[[تامس مور]]{{Infobox writer|name=مارگارت روپر، لیدی روپر|image=Margaret-Roper.jpg|caption=تصویر مارگارت روپر در ۱۵۹۳
تصویری بازسازی شده از نقاشی مفقودِ [[هانس هولبین]] از زنان خانوادۀخانوادهٔ توماس مور|birth_name=مارگارت مور|birth_date=۱۵۰۵|birth_place=باکلرزبری، لندن|death_date=۱۵۴۴|death_place=چلسی، لندن|resting_place=[[سنت داستنز، کانتربری ]] |spouse= [[ ویلیام روپر]] ازدواج: ۱۵۲۱|children=آنتونی، [[مری باست]]، توماس، مارگارت، الیزابت|relatives=[[تامس مور]] (پدر)، [[جوانا کولت]] (مادر)}} '''مارگارت روپر''' (۱۵۴۴-۱۵۰۵۱۵۴۴–۱۵۰۵) [[نویسنده]] و مترجم انگلیسی بود. روپر، دختر ارشد [[تامس مور]]، به عنوان یکی از فاضلترین زنان در انگلیس قرن شانزدهم شناخته میشود. <ref name="Jones">{{Cite web|url=http://www.blackwellreference.com/public/tocnode?id=g9781405194495_chunk_g978140519449520_ss1-11|title=Jones, Mike Rodman. "Roper, Margaret", ''The Encyclopedia of English Renaissance Literature'', (Garrett A. Sullivan, Jr. and Alan Stewart, eds.), Blackwell, 2012, DOI:10.1111/b.9781405194495.2012.x|accessdate=2018-05-18|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180518140303/http://www.blackwellreference.com/public/tocnode?id=g9781405194495_chunk_g978140519449520_ss1-11|archivedate=2018-05-18}}</ref> او برای پارسامنشی، فرزندیِ خلف و همچنین موفقیتهای علمیاش تجلیل میشود. {{Sfn|Caldesi|1864}} مشهورترین نوشتههای منتشر شدۀشدهٔ روپر، ترجمۀ ترجمهٔ کتاب ''Precatio Dominica (رسالهای پیرامون ادعیۀادعیهٔ مسیح)'' نوشتۀ "نوشتهٔ [[دسیدریوس اراسموس|اراسموس]] " از لاتین به انگلیسی است''.'' علاوه بر این، او رسالههای منظوم و نامههای انگلیسی بسیاری و همچنین رسالهای به نام ''چهار نکتۀنکتهٔ آخر (The Four Last Things)'' به طبع رساند. او همچنین ''تاریخ کلیسایی'' [[اوسبیوس قیصری|یوسبیوسیوسبیوس]]<nowiki/> رارا ازاز یونانی به لاتینی ترجمه کرد.{{Sfn|Williams (called Ysgafell.)|1861}}
== اوان زندگی ==
مارگارت مور فرزند ارشد سر توماس مور و جوانا "«جین"» کولت بود. کولت دختر یک نجیبزادۀنجیبزادهٔ اهل اسکس بود که در سال ۱۵۱۱ به علل نامعلوم درگذشت.<ref name=":0">{{Cite book|title=Thomas More|last=Guy|first=John|publisher=Society for Promoting Christian Knowledge|year=2017|isbn=9780281076185978-0-281-07618-5|location=London|pages=}}</ref> محتمل است که مارگارت در كلیسایکلیسای سنت استفان، که روبروی خانۀخانهٔ خانوادۀخانوادهٔ مور قرار داشت غسل تعمید یافته باشد. علاوه بر مارگارت، جوانا چهار فرزند دیگر نیز داشت: الیزابت، سیسیل و جان. خانوادۀخانوادهٔ مور اندکی پس از تولد مارگارت، دختر همسایۀهمسایهٔ تازه درگذشتهای را نیز به نام مارگارت گیگز، به فرزندی پذیرفتند.<ref name=":3">{{Cite book|title=A daughter's love : Thomas More and his dearest Meg|last=Alexander)|first=Guy, J. A. (John|date=2009|publisher=Houghton Mifflin Harcourt|isbn=9780618499151978-0-618-49915-1|location=Boston|oclc=231588340}}</ref>
