استپ جنگلی کوه‌های زاگرس: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز انتقال خودکار میان‌ویکی به ویکی‌داده
ابرابزار/گسترش
خط ۴۲:
== آب و هوا ==
آب و هوای این ناحیه بوم‌شناختی نیمه‌خشک و معتدل است. بارندگی سالانه میان ۴۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر است که بیشتر در زمستان و بهار فرو می‌ریزد. تابستان‌های این ناحیه گرم و خشک و زمستان‌های آن سرد است و سردترین دمای زمستان به کمتر از −۲۵ °C نیز می‌رسد. به‌طور کلی در انتهای جنوبی این رشته‌کوه، هوا گرم‌تر و اقلیم خشک‌تر می‌شود.
 
== گیاگان ==
پوشش گیاهی غالب در نقاط کوهستانی از نوع جنگل یا درخت‌زارهای تنک پهن‌برگ خزان‌دار به‌همراه بوته‌ها و علف‌های [[استپ]]ی است. [[بلوط]]‌ها به‌ویژه [[بلوط ایرانی]] درختان شاخص این ناحیه هستند که بیش از ۵۰٪ مساحت کوه‌های زاگرس در ایران را می‌پوشانند. درخت‌زارها و بیشه‌زارهای [[پسته کوهی]] نیز به همراه بلوط در نقاط کوهستانی دیده می‌شود. پوشش گیاهی با تغییر ارتفاع و نحوه قرارگیری در معرض بادهای غالب تغییر می‌کند. در بخش‌های شمالی این بوم‌ناحیه، استپ‌های درختچه‌ای [[گون]] و [[مریم‌گلی (سرده)|مریم‌گلی]] به همراه درختان پراکنده در ارتفاعات بالاتر از ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر پراکنش دارند. جنگل‌ها و باقی‌مانده‌های بلوط ایرانی و [[بلوط حلبی]] در بازه ارتفاعی ۷۰۰–۸۰۰ متر تا حدود ۱٬۷۰۰ پراکنده شده‌اند. [[خط رویش درختان]] در ارتفاع ۱٬۹۰۰ تا ۲٬۰۰۰ متری است که پوشش گیاهی اقلیم کوهستانی در بالای این مرز یافت می‌شود.
 
در انتهای جنوبی این رشته‌کوه درختان پراکنده‌تر و تنک‌تر شده و پوشش استپی غالب می‌شود. استپ تا ارتفاع ۱۴۰۰ متری گسترش یافته و جنگل‌های تنک [[زالزالک (سرده)|زالزالک]]، [[بادام]]، [[داغداغان]] و [[گلابی سوری]] تا ارتفاع ۲٬۴۰۰ متری ادامه دارند.
 
== زیاگان ==
کوه‌های زاگرس زیستگاه چندین گونه در معرض تهدید و خطر مانند [[پلنگ ایرانی]]، [[خرس قهوه‌ای سوری]]، [[Mouflon]]، [[گرگ]]، [[کفتار راه‌راه]]، [[شاه‌روباه]] و [[همستر دم‌دراز زاگرسی]] است. [[کل و بز]] در بسیاری از نقاط زاگرس یافت می‌شود. [[گوزن زرد ایرانی]] که گمان می‌رفت منقرض شده در اواخر سده ۲۰ در [[استان خوزستان]] بازیافته شد و با اقدامات حفاظتی از خطر انقراض نجات یافت.
 
بخش جنوب‌غربی کوه‌های زاگرس در اواخر سده ۱۹ میلادی زیستگاه [[شیر ایرانی]] بود که امروزه این گونه در این نقاط منقرض شده‌است.
 
[[سمندر لرستانی]] نیز از گونه‌های [[بوم‌زاد]] و در معرض خطر در بخش مرکزی زاگرس در ایران است.
 
== مناطق حفاظت‌شده ==
بر پایه ارزیابی‌های سال ۲۰۱۷، حدود ۲۰٬۳۳۹ کیلومترمربع یا ۵٪ از این ناحیه بوم‌شناختی تحت حفاظت قرار دارد که این مناطق عبارتند از:
* [[ذخیره‌گاه زیست‌کره ارژن و پریشان]] (۵۹۷٫۸ کیلومتر مربع، رده ۵ [[اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت|IUCN]])
* [[پارک ملی بمو]] (۴۸۶٫۸ کیلومتر مربع، رده ۲ IUCN)
* [[دریاچه بختگان]] (۲۰۰۴ کیلومتر مربع، رده ۴ IUCN)
* [[پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی]] (۴۱٫۲ کیلومتر مربع، رده ۴ IUCN)
* [[پناهگاه حیات وحش دز]] (۵۳ کیلومتر مربع، رده ۴ IUCN)
* [[منطقه حفاظت‌شده بیجار]] (۳۱۶٫۱ کیلومتر مربع، رده ۵ IUCN)
* [[منطقه حفاظت‌شده بهرام گور]] (۴۰۸۰ کیلومتر مربع، رده ۵ IUCN)
* [[منطقه حفاظت‌شده انگوران]] (۹۲۳٫۲ کیلومتر مربع، رده ۵ IUCN)
* [[منطقه حفاظت‌شده دز]] (۱۷۵٫۳ کیلومتر مربع، رده ۵ IUCN)
* [[منطقه حفاظت‌شده کرخه]] (۱۴۰ کیلومتر مربع، رده ۵ IUCN)
 
== منابع ==
{{پانویس}}
* {{یادکرد-ویکی|پیوند =//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Zagros_Mountains_forest_steppe&oldid=1034295223|عنوان = Zagros Mountains forest steppe|زبان =انگلیسی|بازیابی =۱۹ ژوئیه ۲۰۲۱}}
 
 
[[رده:بوم‌ناحیه‌های ایران]]