کستی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷:
کستی از ۷۲ نخ پشم سفید است. این کمربند باید به دست [[بهدین]]ان پارسا بافته‌شود. ۷۲ نخ، به شش رشته قسمت شده و هر رشته دارای ۱۲ نخ است. عدد ۷۲ اشاره‌است به ۷۲ فصل [[یسنا]] که مهم‌ترین بخش [[اوستا]] ست. ۱۲ اشاره است به ۱۲ ماه سال و ۶ اشاره است به شش [[گاهنبار]] که اعیاد دینی سال باشد. کُستی را سه بار به دور کمر می‌بندند، که اشاره‌است به سه اصل [[مزدیسنا]] که اندیشه و گفتار و کردار نیک باشد. در دور دومی دو گره در پیش و در دور سومی که آخرین دور است دو گره دیگر در پشت می‌زنند. از برای این چهار گره نیز در باب دهم [[صد در نثر]] این شرح آمده «در گره اول گواهی می‌دهند به هستی خدای یگانه. در گره دوم گواهی می‌دهند که دین مزدیسنا بر حق و فرستادهٔ [[اهورامزدا]] است. در گره سوم گواهی می‌دهند به پیغمبری [[زرتشت]] سپنتمان. در گره چهارم گواهی می‌دهند به اصول مزدیسنا که اندیشه و گفتار و کردار نیک باشد.»
 
این واژه در [[زبان پهلوی|پهلوی]] کُستیک از مادهٔ کُست به معنی سو و پهلو و کنار است. در فارسی نیز کشت یا کست به همین معنی است. کُشتی را '''بند دین''' نیز گویند. '''کُستیج''' معرب کُستی است. در [[اوستا]] از برای کُستیت به معنی مطلق چه '''بند دین''' و چه کمربند أئیویااُنگهَنَ استعمال شده‌است. این کلمه مرکب است از دو جزء اَئیوی به معنی برورو و بالا که در فارسی اَف شده و بر سر یک دسته از لغات دیده می‌شود چون افسر، افسار، افروختن، افکندن، افشاندن و غیره. دوم یانگهن از ریشهٔ یاه که فعل و به معنی کمربستن است و در [[اوستا]] به معنی کمربند آمده‌است. در [[هرمزدیشت]] بندهایبند‌های ۱۷ و ۱۸ آمده‌است. «کسی که نام‌های [[اهورامزدا]] را در هنگام خوابیدن و برخاستن و کُستی بستن و کشتی گشودن و از جائیجایی به جائیجایی رفتن و از ناحیه و مملکت بیرون رفتن بسراید، به چنین کسی ضربت و کارد و تبرزین و تیر و دشنه و گرز و سنگ و فلاخن دشمن کارگر نشود.»
 
بندی که در مراسم دینی به دور شاخه‌های [[برسم]] بسته می‌شود نیز در [[اوستا]] ائیویانگهن نامیده می‌شود که امروزه آن را هم کُشتی گویند.<ref>دانشنامهٔ مزدیسنا، ص ۳۹۳ و ۳۹۴</ref>
کستی یاکشتی هم‌اکنون درمیاندر میان کردها رواج دارد و سه گره آن، کردار و گفتار و پندار نیک، هنوز برجا است. به این کمربند پشتوین می‌گویند، که درآیین‌های رسمی روی لباس کردی بسته می‌شود.
==کستی بستن در [[شاهنامه فردوسی]]==
در [[شاهنامه فردوسی]] چندین بار از این آیین نام برده شده است. برای نمونه زمانی که گشتاسب و [[زریر]] نزد [[زرتشت]] مشرف می‌شوند کستی می‌بندند:
خط ۲۸:
{{ب|نشست او به [[ایران]] به پیغامبری|به کاری چنان یافه و سرسری<ref>[[شاهنامه فردوسی]] ،تصحیح [[جلال خالقی مطلق]]، [[انتشارات سخن]] ،جلد دوم صفحه 42</ref>}}
{{پایان شعر}}
همچنان که در اشعار بالا دیده می‌شود، در بعضی از نسخه ها "کُشتی" و در بعضی دیگر "کستی" نام برده شده است. در [[شاهنامه فردوسی]] بر اساس چاپ [[مسکو]] کُشتی و در تصحيحتصحیح [[جلال خالقی مطلق]] کستی آورده اند.
 
== پانویس ==