پس از مرگ کولت، مور با [[ آلیس بیشتر |آلیس میدلتون]]ِ بیوه ازدواج کرد. ازدواج مور با میدلتون برای مارگارت و خواهر و برادرهایش یک خواهر ناتنی به نام آلیس به همراه آورد. ازدواج آلیس میدلتون و تامس مور فرزندی نداشت. روپر بیشتر دوران کودکی خود را در بارج در باکلزبری سپری کرد. در ۱۵۲۴، خانوادۀخانوادهٔ روپرها و مورها به باتس کلوز در [[چلسی (لندن)|چلسی]]، [[میدلسکس (انگلستان)|میدلسکس]] نقل مکان کردند. <ref name=":3">{{Cite book|title=A daughter's love : Thomas More and his dearest Meg|last=Alexander)|first=Guy, J. A. (John|date=2009|publisher=Houghton Mifflin Harcourt|isbn=9780618499151978-0-618-49915-1|location=Boston|oclc=231588340}}</ref> باتس کلوز یک عمارت بزرگ و جادار روبروی رودخانۀرودخانهٔ [[تیمز]] بود که توسط سر توماس مور در جایی ساخته شده بود که متعاقب آن به تصرف خانوادۀخانوادهٔ بوفورت در آمددرآمد.{{Sfn|Cave|Nichols|1829}} در آنجا، [[دسیدریوس اراسموس|اراسموس]]، یکی از دوستان نزدیک [[دسیدریوس اراسموس|مور]]، روزهای خوش بسیاری را سپری کرد، و [[هانس هلباین پسر|هانس هولبین پسر]] برخی از بهترین پرترههای خود را آنجا نقاشی کرد. {{Sfn|Williams (called Ysgafell.)|1861}}
روپرروپر اولین تواناییهای فکری فوقالعادهاشفوقالعادهاش را عمیقاً وقف خداپرستی کرد و از منش او به "«دوست داشتنیترین و مهربانترین"» استناد میکنند. {{Sfn|Williams (called Ysgafell.)|1861}} او و خواهران و برادرانش تحت سنت موروثی [[انسانگرایی|انسانگرایی (اومنیسم]]) توسط مور و معلم سرخانهشان ویلیام گونل تحصیل کردند. روپر در یونانی و لاتینی، نظم و نثر، فلسفه و تاریخ مهارت داشت و از دانش جامعی در موسیقی، علم حساب و برخی علوم دیگر برخوردار بود.{{Sfn|Caldesi|1864}} مور در نامههایش، به وضوح ابراز تمایل میکند که دخترانش را هم به اندازۀاندازهٔ پسرانش تحصیل دهد.<ref name=":3">{{Cite book|title=A daughter's love : Thomas More and his dearest Meg|last=Alexander)|first=Guy, J. A. (John|date=2009|publisher=Houghton Mifflin Harcourt|isbn=9780618499151978-0-618-49915-1|location=Boston|oclc=231588340}}</ref> <ref name=":4">{{Cite web|title=WWR Magazine|url=http://www.crcstudio.org/wwr_magazine/mags/spring_05.pdf|website=Margaret Roper and Erasmus: The Relationship of Translator and Source|publisher=CRC Humanities Computing Studio, located at the University of Alberta|accessdate=15 August 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120319073813/http://www.crcstudio.org/wwr_magazine/mags/spring_05.pdf|archivedate=19 March 2012}}</ref> در تربیت فرزندانش، تأکید میکرد که بهترین راه برای آموزش زبان، ترجمه است، این موضوع کار روپر را که بعدها به ترجمه روی آورد تسهیل کرد. مور از آموزش دختران در محدودهیمحدودهٔ مشخصی حمایت میکرد؛ از دیدگاه او هر کاری که زنان انجام میدادند میبایست در فضای خصوصی باقی میماند. <ref name=":1">{{Cite book|title=Faithful Translators: Authorship, Gender, and Religion in Early Modern England|last=Goodrich|first=Jaime|publisher=Northwestern University Press|year=2014|isbn=9780810129382978-0-8101-2938-2|location=Evanston, Illinois|pages=34–50}}</ref>
== زندگی شخصی ==
