ملک قاسم میرزا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 30200706 از Pedrambabapour (بحث) بدون ذکر منبع
برچسب: خنثی‌سازی
Arash.ghasemenezhad (بحث | مشارکت‌ها)
جز جایگزینی صفحه با ' == منابع == {{پانویس}} * کتاب نقد و بررسی بخشی از رویدادهای تاریخی ایران ۱ نوشته منوچهر ملک ق...'
برچسب‌ها: جایگزین شد برگردانده‌شده برداشتن بخش بزرگی از صفحه ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات حاکم
| عنوان =
| تصویر =Malek Qasem Mirza.jpg
| زیرنویس تصویر = [[عکس از خود]] ملک قاسم میرزا، تنها عکس [[داگرئوتایپ]] ایرانی موجود
| دوران =
| لقب = خان عمو
| زادروز = دوم جمادی‌الثانی ۱۲۲۲ ه‍.ق (۱۵ مرداد ۱۱۸۶ ه‍. ش)
| زادگاه =
| تاریخ درگذشت = ۱۲۷۷ هـ. ق (۵۵) ۱۲۳۰ ه‍.ش
| محل درگذشت =
| آرامگاه =
| دودمان = [[قاجاریان]]
| پدر = [[فتحعلی‌شاه قاجار]]
| مادر = مریم بیگم افشار (دختر [[امامقلی خان بیگلربیگی افشار]])
| فرزندان = [[امامقلی میرزا قاجار]]
| دین =
| امضاء =
}}
[[پرونده:شاهزاده ملک قاسم میرزا.jpg|250px|بندانگشتی|پرتره نقاشی]]
'''ملک قاسم میرزا''' در دوم جمادی‌الثانی (۱۱۸۶–۱۲۳۰) شاهزاده قاجار بود. او برادر تنی [[ملک منصور میرزا]] و بیست و چهارمین پسر [[فتحعلی شاه]] بود. او شخصیت جالبی داشته و پیوسته در صدد کسب معلومات تازه بوده به طوری که قصد استخراج قند از چغندر را کرده و در پزشکی هم دست داشته‌است. او با اروپاییان مراوده خوبی داشت و از آنها حمایت می‌کرد.
 
فن عکاسی و عکس برداری در ایران برای اولین بار در شهر [[تبریز]] و توسط ملک قاسم میرزا فرزند [[فتحعلی شاه]] [[قاجار]] آغاز گردید. به علت سفر او به اروپا و تحصیل در فرانسه در روزگاری که اختراع دوربین عکاسی موضوع بحث روز بود و مراوده با اروپائیان در ایران و توجهی که به دانش‌ها و فرهنگ نوین داشت می‌توان حتم و یقین کرد که شاهزاده ملک قاسم میرزا نخستین ایرانی، پس از [[ژول ریشار]] (به گفته‌ای اولین شخص خارجی که در ایران عکس برداری کرده‌است) یا هم‌زمان با او (و شاید هم پیش از ریشارخان) است که دوربین عکاسی در اختیار داشته و نخستین عکس برداری به شیوه [[داگرئوتیپ]] و سپس [[کلدیون]] را در ایران انجام داده‌است.
 
او در اوایل پاییز سال ۱۲۶۵ ه‍.ق در اردو کشی [[ناصرالدین شاه]] به ییلاق جاجرود، از همراهان شاه بود و در آنجا از سراپرده شاه و پیشخدمت‌ها و زنان حرم عکس برداشته و شش ماه بعد آن‌ها را آلبوم ساخته و در شانزدهم رجب ۱۲۶۶ ه‍.ق تقدیم [[ناصرالدین شاه]] کرده‌است. این آلبوم در آلبوم خانه [[کاخ گلستان]] موجوداست، آلبومی ۱۰۱ برگی به شماره ۲۳۲ که تنها ۳۴ برگ آن به کار رفته‌است و ناصرالدین شاه با خط خویش بر عکس‌ها یادداشت نوشته‌است. از این عکس‌ها ۸ قطعه را شاهزاده ملک قاسم میرزا گرفته‌است. وی در ابتدای این آلبوم چنین نوشته‌است: «پیشکش بنده آستان شهریاری ملک قاسم میرزا به تاریخ شانزدهم شهر رجب المرجب سنه ۱۲۶۶» سایر عکس‌های این آلبوم را بعدها به آلبوم اضافه کرده‌اند.
 
