منطقه توانست خارج از سیطره مهاجمان باقی بماند.
 
== لشکرکشی‌های جان هوانیاد ==