مارگارت در ۱۵۲۱ با ویلیام روپر در [[التام|الثام]]، کنت ازدواج کرد و آنها خانه خود را در [[:en:Well_Hall|Well Hall]] در الثام بنا کردند.<ref name="BHeltham">Daniel Lysons, ''Eltham'' entry, in ''The Environs of London: Volume 4, Counties of Herts, Essex and Kent'' (London, 1796), pp. 394-421. [accessed 26 May 2017]. from ''[[British History Online]]'' ()</ref> او، همانند خانوادهاش، پیرو اخلاق و اصول [[کلیسای کاتولیک]] روم بود. گفته میشود با ازدواج با ویلیام، که یک [[لوتریانیسم|لوترین]] بود، وی را به آیین پدرانش بازگرداند. ویلیام، پسر جان روپر، یک کارمندکارمند عالیرتبۀعالیرتبهٔ دادگاه و مالک ملک بزرگی در الثام بود.{{Sfn|Caldesi|1864}} روپر و همسرش پنج فرزند داشتند: الیزابت (۱۵۶۰-۱۵۲۳۱۵۶۰–۱۵۲۳) ، مارگارت (۱۵۸۸-۱۵۲۰۱۵۸۸–۱۵۲۰) ، توماس (۱۵۹۸-۱۵۳۳۱۵۹۸–۱۵۳۳) ، [[ مری باست |مری]] (مرگ:۱۵۷۲) و آنتونی (۱۵۹۷-۱۵۴۴۱۵۹۷–۱۵۴۴). دختر سوم روپر، مری نیز به خاطر ترجمههایش مشهور است.<ref>{{Cite ODNB|title=Bassett [''née'' Roper], Mary (d. 1572), translator}}</ref> ویلیام روپر (که توماس مور او را "«پسر روپر"» میخواند) اولین زندگینامۀزندگینامهٔ این دولتمرد را به طبع رساند، اما ادای احترام وی به پدرِ همسرش به قدر تلاشهایی که همسر او مارگارت برای پدرش کشید در یادها نمانده استنماندهاست.<ref>{{Cite ODNB|title=Roper, William (1495x8–1578), biographer|first=Hugh|last=Trevor-Roper}}</ref> زندگینامۀزندگینامهٔ توماس مور نوشتهٔ ویلیام روپر از آن جهت حائز اهمیت است که ویلیام از نزدیک شاهد اختلاف نظر مشهور هنری هشتم و مور بوده استبودهاست.<ref name=":0">{{Cite book|title=Thomas More|last=Guy|first=John|publisher=Society for Promoting Christian Knowledge|year=2017|isbn=9780281076185978-0-281-07618-5|location=London|pages=}}</ref>
== زندگی شغلی ==
روپر اولین زن غیر سلطنتی بود که ترجمهای را منتشر کرد.<ref name=":4">{{Cite web|title=WWR Magazine|url=http://www.crcstudio.org/wwr_magazine/mags/spring_05.pdf|website=Margaret Roper and Erasmus: The Relationship of Translator and Source|publisher=CRC Humanities Computing Studio, located at the University of Alberta|accessdate=15 August 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120319073813/http://www.crcstudio.org/wwr_magazine/mags/spring_05.pdf|archivedate=19 March 2012}}</ref> این ترجمۀترجمهٔ او از اثر لاتین، ''Precatio Dominica'' نوشتۀنوشتهٔ اراسموس بود. اراسموس آنچنان تحت تأثیر مهارتهای او قرار گرفته بود که کتاب ''تفسیری از سرودهای پرودنتیوس'' را به او تقدیم کرد.<ref name="Jones">{{Cite web|url=http://www.blackwellreference.com/public/tocnode?id=g9781405194495_chunk_g978140519449520_ss1-11|title=Jones, Mike Rodman. "Roper, Margaret", ''The Encyclopedia of English Renaissance Literature'', (Garrett A. Sullivan, Jr. and Alan Stewart, eds.), Blackwell, 2012, DOI:10.1111/b.9781405194495.2012.x|accessdate=2018-05-18|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180518140303/http://www.blackwellreference.com/public/tocnode?id=g9781405194495_chunk_g978140519449520_ss1-11|archivedate=2018-05-18}}</ref> گفته میشود اراسموس نوشتن کتاب ٰ''The Praise of Folly'' (''ستایش دیوانگی)'' را بیشتر در بازدیدهای باکلرزبری انجام داده استدادهاست. او در ''ستایش دیوانگی''، به تفصیل از توماس مور و دوستیاش با او یاد میکند.<ref name=":3">{{Cite book|title=A daughter's love : Thomas More and his dearest Meg|last=Alexander)|first=Guy, J. A. (John|date=2009|publisher=Houghton Mifflin Harcourt|isbn=9780618499151978-0-618-49915-1|location=Boston|oclc=231588340}}</ref> در ۱۵۲۴، روپر ترجمهای از اندیشههای اراسموس دربارهٔدربارهٔ ادعیۀادعیهٔ مسیح را نیز به پایان رساند.
