ویکی‌پدیا

مکتب مانهایم: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
افزودن الگو
بازخوانی
خط ۱:
{{تاریخ هنر موسیقی غرب}}
[[پرونده:Ehrenhof des Mannheimer Schlosses.JPG|بندانگشتی|260px| نمای بیرونی کاخ مدرسه در مانهایم]]
'''مکتب مانهایم''' ({{lang-en|Mannheim school}}) به دو موضوع اشاره دارد که ابتدا به تکنیک‌های جدید [[ارکسترال]] اشاره داردمی‌پردازد که توسط [[ارکستر]] دربارِ [[مانهایم]] در نیمهٔ دوم [[قرن هجدهم]] اجرا و ارایه می‌گردید و موضوع دومدوم، به [[آهنگساز|آهنگسازانی]] گفته می‌شد که در اوایل [[موسیقی دوره کلاسیک|دوره کلاسیک]] برای ارکستر مانهایم آهنگسازی می‌کردند. از [[یوهان استامیتز]] آهنگساز [[بوهمی]] به عنوان بنیانگذار یا پدر این مدرسه یاد می‌شود.<ref dir=ltr>{{cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Johann-Stamitz|title=Johann Stamitz|work=[[Encyclopædia Britannica]]|access-date=23 April 2017}}</ref> علاوه بر وی، دو نسل از آهنگسازان کلاسیک برای این مکتب آهنگسازی کردند که شهرتش به خاطر نظم عالی ارکستر و مهارت فردی نوازندگان آن بوده‌است. به همین دلیل «چارلز برنی»{{یاد چپ|Charles Burney}} (۱۷۲۶-۱۸۱۴) [[موسیقی‌دان]] و آهنگساز انگلیسی اعضای ارکستر مانهایم را ارتش زنرال‌ها خواند.<ref name=EB /> سبک اعضای مکتب مانهایم تکنیکی جدید از روشِ استفاده از [[کرشندو]] و [[دکرشندو]] بود. آهنگسازان مکتب مانهایم، نقش مهمی در توسعۀ [[فرم (موسیقی)|فرم]] موسیقی دوره کلاسیک به‌خصوص [[سمفونی]] داشتند.<ref dir=ltr name=Collins>''Encyclopedia of Music'', William Collins Sons & Company Ltd., p. 340. 1976 {{ISBN|000434331X}}</ref><ref>{{پک|حسنی|۱۳۶۳|ک=تاریخ موسیقی|ص=۱۱۳}}</ref>
 
== تاریخچه ==
پیدایش مکتب مانهایم به دربارِ [[امرای انتخابگر|انتخابگر]]، «چارلز سوم فیلیپ»{{یاد چپ|Charles III Philip}} برمی‌گردد. وی در سال ۱۷۲۰، از [[هایدلبرگ]] به [[مانهایم]] نقل مکان کرد. در آن زمان او ارکستری بزرگتر از ارکسترهای مشابه در دربارهای دیگر به‌کار گرفته بود و در دهه‌های بعدی رشد بیشتری کرد و دارای بهترین نوازندگان [[چیره‌دست]] در آن دوران شدبود. ارکستر دربار تحت مدیریت «کارلو گروا»{{یاد چپ| Carlo Grua}} [[کاپل‌مایستر]] دربار، استعدادهای درخشانی مانند [[یوهان استامیتز]] را در سال ۱۷۴۱/۲، استخدام کرد که بنیانگذار مکتب مانهایم محسوب می‌شود و از آن سال تا ۱۷۵۰، مدیریت مدرسه را به عهده داشت.
 
مشهورترین تکنیک‌‌های مکتب مانهایم آن بود که استقلال بیشتری به [[سازهای بادی]] دادند و [[کرشندو]] با ارکستر کامل، یکی دیگر از ویژگی‌های آن بود. موسیقی‌دانان معاصر آن دوران مانند [[لئوپلد موتسارت]] در سال ۱۷۶۳، [[ولفگانگ آمادئوس موتسارت]] در نامه‌های خود بین سال‌های ۱۷۷۷/۷۸،<ref dir=ltr>Szabolcsi Bence – Tóth Aladár: ''Zenei lexikon'', Zeneműkiadó Vállalat, III. k. p. 535 (in Hungarian), 1965.</ref> و چارلز برنی موسیقی‌دان انگلیسی، از سطح بالای ارکستر مانهایم در آن زمان یاد می‌کنندکردند.<ref name=EB />
 
بنابربنابر‌ این، نقش آهنگسازان مکتب مانهایم در تکامل [[سمفونی]] در دوره کلاسیک، قابل توجه است،است. گرچه اکنون بیشتر محققان بر این باورند که این تغییرات تقریباً و همزمان در دیگر مراکز مختلف موسیقی مانند [[برلین]] و [[وین]] نیز در حال انجام بود.<ref dir=ltr name=EB>{{cite web|url=https://www.britannica.com/art/Mannheim-school|title=Mannheim school|work=[[Encyclopædia Britannica]]|access-date=22 April 2017}}</ref> دلیل شهرت این گروه ابتدا تلاش برای تکامل موسیقی کلاسیک بود و دلیل دیگر انتشار آثار آهنگسازان مکتب مانهایم در [[پاریس]] و [[لندن]] بود که برخی از آنان حتی با ناشران مختلفی کار می‌کردند که در سرشناسی این گروه تاثیر‌گذار بود.
 
