ابوالحسن صبا: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌نشده] | [نسخهٔ بررسی‌نشده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
MBozorgmehr (بحث | مشارکتها) 1 ویرایش 188.210.116.95 (بحث) خنثی‌سازی شد: نالازم . (توینکل) برچسب: خنثی‌سازی |
جز ابرابزار |
||
خط ۲۷:
}}
'''ابوالحسن صبا''' (زادهٔ ۱۲۸۱ در [[تهران]] – درگذشتهٔ ۲۹ آذر ۱۳۳۶ در تهران)،<ref name="Hamshahri">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.hamshahrionline.ir/news.aspx?id=101815| عنوان = زندگینامه: ابوالحسن صبا (۱۲۸۱–۱۳۳۶)| تاریخ بازدید = ۱۹ مرداد ۱۳۹۰| ناشر = همشهری آنلاین| archiveurl = https://web.archive.org/web/20120119024905/http://www.hamshahrionline.ir/news.aspx?id=101815| archivedate = ۱۹ ژانویه ۲۰۱۲| dead-url = yes}}</ref> استاد [[موسیقی ایرانی]]، [[آهنگ‌ساز]] و [[موسیقی‌دان|نوازندهٔ]] سرشناس ایرانی بود.
او از برجسته‌ترین چهره‌های موسیقی معاصر ایران
== زندگی ==
ابوالحسن صبا، فرزند ابوالقاسم کمال‌السلطنه در سال ۱۲۸۱ خورشیدی در خانواده‌ای آشنا به [[موسیقی]] و اهل [[ادبیات|ادب]] متولد گردید. پدرش، کمال‌السلطنه، [[پزشک]]، [[ادیب]] و دوست‌دار موسیقی بود. او [[سه‌تار]] می‌نواخت و اولین استاد پسرش بود.<ref name="Hamshahri"
صبا نخستین پویه‌های موسیقی را از پدرش فرا گرفت. او نزد [[میرزا عبدالله فراهانی]]، [[درویش خان]] و [[علینقی وزیری]] [[تار]] و سه‌تار، نزد [[حسین هنگ‌آفرین]] [[ویولن]]، نزد [[حسین اسماعیل‌زاده]] [[کمانچه]]، نزد [[علی اکبرخان شاهی]] [[سنتور]]، نزد اکبرخان [[نی (ساز)|نی]] و نزد حاجی خان [[ضرب (ساز)|ضرب]] را آموخت.<ref name="Hamshahri"
او در جوانی به مدرسه [[کمال‌الملک]] رفت و [[نقاشی]] فرا گرفت. هم‌چنین، در رشته‌هایی مانند سوهان‌کاری، [[نجاری]]، [[ریخته‌گری]]، [[معرق‌کاری]] و [[خاتم‌کاری]] مهارت کسب کرد که بعداً در ساختن آلات موسیقی به کار بست.<ref name="Hamshahri"
صبا، در سال ۱۳۱۱ با یکی از شاگردان خود با نام منتخب اسفندیاری کوه نور، دختر عموی [[نیمایوشیج|نیما]]، ازدواج کرد که حاصل این ازدواج، سه دختر به نام‌های غزاله، ژاله و رکسانا شدند.
خط ۴۰:
ابوالحسن صبا، ۲۹ آذر ۱۳۳۶ به علت نارسایی قلبی در ۵۵ سالگی درگذشت و در [[گورستان ظهیرالدوله]] به خاک سپرده شد.