In a letter, Roper mentions her poems, but none are extant.<ref name="Jones" /> Lost work of Roper's also include her Latin and Greek verses, Latin speeches, her imitation of Quintilian, and her treatise, ''The Four Laste Thynges.''<ref name=":4" />{{تصویر چندگانه}}
== کارهای برجسته ==
ترجمههای روپر را میتوان عاملی جهت تسهیل بحث معاصر میان کاتولیکها و پروتستانها دانست. جیمی گودریچ، نویسنده ''مترجمان وفادار: نویسندگی، جنسیت و مذهب در بدو انگلستان مدرن،'' به بررسی این رابطه توسط ترجمۀترجمهٔ روپر میپردازد. در میانۀمیانهٔ گفتمان اراسموس مبنی بر اینکه آیا او از گسترش لوترانیسم حمایت یا آن را رد میکند، ترجمۀترجمهٔ روپر از ''رسالۀرسالهٔ اراسموس'' موشکافانه مورد بررسی قرار میگیرد و به آن به عنوان مدرکی مبنی بر حمایت مقامات انگلیسی از اراسموس استناد میشود.<ref name=":1">{{Cite book|title=Faithful Translators: Authorship, Gender, and Religion in Early Modern England|last=Goodrich|first=Jaime|publisher=Northwestern University Press|year=2014|isbn=9780810129382978-0-8101-2938-2|location=Evanston, Illinois|pages=34–50}}</ref>
== در ارتباط با توماس مور ==
رابطۀرابطهٔ روپر با پدرش، توماس مور، مشهور است و اغلب از آن به عنوان نمونهای از وفاداری خانوادگی یاد میشود. مور اغلب از روپر به عنوان "«عزیزترین مگ من"» یاد میکرد.<ref name=":3">{{Cite book|title=A daughter's love : Thomas More and his dearest Meg|last=Alexander)|first=Guy, J. A. (John|date=2009|publisher=Houghton Mifflin Harcourt|isbn=9780618499151978-0-618-49915-1|location=Boston|oclc=231588340}}</ref>
روپر در دوران حبس مور در [[برج لندن]] مرتب به ملاقات او میرفت. [[تامس کرامول]] به این بازدیدها رضایت میداد به این امید که روپر پدرش را به پذیرش قدرت مطلقۀمطلقهٔ پادشاه ترغیب کند و از اعدام جلوگیری شود. روپر طی بازدیدهای خود از مور، نامهها و چیزهای دیگری را به داخل و خارج از برج قاچاق میکرد.<ref name=":0">{{Cite book|title=Thomas More|last=Guy|first=John|publisher=Society for Promoting Christian Knowledge|year=2017|isbn=9780281076185978-0-281-07618-5|location=London|pages=}}</ref> از روپر به خاطر پروندهٔپروندهٔ به جا مانده از نامههای دستنوشتۀدستنوشتهٔ مور در برج لندن تقدیر میشود. <ref name=":3">{{Cite book|title=A daughter's love : Thomas More and his dearest Meg|last=Alexander)|first=Guy, J. A. (John|date=2009|publisher=Houghton Mifflin Harcourt|isbn=9780618499151978-0-618-49915-1|location=Boston|oclc=231588340}}</ref>