== آهنگسازان ==
اعضای مکتب مانهایم شامل [[یوهان استامیتز]]، «فرانتس ایگناتس بِک»{{یاد چپ|Franz Ignaz Beck}}، «فرانتس کسافِر ریشتر»{{یاد چپ|Franz Xaver Richter}}، «کارل اشتامیتس»{{یاد چپ|Carl Stamitz}}، «کریستیان کانابیش»{{یاد چپ|Christian Cannabich}} ‏و «ایگناتس فرِنتسل»{{یاد چپ|Ignaz Fränzl}} بودندبود. این افراد تأثیر مستقیم و مهمی بر سمفونی‌سازان آن زمان داشتند. از سال ۱۷۵۴، هنگامی که یوهان استامیتز از پاریس دیدن کرد و قصد اجرای آثارش را داشت،<ref>{{پک|حسنی|۱۳۶۳|ک=تاریخ موسیقی|ص=۱۱۴}}</ref> از سال ۱۷۵۴، مکتب مانهایم در «کنسرت‌های معنوی و روحانی»{{یاد چپ|Concert Spirituel}} پاریسی که برای سرگرمی، تعطیلات مذهبی و عید پاک اجرا می‌شدند، تأثیرگذار بود. به‌خصوص از هنگامی که «جوزف لگروس»{{یاد چپ|Joseph Legros}} سرپرستی این مجموعه را به‌عهده گرفت، ارتباط با مکتب مانهایم شکوفا شد، موسیقی [[هایدن]] در پاریس بسیار محبوب شد، و کنسرت‌های برجسته‌ای که در دهه ۱۷۷۰ در پاریس برگزار شد، ممکن است بخشی از برنامه «کنسرت‌های معنوی و روحانی» باشد،<ref dir=ltr>Bernard Harrison "Haydn The Paris Symphonies" Cambridge University Press 1998 {{ISBN|0-521-47164-8}}</ref> از جمله سفارش ساخت شش سمفونی به هایدن، معروف به [[سمفونی‌های پاریس]] که تأثیر مکتب مانهایم در آنها کاملاً مشهود است.
 
== نوآوری‌های موسیقی در مکتب مانهایم ==
خط ۲۵:
آهنگسازان مکتب مانهایم ایده‌های نوینی را وارد موسیقی [[ارکسترال]] کردند. از جمله «[[کرشندو|کرشندوی]] مانهایمی» با [[شدت (موسیقی)|شدت ناگهانی]] از طریق تمامی حجم ارکستر و در ادامه، حرکت [[دکرشندو]] و صدای آهسته است («جهش مانهایمی» معمولاً از طریق یک [[پاساژ (موسیقی)|پاساژ]] [[ملودی|ملودیک]] و [[آرپژ]]‌گونه به وجود می‌آید و صدای ارکستر در یک سیر صعودی به صورت کرشندو افزایش می‌یابد).<ref dir=ltr name="Classically Curious">{{cite web |last1=Buzacott |first1=Martin |title=Classically Curious: Rockets and sighs in Mannheim |url=https://www.abc.net.au/classic/read-and-watch/music-reads/classically-curious-the-mannheim-school/11545732 |website=ABC Classic |accessdate=19 July 2020}}</ref> از دیگر ایده‌ها «اوج مانهایمی» است که در آن همه سازها به جز سازهای زهی که معمولاً قبل از کرشندوی مانهایمی از ارکستر خارج می‌شوند، سازها در اوج رها می‌شوند و سکوتی بزرگ برقرار شده و اجرا متوقف می‌شود و حرکتِ مجددِ ارکستر با شدت آغاز می‌شود. جهش مانهایمی می‌تواند با سرعتی صعودیِ یک [[آکورد]] [[آرپژ|شکسته]] از پایین‌ترین [[گستره صوتی]] [[بیس (صدا)|باس]] تا بالاترین صدا در منطقهٔ صوتی [[سوپرانو]] امتداد داشته باشد. تأثیرات این حرکت را می‌توان در [[موومان]] چهارم [[سمفونی شماره ۴۰ (موتسارت)|سمفونی شماره ۴۰]]، اثر [[موتسارت]] و همچنین شروع [[سونات شماره ۱ پیانو (بتهوون)|سونات پیانو شماره ۱]]، اثر [[بتهوون]] مشاهده کرد.
 
اعضا مکتب مانهایم به سرعت روش‌های معمول [[موسیقی دوره باروک]] مانند «باسو کونتینو»{{یاد چپ|basso continuo}} را در آهنگسازهای خود رها کرده و از حداقل پیچیدگی‌ها و مواد [[کنترپوان|کنترپوانتیک]] استفاده کردند. یکی از مهم‌ترین نوآوری‌ها، ساخت سمفونی در چهار موومان بود و [[منوئه]] را به عنوان موومان سوم وارد سمفونی کردند که در اصل یکی از موومان‌های [[سوئیت (موسیقی)|سوئیت]] در دوره باروک محسوب می‌شد. همچنین اعضا مکتب مانهایم نقش مهمی در توسعه فرم [[سونات]] داشتند و پس از آن این فرم به‌طور کلی، موومان اول سمفونی کلاسیک شد. در [[ارکستراسیون]] مکتب مانهایم نیز ساز [[کلارینت]]، هم به عنوان بخشی از [[سازهای بادی چوبی|بادی‌های چوبی]] و هم به عنوان [[تکنواز]] وارد ارکستر شد.<ref name=Collins />
 
== یادداشت ==
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/مکتب_مانهایم»