بعد از مرگ، بر طبق وصیت او، خانه‌اش در ۲۹ آبان ۱۳۵۳، از سوی [[دانشکده هنرهای زیبا|دانشکدهٔ هنرهای زیبا]] به [[موزه صبا|موزه]] تبدیل شد.<ref name="Waterloo"
== فعالیت هنری ==
[[پرونده:Abolhasan Saba home-1.jpg|thumbnail|250px|خانه سابق و [[موزه صبا|موزه ابوالحسن صبا]]]]
ابوالحسن صبا در سال ۱۳۰۲ در [[هنرستان عالی موسیقی|مدرسهٔ عالی موسیقی]] که توسط [[علینقی وزیری]] بنیان گذاشته شده بود، مشغول به تحصیل شد. صبا در ۲۲ سالگی دانشجوی ممتاز و تکنواز برنامه‌های مدرسهٔ عالی موسیقی شد و مورد احترام و تشویق استادان و دوستانش قرار گرفت. نخستین اثر ضبط‌شدهٔ صبا قطعهٔ ''[[زرد ملیجه]]'' با ویولن بود که در میان دو بند سرود ''ای وطن'' با صدای [[روح‌انگیز]] در سال ۱۳۰۶ در قالب صفحه تولید شد و بسیار مورد توجه قرار گرفت.<ref name="Waterloo"
ابوالحسن صبا، در سال ۱۳۰۶ از طرف علینقی وزیری مأمور شد تا در [[رشت]] مدرسه‌ای مخصوص موسیقی تأسیس کند. او نزدیک ۲ سال در رشت ماند و در آنجا ضمن آموزش موسیقی، به روستاها و کوهپایه‌های شمال رفت و به جمع‌آوری آهنگ‌های محلی پرداخت و ارمغان‌هایی از این سفر به همراه آورد. آهنگ‌های ''دیلمان''، ''رقص چوبی قاسم‌آبادی''، ''کوهستانی'' و ''امیری مازندرانی'' یادگار این دوره از زندگی اوست.<ref name="Waterloo"
صبا در نواختن همه [[ساز]]های موسیقی [[ردیف (موسیقی)|ردیف]] چیرگی پیدا کرد و تمام سازهای ایرانی همچون [[سنتور]]، [[تار]]، [[سه‌تار]]، [[تنبک]]، نی، [[کمانچه]]، [[ویولن]] و نیز [[پیانو]] را در حد استادی می‌نواخت ولی ویولن و سه‌تار را به عنوان سازهای تخصصی خود برگزید.
سپس در مدرسه عالی موسیقی به شاگردی [[علینقی وزیری]] درآمد و [[تکنواز]] ارکستر او شد.
در سال ۱۳۱۹ که [[رادیو تهران]] تأسیس شد، صبا در رادیو به کار نوازندگی پرداخت ولی همچنان در هنرستان موسیقی مشغول آموزش و پژوهش در زمینهٔ موسیقی بود و در اواخر عمر نیز در منزلش کلاس موسیقی دایر کرده بود و به علاقه‌مندان آموزش می‌داد.<ref name="Hamshahri"
{{جعبه نقل قول | نقل‌قول ='''ای صبا با تو چه گفتند که خاموش شدی؟{{سخ}}چه شرابی به تو دادند که مدهوش شدی؟'''{{سخ}}[[شهریار (شاعر)|شهریار]] در سوگ مرگ ابوالحسن صبا.| تراز = چپ | عرض = 300px | اندازه خط = 12px | گیومه نقل‌قول = بله | تراز منبع = چپ}}
ابوالحسن صبا، چهل سال ساز نواخت، آموزش داد، در [[ارکستر]]ها شرکت کرد، [[کتاب]] نوشت و در تمام جریان‌های موسیقی ایران تأثیر مستقیم و مثبت داشت.<ref name="Hamshahri"
مکتب نوین موسیقی ایرانی که از [[درویش خان]] آغاز شده بود با صبا به اوج رسید و شاگردان صبا نیز پیرو راه او شدند.
خط ۷۳:
=== مستقل ===
# کتاب دوره اول، دوم، سوم ویلون<ref name="Waterloo"
# کتاب دوره اول و دوم، سوم، چهارم سنتور<ref name="Waterloo"
# کتاب دوره اول سه تار<ref name="Waterloo"
=== غیرمستقل ===
خط ۱۰۴:
* [http://data.bnf.fr/14223363/abol-hassan_saba/ اطلاعات در کتابخانهٔ ملی فرانسه BNF]
* [http://www.iransong.com/person/713.htm ترانه‌شناسی ابوالحسن صبا]
{{موسیقی در دوران پهلوی}}
| |||