توماس مور در ۱۵۳۵ به دلیل امتناع از به رسمیت شناختن ازدواج جدید [[هنری هشتم]] و عدم بیعت با او به عنوان ریاست کلیسای انگلستان (۱۵۳۴)، گردن زده شد. پس از آن، سرِ او را به مدت یک ماه بر روی سرنیزه در [[پل لندن]] آویزان کردند. روپر با رشوه دادن به مردی که بنا بود آن را به رودخانه بیاندازد سر مور را پس گرفت. او آن را تا زمان مرگ در سن ۳۹ سالگی در ۱۵۴۴ حفظ کرد. پس از مرگ وی، ویلیام روپر مسئولیت نگهداری از سر را بر عهده گرفت و آن را با او دفن کردند. <ref>{{Cite journal|last=Goodrich|first=Jaime|date=2008|title=Thomas More and Margaret More Roper: A Case for Rethinking Women's Participation in the Early Modern Public Sphere|journal=The Sixteenth Century Journal|volume=39|issue=4|pages=1021–1040|doi=10.2307/20479136|jstor=20479136}}</ref>
پس از اعدام مور، نزدیکان و بستگان او را نیز خائن انگاشتند. روپر با استخدام جان هریس منشی قدیمی مور، به جمع آوریجمعآوری و بازآفرینی نوشتههای مور اقدام نمود تا با استفادهاستفاده از نوشتههای خود او، برائتش از خیانت را ثابت و نامش را از این اتهامات پاک کند.<ref name=":0">{{Cite book|title=Thomas More|last=Guy|first=John|publisher=Society for Promoting Christian Knowledge|year=2017|isbn=9780281076185978-0-281-07618-5|location=London|pages=}}</ref>
== مرگ ==
روپر در ۱۵۴۴ درگذشت و در کلیسای چلسی به خاک سپرده شد، "«احتمالاً به همراه سر پدرش"». شوهرش که سی و سه سال بعد از مرگ او زنده ماند، هرگز دوباره ازدواج نکرد و با وقف زندگی خود به آموختن، نیکوکاری و تقوا، یاد و خاطرۀخاطرهٔ او را زنده نگهداشت.{{Sfn|Williams (called Ysgafell.)|1861}} پس از مرگ شوهرش، روپر درمقبرهای متعلق به خانوادۀخانوادهٔ روپر، در قبرستان [[سنت دانستن، کانتربری]] به خاک سپرده شد.
== در فرهنگ عامه ==
[[آلفرد تنیسون|لرد آلفرد تنیسون]]، در کتاب ''رویایرؤیای زنان عادل،'' از مارگارت روپر به عنوان نماد وفاداری و عشق خانوادگی یاد میکند.
در نمایش مشهور [[رابرت بولت]] "مردی برای تمام فصول ''"''، مارگارت و ویلیام روپر شخصیتهای اصلی بودند. بولت در این نمایش روپر را دوشیزهای زیرک و مقتدر و بیست و چند ساله توصیف میکند.<ref name=":4">{{Cite web|title=WWR Magazine|url=http://www.crcstudio.org/wwr_magazine/mags/spring_05.pdf|website=Margaret Roper and Erasmus: The Relationship of Translator and Source|publisher=CRC Humanities Computing Studio, located at the University of Alberta|accessdate=15 August 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120319073813/http://www.crcstudio.org/wwr_magazine/mags/spring_05.pdf|archivedate=19 March 2012}}</ref> در فیلم [[مردی برای تمام فصول]] (۱۹۶۶)، [[سوزانا یورک]] نقش او را ایفا میکند.
در نمایش تلویزیونی تودروها( ''[[تودورها|The Tudors]]'')در ۲۰۰۷ که به سلطنت هنری هشتم میپردازد، جما ریوز نقش مارگارت روپر را بازی میکند. این نمایش اندکی بیشتر به مخالفت مور با هنری هشتم میپردازد.
در ''[[:en:Wolf_Hall_(miniseries)|Wolf Hall]]''، از مینیسریالهای انگلیسی ۲۰۱۵، اما هیدلستون روپر را با پدرش هنگام کار بر روی ترجمهها و مکاتبات خود، و همچنین مکالمات محافظهکارانه و خطرناکش با توماس کرومول به تصویر کشیده استکشیدهاست.
