زیاریان: تفاوت میان نسخه‌ها

نمی‌توان فهمید که مردآویج از ابتدا چه افکار و عقایدی داشته؛ او در آغاز کار خود چندین بار تغییر هویت داد که شاید صرفاً در جهت دستیابی به قدرت بیشتر یا پیشبرد اهدافش بوده باشد. مرداویج در ابتدای امر، هنگام مخالفت با اسفار شیرویه، توهین او به [[اسلام]] را بهانهٔ جنگ با او قرار داد ولی مدتی بعد در [[جنگ جبال (۳۱۹ قمری)|جنگ جبال]]، به بی‌احترامی لشکریانش به [[قرآن]] و مسلمانان وقعی ننهاد و با رویکردی تأییدگرانه رفتار نمود.<ref>{{پک|مفرد|۱۳۸۶|ک=ظهور و سقوط آل زیار|ص=۱۵۳–۱۵۴}}</ref> پس از فتح جبال، مرداویج به خلیفه عباسی نامه نوشت و از او خواست نواحی که بدست آورده را به [[مقاطعه]] بگیرد و این گونه از شورش در نواحی مجاور قلمرو خلافت پیشگیری کرده و با پوشیدن لباس سیاه، که نشان عباسیان بود، خلیفه را وادار به به‌رسمیت شناختن خود کرد. در این زمان است که وشمگیر، برادر مرداویج، که هنوز در گیلان می‌زیست، به خاطر سیاه پوشیدن مرداویج، او را ملامت می‌کند و این داستان می‌تواند نشان دهد که دشمنی با دستگاه خلافت در میان مردمان آن سرزمین امری واضح و ریشه‌دار بوده.<ref>{{پک|کجباف|۱۳۸۶|ک=بررسی مناسبات حکومت آل زیار و خلفای عباسی|ص=۸۹}}</ref> با این حال، مرداویج زمانی که موفق به [[تصرف اصفهان و خوزستان|تصرف اصفهان]] شد و از قدرتش اطمینان حاصل کرد، نشانه‌های طغیان علیه خلیفه را بروز داد. از این دوره به بعد، او با دوری جستن از خلافت، خود را علاقمند به [[تاریخ ایران]] نشان داده و از [[پادشاهان ساسانی]] الگوبرداری می‌کرد. برای خود دو تخت از جنس طلا و عاج ساخت و هر روز بر یکی می‌نشست و برای حلقهٔ اطرافیان خود تخت‌هایی از جنس نقره ساخته بود. [[تاج‌های شاهنشاهان ساسانی|تاجی به سبک ساسانی]] بر سر نهاد و دستور داد تا [[ایوان کسری]] را برای او بازسازی کنند. او در پنج ماه پایانی حکومتش به فکر حمله به [[بغداد]] بود و از نامه‌ای که به یکی از سرداران خود نوشته، می‌توان این گونه پنداشت که شکست دادن لشکریان خلیفه برای او کار مشکلی نبوده و محاسبه‌های لازم برای فتح [[عراق عرب]] را انجام داده بود.<ref>{{پک|مفرد|۱۳۸۶|ک=ظهور و سقوط آل زیار|ص=۱۵۴–۱۵۶}}</ref><ref>{{پک|رحمتی|۱۳۹۱|ک=مرداویج و اندیشه احیای شاهنشاهی ساسانی|ص=۲۲–۲۱}}</ref> مورخان متفق‌القول هستند که مرداویج قصد سرنگونی خلافت عباسی و احیای شکوه پادشاهی ساسانیان را داشته و به دین اسلام پایبند نبوده‌است.<ref>{{پک|کجباف|۱۳۸۶|ک=بررسی مناسبات حکومت آل زیار و خلفای عباسی|ص=۹۱}}</ref> <ref dir=ltr>{{پک|Bosworth|1978|ک=The Heritage of Rulership in Early Islamic Iran and the Search for Dynastic Connections with the Past |ص= 19-20}}</ref>