سیستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
۴ تغییر آخر متن رد شد (توسط 5.233.16.29) و برگردانده شد به نسخهٔ 30147007 توسط Negin98
برچسب: واگردانی دستی
خط ۱۱۴:
}}
[[پرونده:zabol1.jpg|بندانگشتی|250px|[[زابل]] مجسمه یعقوب لیث]]
'''سیستان''' (همچنین '''ساستان، ساکستان، سکستان، نیمروز، سجستان، درنگیانا، درنگستان، سگستان، زرنگ، زرنگهزرنگه، زرنج، زرکه، زرنکه، صیرئینکش، زاول، زابل، زاولستان، زابلستان''') در پایان سال ۱۹۰۵ میلادی یا ۱۲۸۴ شمسی با هیئت اعزامی به رهبری مک ماهون و نقشه‌برداری آقای تیت صاحب منصب نقشه‌برداری که جزو هیئت اعزامی بود با همکاران خود اراضی ایالت سیستان و زمین‌های اطراف آن را نقشه‌برداری که جمعاً قریب ۱۰۰۰ مایل مربع مساحی شد. وسعت اراضی ایالت سیستان امروزه ۷۰۰۶ مایل مربع که ۲۸۴۷ مایل مربع در قسمت ایران و ۴۱۵۹ مایل مربع در قسمت افغانستان است.<ref>کتاب: جغرافیای تاریخی سیستان یا سفر با سفرنامه‌ها صفحه ۳۶۹، ترجمه و تدوین: آقای دکتر حسن احمدی. مقاله آقای مک ماهون</ref> دارای آب فراوان و خاک [[آبرفتی]] و از مناطق بسیار حاصلخیز [[ایران]] است. فاصله آن با شهر [[زاهدان]] مرکز [[استان سیستان و بلوچستان]] ۲۰۵ کیلومتر است که شمالی‌ترین شهر این استان و می‌باشد.
<ref>name="mehrnews.com">https://www.mehrnews.com/news/4583361/بهشت-باستان-شناسان-آماده-پذیرایی-از-گردشگران-است</ref> در دوره‌های اخیر به علت خشکسالی‌های پی‌درپی حجم آب بسیار پایین آمده و دریاچه هامون کاملاً خشک شده‌است.{{مدرک}}
 
خط ۱۵۸:
 
== جغرافیای تاریخی ==
بعد از عهدنامهٔ پاریس و گلداسمیت به سه بخش سیستان ایران و سیستان افغانستان و سیستان پاکستان تقسیم شده‌است که ولایات هلمند، فراه، نیمروز، قندهار جزو سیستان افغانستان و شهرستان‌های [[زاهدان]]، زابل، زهک، هیرمند، هامون، نیمروز، نهبندان، شوسف، سربیشه و توابعشان سیستان ایران محسوب می‌شوند.به جز بخش هایی از سیستان ایران رو که زابلی ها و جمعیت اندکی از پیشتو ها که در سیستان افغانستان حضور دارند بقیه جمعیت سیستان رو قوم بلوچ تشکیل می دهند<ref name="sk-nehbandan.ir"/><ref name="irna.ir"/><ref name="sbportal.ir">https://www.sbportal.ir/fa/news/5486/جغرافیای-استان</ref>
[[پرونده:کشاورزی سیستان.JPG|بندانگشتی|کشاورزی سیستان]]
 
== لهجه زابلی لهجه ==
[[لهجه سیستانی]] یکی از لهجه های زبان فارسی است کهزابلکه مردم ستانیسیستانی به ان تکلم می‌کنند.زابلی لهجه ستانیسیستانی هن‌درهم‌اکنون شهربه زابلصورت‌گسترده ودر بخششهرهای هاییزاهدان، اززابل، سیستانزهک، تکلمنیمروز، مینهبندان، شودهامون، اماهیرمند، اکثریتشهرنو، جمعیتجلگه، سیستانآزادشهر، چهعلی درابادکتول، سیستانگرگان، ایرانسرخس، گالیکش و چهبعضی دراز قسمت‌های دیگر استان های سیستان افغانستانو قومبلوچستان بلوچو استخراسان کهجنوبی بهو زبانرضوی بلوچیو تکلمگلستان و جاهای دیگر ایران تقریباً جاری دارندی‌باشدمی‌باشد.<ref>بهاری، محمدرضا. زبانشناسی عملی، بررسی گویش مردم سیستان. ناشر: مؤلف، ۱۳۷۸، ص ۱۲.</ref>
 
این لهجه از یک سو بیشترین خویشاوندی واژگانی و دستوری را با گویش موجود و گذشته [[خراسانی]] و فراتر از آن با لهجه‌های مرده ماوراءالنهری و [[تاجیکی]] کنونی دارد و از سوی دیگر واژه‌های مشترک بسیار با فارسی دارد که با توجه به پیوندهای تاریخی و پیوستگی‌های جغرافیایی و مهاجرتهای قومی و خویشاوندی طایفه ای، امری طبیعی می‌باشد.<ref>محمدی خمک، جواد. واژه‌نامه سکزی. تهران. سروش، ۱۳۷۹، ص ۱۱.</ref>