گوکلان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏تاریخ دوره اسلامی گوکلان: اشتباهات اصلاح شد, دستور زبان اصلاح شد
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه ویرایش با برنامهٔ اندروید
←‏گوکلان: اشتباهات اصلاح شد, دستور زبان اصلاح شد
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه ویرایش با برنامهٔ اندروید
خط ۱:
'''گوکلان‌ها''' (همچنین ''گوگلان''، ''گوکلن'' و ''گوگلن'') یکی از طوایف [[قوم ترکمن]] هستند که عمدتاً در بخش‌های شرقی [[استان گلستان]] ِ [[ایران]] سکونت دارند. گوکلان‌ها نسبت به بقیهٔ طوایفطایفه‌های ترکمن‌ها زودتر [[یک‌جانشین]] شده و رو به [[کشاورزی]] آوردند. باغ‌داری، پرورش گاو و گوسفند، [[کرم ابریشم]]، و [[زنبور عسل]]، کشت [[آفتابگردان]] و [[برنج]] و [[نمدبافی]] از فعالیت‌های سنتی گوکلان‌ها بوده‌است.
 
گوکلان‌ها تنها ایل ترکمن بودند که در دههٔ ۱۸۴۰ میلادی\/۱۲۶۰ هجری قمری در دوران تلاش حکومت [[قاجار]] برای تسلط بر ترکمن‌ها به‌طور کامل مطیع ایران شدند. علت این امر محل سکونت آن‌ها در نزدیکی ایرانیان بود که آن‌ها را به سادگی در معرض حملات حکومت ایران قرار می‌داد. همچنین پیشتر بر اثر حملات ایران و [[خان‌نشین خیوه]] بسیار تضعیف شده بودند.
 
محل زندگی امروزین گوکلان‌ها عمدتاً در [[شهرستان کلاله]]، شرق [[شهرستان گنبد کاووس|گنبد کاووس]]، جنوب و شرق [[شهرستان مراوه‌تپه|مراوه‌تپه]]، و بخش‌هایی از منطقهٔ [[جرگلان]] [[شهرستان بجنورد]] سکونت دارند و پس از [[یموت]]‌ها دومین طایفهٔ پرجمعیت ترکمنهایترکمن‌های ایران به‌شمار می‌روند اما جمعیت آن‌ها در [[ترکمنستان]] ناچیز است. منطقهٔ زندگی آن‌ها در گذشته گسترده‌تر بود و در سواحل دریای خزر از جمله [[استان بلخان]] ِ ترکمنستان کنونی و بخش‌های مرکزی استان گلستان کنونی هم سکونت داشتند اما بر اثر نبردهای قبیله‌ای با یموت‌ها به سوی مناطق کوهستانی شرقی رانده شدند.
 
[[آرمینیوس وامبری]] گوکلان‌ها را صلح‌جوترین و متمدن‌ترین طایفهٔ ترکمنان معرفی کرده و کلنل ییت نظامی بریتانیایی نیز به ویژگی‌های جسمی متفاوت آن‌ها از ترکمنهای دیگر از جمله ریش ِ پُرتر و بور بودن بعضی از آن‌ها اشاره کرده‌است. وامبری در سفرنامهٔ خود به [[آسیای میانه]] در سال ۱۸۶۲-۱۸۶۳ م جمعیت گوکلان‌ها را ۱۲ هزار چادر (خانوار) و جمعیت کل ترکمن‌ها را ۱۹۶٬۵۰۰ چادر برآورد کرده بود که بر اساس آمار او گوکلان‌ها پس از [[ایل تکه|تکه‌ها]] (۶۰ هزار چادر)، [[ارساری]]‌ها (۵۰ هزار چادر) و یموت‌ها (۴۰ هزار چادر) چهارمین ایل بزرگ به‌طور مشترک با ایل چاودر بودند.
 
گوکلان‌ها با توجه به این‌کهاینکه زودتر ده‌نشین شدند سواد و کتابت در بینمیان آن‌ها سریع‌تر رایج شد .
 
از شاعران بزرگ ترکمنهایترکمنپهای گوکلان می‌توان به:
 
#۱. [[دولت‌محمد آزادی]]
# [[مختوم‌قلی فراغی]]
# [[مسکین‌قلیچ]]
# [[قربان دردی ذلیلی]]
 
#۲. [[مختوم‌قلی فراغی]]
اشاره نمود که همگی از شعرای بزرگ ترکمن می‌باشند. مختوم قلی فراغی را می‌توان بزرگترین شاعر و عارف ترکمن دانست که هم‌اکنون ارامگاه وی در شهر مراوه تپه ایران قرار دارد.
 
#۳. [[مسکین‌قلیچ]]
 
#۴. [[قربان دردی ذلیلی]]
 
اشاره نمود که همگی از شعرای بزرگ ترکمن می‌باشند. مختوم قلی فراغیقلی‌فراغی را می‌توان بزرگترینبزرگ‌ترین شاعر و عارف ترکمن دانست که هم‌اکنون ارامگاه وی در شهر مراوه تپهمراوه‌تپهٔ ایران قرار دارد.
 
<br />
 
== تاریخ دورهٔ اسلامی گوکلان ==
بدون اغراق ترکمن‌ها در دورهٔ اسلامی مهم‌ترین نقش را در به قدرت رسیدن و شکوفایی کشورهای اسلامی داشته‌اند، به طوری که توانستند با تشکیل دولت سلجوقی فرهنگ و هنر را در سرتاسر سرزمین اسلامی بسط دهند و در این دوره بود که هنر و معماری ایرانی و علوم و دانش اسلامی رشد نمود. به طوری که آثار تاریخی بی‌شماری از این دوره به جای مانده است.