[[اوژن فلاندن]] جهانگرد فرانسوی که به سال ۱۲۵۶ ه‍.ق ملک قاسم میرزا را در تبریز دیده بود درباره او اینچنین می‌نویسد:
<blockquote>«این شاهزاده ملک قاسم میرزا … بر اثر فکر بلند و معلومات کافی یکی از مردان بزرگ مشرق زمین به‌شمار می‌رود، شش زبان کامل: فرانسه، انگلیسی، روسی، ترکی، عربی، هندی را می‌داند…»</blockquote>
 
[[یحیی ذکا]] نویسنده کتاب «تاریخ عکاسی و عکاسان پیشگام ایران» اعتقاد دارد که ملک قاسم میرزا نویسنده نخستین رساله عکاسی نیز هست. از آنجا که وی به ۶ زبان زنده دنیا تسلط داشته‌است، احتمالاً تنها گزینه ممکن برای تألیف رساله کوچک «کتاب فوتوگرافی» می‌تواند باشد. این کتاب شامل ۱۴ صفحه در قطع ۱۵*۶ است و ابتدا در سال ۱۲۷۴ هجری قمری وارد کتابخانه [[اعتضادالسلطنه]] شد و سپس به کتابخانه [[مدرسه ناصری]] (سپهسالار) وقف شد.
 
ملک قاسم میرزا یکبار در جوانی و بار دوم در ۱۲۵۸ قمری به حکومت [[ارومیه]] منصوب می‌شود. پس از فوت [[محمد شاه]] در ۱۲۶۸ قمری [[ناصرالدین شاه]] قاجار نیز او را در حکومت [[ارومیه]] ابقا نمود. بدین ترتیب قرا اطراف دریاچه و خود دریاچه در اختیار وی بود و ایشان با قایقی در دریاچه سیاحت و شکار می‌نمود. در حکومت ارومیه از دوستداران فرهنگ غرب و حامی برپایی مدرسه به سبک نوین بود. خود در ۱۲۵۰ قمری نزد [[جاستین پرکینز]] انگلیسی را می‌آموزد. با میسیونهای مذهبی روابط دوستانه داشت و در ۱۲۵۵ قمری فرمانی از [[محمد شاه]] برادر زاده اش مبنی بر تأسیس مدرسه‌ای برای نشر علوم و تربیت جوانان مسیحی و مسلمان می‌گیرد. فرزندش [[امامقلی میرزا قاجار]] بعد از پدر جانشین و مدتی حاکم ارومیه می‌شود.
 
{{ahnentafel top|width=۱۰۰٪}}
{{ahnentafel-compact5
|style=font-size: 90%; line-height: 110%;
|border=۱
|boxstyle=padding-top: 0; padding-bottom: 0;
|boxstyle_1=background-color: #FFFFFF;
|boxstyle_2=background-color: #DCDCDC;
|boxstyle_3=background-color: #D3D3D3;
|boxstyle_4=background-color: #E6E6FA;
|boxstyle_5=background-color: #F5F5DC;
|1= ۱. '''ملک قاسم میرزا'''
|2= ۲. [[فتحعلی‌شاه قاجار]]
|3= ۳. مریم بیگم
|4= ۴. [[حسینقلی خان جهانسوز|حسینقلی‌خان جهانسوز]]
|5= ۵. آغاباجی مهدعلیا
|6= ۶. [[امامقلی خان بیگلربیگی افشار]]
|7= ۷. دختر
|8= ۸. [[محمدحسن‌خان قاجار]]
|9= ۹. فاطمه‌خانم
|12= ۱۲. [[افشار قاسملو|رضاقلی‌خان بیگلربیگی افشار]]
|14= ۱۴. [[رستم‌خان افشار قاسملو]]
|16= ۱۶. [[فتحعلی‌خان قاجار]]
|17= ۱۷. خیرالنساء بیگم قاجار
|18= ۱۸. [[محمدخان قاجار قوانلو]]
|24=۲۴. [[افشار قاسملو|محمدموسی‌خان افشار]]
|28=۲۸. مهدی‌خان افشار قاسملو
 
}}</center>
{{ahnentafel bottom}}
 
== منابع ==