گردیوم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{coord|39.655|N|31.9941666667|E|source:dewiki_region:TR-06_type:landmark|format=dms|display=title}}{{Infobox ancient site|name=گردیوم|occupants=|material=|built=|abandoned=|epochs=<!-- actually displays as "Periods" -->|cultures=|dependency_of=|event=|height=|excavations=|archaeologists=|condition=|ownership=|management=|public_access=|website={{url|https://www.penn.museum/sites/gordion}}|builder=|area=|native_name=Γόρδιον<br>Gordiyon|map_alt=|alternate_name=|image=Gordion Early Phrygian East Gate.jpg|image_size=320px|alt=|caption=دروازه اولیه دژ شرقی فریگی ها در گردیوم، و مجتمعهای تراس و مگارون در پشت سرش|map_type=Turkey|map_size=280|width=|relief=|coordinates={{coord|39|39|18|N|31|59|39|E|display=inline,title}}|location=یاسیوهویوک, ترکیه|region=[[فریگیه]]|type=زیستگاه|part_of=|length=|notes=}}'''گُردیوم'''{{به یونانی|Γόρδιον}} نام شهری باستانی که پایتخت [[فریگیه]] بوده‌است. این شهر امروزه در ۷۰-۸۰ کیلومتری جنوب باختری [[آنکارا]] پایتخت [[ترکیه|ترکیهٔ]] کنونی جای‌گرفته‌است.
{{coord|39.655|N|31.9941666667|E|source:dewiki_region:TR-06_type:landmark|format=dms|display=title}}
'''گُردیوم'''{{به یونانی|Γόρδιον}} نام شهری باستانی که پایتخت [[فریگیه]] بوده‌است. این شهر امروزه در ۷۰-۸۰ کیلومتری جنوب باختری [[آنکارا]] پایتخت [[ترکیه|ترکیهٔ]] کنونی جای‌گرفته‌است.
 
گردیوم جایی واقع‌شده بود که [[راه شاهی]] میان [[بابل (دولت‌شهر)|بابل]] و [[لیدیه|لودیه]] از [[رود سقاریه|رود ساکاریا]] می‌گذشت. آثار این راه هنوز هم در کنار این شهر قابل دیدن است.
== تاریخچه ==
[[فریژی‌هافریجی‌ها|فریگی‌ها]] قبیله‌ای [[تراکیه ]]ای <ref>[http://www.ancientanatolia.com/historical/phrygian_period.htm Phrygian Period in Anatolia<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> بودند که از جنوب شرقی اروپا بر این سرزمین تاختند و در آنجا جاگیر شدند و گردیوم را پایتخت خویش نهادند. در [[سده ۸ (پیش از میلاد)|سدهٔ هشتم پیش از میلاد]] اینان در بخش باختری [[قزل‌ایرماق|رود هالیس]] پادشاهی نیرومندی را داشتند. پادشاهان ایشان نیایشگاه‌های چندی را در کنار این شهر برپا ساختند. یکصدسال پس از آن گردویم به راستی بزرگ‌شده بود. در درون ارگ کاخ پادشاهی را ساخته‌بودند. در جنوب شهر بخش فرودست‌تر شهر و حومه کرانه‌های رود ساکاریا قرارداشت.
 
بزرگترین شاه فریگیه [[میداس]] بود که چهره‌ای نیمه‌افسانه‌ای دارد. میان سال‌های [[۷۱۰ (پیش از میلاد)|۷۱۰]]-[[۷۰۹ (پیش از میلاد)]] [[کیمری‌ها]] به فریگیه تاختند. میداس از [[سارگون دوم]] پادشاه [[آشوری‌ها|اشور]] یاری خواست، ولی به هر روی نتوانست جلو تازش ایشان را بگیرد. در ۶۹۶ یا ۶۹۵ پیش از میلاد میداس پس از واپسین جنگش با کیمریان دست به خودکشی زد. از آثار به جای مانده آشکار است که گردیوم ویران‌شده‌است. اگرچه برخی باستانشناسان این ویرانی را به زمانی پیش از تازش کیمری مربوط می‌دانند.
 
در آینده لودیه‌ای‌ها [[آسیای کوچکصغیر]] را به زیر پرچم خود درآوردند و در نزدیکی این شهر استحکاماتی ساختند. با گشایش لودیه به دست [[کوروش بزرگ|کورش بزرگ]] در این استحکامات پادگانی ایرانی جای‌گرفت و گردیوم هم بخشی از ساتراپی فریگیه بود. سپس [[اسکندر مقدونی]] بدین شهر تاخت. با مرگ اسکندر و رخدادهای پس از آن [[امپراتوری سلوکی|سلوکیان]] بر آن فرمانرواشدند. سپس [[سلتسلت‌ها|سلتهای]]های [[گالاتیا]] بر آن سامان تاختند و آنگاه به دست پادشاه [[پرگامون]] افتاد. سرانجام [[روم]] برآن دست یافت. در زمان رومیان این شهر مرکز اقتصادی منطقه بود، ولی اندازه‌اش کوچکتر از پیش گشته‌بود.
 
== پانویس ==