== منابع ==
{{پانویس|30em|۲}}
* {{Source-attribution|{{cite book|ref=harv|last=Caldesi|first=Leonida|title=The Photographic Historical Portrait Gallery, by Amelia B. Edwards|url=https://books.google.com/books?id=S0xOAAAAcAAJ&pg=PA79|edition=Public domain|year=1864|publisher=P. and D. Cotnaghi}}}} ▼
* {{Source-attribution|{{cite book|ref=harv|last1=Cave|first1=Edward|last2=Nichols|first2=John|title=The Gentleman's Magazine, and Historical Chronicle, for the Year ...|url=https://books.google.com/books?id=4yz-Y-_OOO0C&pg=PA497|edition=Public domain|year=1829|publisher=Edward Cave}}}} ▼
* {{Source-attribution|{{cite book|ref=harv|last=Williams (called Ysgafell.)|first=Jane|title=The Literary Women of England. Including a Biographical Epitome of All the Most Eminent to the Year 1700; and Sketches of the Poetesses to the Year 1850; with Extracts from Their Works, and Critical Remarks|url=https://books.google.com/books?id=xbxcAAAAcAAJ&pg=PA41|edition=Public domain|year=1861}}}} ▼
== پیوند به بیرون ==
▲* {{Source-attribution|{{cite book|ref=harv|last=Caldesi|first=Leonida|title=The Photographic Historical Portrait Gallery, by Amelia B. Edwards|url=https://books.google.com/books?id=S0xOAAAAcAAJ&pg=PA79|edition=Public domain|year=1864|publisher=P. and D. Cotnaghi}}}}
* Works by or about Margaret Roper ▼
▲* {{Source-attribution|{{cite book|ref=harv|last1=Cave|first1=Edward|last2=Nichols|first2=John|title=The Gentleman's Magazine, and Historical Chronicle, for the Year ...|url=https://books.google.com/books?id=4yz-Y-_OOO0C&pg=PA497|edition=Public domain|year=1829|publisher=Edward Cave}}}}
* پاتریشیا دیمرز: "مارگارت روپر و اراسموس: رابطه مترجم و منبع" [https://web.archive.org/web/20160304062729/http://www.crcstudio.org/wwr_magazine/mags/spring_05.pdf ، ''مجله WWR'' ، بهار 2005۲۰۰۵] . ▼
▲* {{Source-attribution|{{cite book|ref=harv|last=Williams (called Ysgafell.)|first=Jane|title=The Literary Women of England. Including a Biographical Epitome of All the Most Eminent to the Year 1700; and Sketches of the Poetesses to the Year 1850; with Extracts from Their Works, and Critical Remarks|url=https://books.google.com/books?id=xbxcAAAAcAAJ&pg=PA41|edition=Public domain|year=1861}}}}
* {{Worldcat id|lccn-n90-670367}} {{Worldcat id|lccn-n90-670367}} ▼
* [https://web.archive.org/web/20100623015901/http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/Ftrials/more/roper7-5-35.html "نامه ای به مارگارت روپر نوشته شده توسط توماس موره روز قبل از اعدام وی"] ▼
== پیوندهای بیرونی ==
* [http://www.projectcontinua.org/margaret-more-roper/ Project Continua: بیوگرافی Margaret More Roper] Project Continua یک منبع چندرسانه ای مبتنی بر وب است که به ایجاد و حفظ تاریخ روشنفکری زنان از اولین شواهد بازمانده تا قرن بیست و یکم اختصاص داده شده استشدهاست. ▼
* [http://quod.lib.umich.edu/e/eebo/A00361.0001.001?view=toc ترجمه روپر از اراسموس] ▼
▲* Works by or about Margaret Roper
▲* پاتریشیا دیمرز: "مارگارت روپر و اراسموس: رابطه مترجم و منبع" [https://web.archive.org/web/20160304062729/http://www.crcstudio.org/wwr_magazine/mags/spring_05.pdf ، ''مجله WWR'' ، بهار 2005] .
▲* {{Worldcat id|lccn-n90-670367}} {{Worldcat id|lccn-n90-670367}}
▲* [https://web.archive.org/web/20100623015901/http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/Ftrials/more/roper7-5-35.html "نامه ای به مارگارت روپر نوشته شده توسط توماس موره روز قبل از اعدام وی"]
▲* [http://www.projectcontinua.org/margaret-more-roper/ Project Continua: بیوگرافی Margaret More Roper] Project Continua یک منبع چندرسانه ای مبتنی بر وب است که به ایجاد و حفظ تاریخ روشنفکری زنان از اولین شواهد بازمانده تا قرن بیست و یکم اختصاص داده شده است.
▲* [http://quod.lib.umich.edu/e/eebo/A00361.0001.001?view=toc ترجمه روپر از اراسموس]
[[رده:زنان دوره تودور]]
[[رده:معتقدان به کلیسای کاتولیک اهل بریتانیا]]
|