فرماندهی یگان‌های ویژه فراجا: تفاوت میان نسخه‌ها

== وحشیگری و کشتار ==▼

{{اصلی|وحشیگری نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران}}یگان ویژه به‌عنوان «سرکوب‌گرترین نیروی ضدشورش جمهوری اسلامی» یاد شده‌است.<ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان= «یگان ویژه»؛ سرکوبگرترین نیروی ضد شورش جمهوری اسلامی|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f4_iran_special_forces_unrest_crackdown_police/30330109.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210509134335/https://www.radiofarda.com/a/f4_iran_special_forces_unrest_crackdown_police/30330109.html/|تاریخ بایگانی=9 مه 2021}}</ref> پیشینهٔ عمر یگان ویژه به شکل حدودی با عمر شورش‌های خیابانی در دوران جمهوری اسلامی، برابری کرده‌است؛ در همین هنگام، اگر شهرت کمیته‌های وابسته در بگیر ببند و یورش بردن به مهمانی‌ها و گشت و ایست‌های بازرسی بوده‌است، یگان ویژه تمام این کارها را در خیابان به برخورد مسلحانه با معترضان و منتقدها و به گلوله‌بستن و کشتار چنین کسانی تبدیل کرد.<ref name=":0"/> آمارهای نهادهایی چون [[عفو بین‌الملل]] می‌گفت که دست‌کم ۳۰۴ تن، تنها در سه روز [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|اعتراض‌های آبان ۱۳۹۸]] توسط نیروهای امنیتی کشته شدند و نیروهایی که حکومت در خیابان فرستاد نیز بیشتر نیروهای یگان ویژه و [[لباس‌شخصی]]‌ها بوده‌اند.<ref name=":0"/> تا سال ۱۴۰۰، یگان ویژه نیروی انتظامی، هشت تجربهٔ بزرگ در سرکوب اعتراضات داشته‌است.<ref name=":0"/> در یکی از خونین‌ترین سرکوب‌های خیابانی تاریخ نظام جمهوری اسلامی، که تنها در سه روز میان ۲۴ تا ۲۶ آبان ۱۳۹۸ رخ داد، یگان ویژه مهم‌ترین نیرویی بود که برای سرکوب در خیابان‌ها حاضر شد.<ref name=":0"/> [[اسماعیل احمدی مقدم]]، فرماندهٔ پیشین ناجا، اعلام کرد که در [[تظاهرات تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ هواداران جنبش سبز]]، خودروی نیروی انتظامی، مردم را زیر کرده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=فرمانده ناجا: عاشورای ۸۸ خودروی نیروی انتظامی مردم را زیر کرد {{!}} DW {{!}} 19.11.2013|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/فرمانده-ناجا-عاشورای-۸۸-خودروی-نیروی-انتظامی-مردم-را-زیر-کرد/a-17238588|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa-IR|نام=Deutsche|نام خانوادگی=Welle (www.dw.com)|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210525191717/https://www.dw.com/fa-ir/%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87-%D9%86%D8%A7%D8%AC%D8%A7-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DB%B8%DB%B8-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%B1%D8%A7-%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF/a-17238588|تاریخ بایگانی=25 مه 2021}}</ref>▼

این کشتار و خشونت‌ها، با [[تحریم‌ها علیه ایران|تحریم‌های حقوق بشری]] همراه بوده‌اند؛ در نمونه‌ای در فروردین ۱۴۰۰، [[حسن کرمی]] فرماندهٔ یگان‌های ویژه ناجا، [[حسین اشتری]] فرماندهٔ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، [[غلامرضا ضیایی]] رئیس [[زندان اوین]] و شماری دیگر، به اتهام سرکوب کردن خشن [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران]]، به فهرست تحریم‌های حقوق بشری [[اتحادیه اروپا]] افزوده شدند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اتحادیه اروپا فرماندهان سپاه، بسیج و پلیس را به‌دلیل سرکوب اعتراضات ۹۸ تحریم کرد|نشانی=https://www.radiofarda.com/amp/31199688.html|وبگاه=www.radiofarda.com|بازبینی=2021-05-25|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210413172628/https://www.radiofarda.com/amp/31199688.html|تاریخ بایگانی=13 آوریل 2021}}</ref>▼

در سوی دیگر این موارد، در مرداد ۱۳۹۳، [[حسن کرمی]]، فرمانده نیروهای یگان ویژه نیروی انتظامی ایران اعلام کرد که در جریان [[پیامدهای انتخابات ریاست‌جمهوری دهم ایران|اعتراض‌های بعد از انتخابات ۱۳۸۸]]، «خطاهایی» از یگان ویژه سر زده‌است. کرمی، فرمانده یگان ویژه «مردمی نبودن یگان‌های ویژه» را دلیل این «برخوردها» توصیف کرد. در یکی از فیلم‌های منتشر شده در اینترنت، نیروهای یگان ویژه با باتوم، به خودروی شهروندی یورش می‌برند که مأمور دیگری (احتمالاً نهاد دیگر) مانع ادامه یافتن شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=فرمانده یگان ویژه: در اعتراض‌های ۱۳۸۸ مقابل مردم دچار خطاهایی شدیم|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran/2014/08/140822_l57_iran_naja_guards|وبگاه=BBC News فارسی|تاریخ=2014-08-22|بازبینی=2021-05-27|کد زبان=fa|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20190507162155/https://www.bbc.com/persian/iran/2014/08/140822_l57_iran_naja_guards|تاریخ بایگانی=7 مه 2019}}</ref>▼

=== گزارش‌های دیگر ===▼

* در خرداد ۱۳۹۹، مردم [[بخش غیزانیه]] در [[استان خوزستان]] برای اعلام اعتراض‌شان به نبودن آب و بی‌مسئولیتی بخشداری و مدیران، در روبروی بخشداری بخش غیزانیه گرد هم آمدند و سپس جاده قدیم اهواز - ماهشهر را نیز بستند. در پی این اعتراض، نیروی انتظامی و یگان ویژه وارد شدند و به سرکوب «شدید» مردمی که اعتراض داشتند، پرداختند. تصاویری از آسیب به برخی از معترضان از پا، در پیامد تیراندازی‌ها، منتشر گردید.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تیراندازی پلیس به معترضان خوزستانی|نشانی=https://www.independentpersian.com/node/60971/تیراندازی-پلیس-به-معترضان-خوزستانی|وبگاه=ایندیپندنت فارسی|تاریخ=2020-05-23|بازبینی=2021-05-27|کد زبان=fa}}</ref>▼

* در مهر ۱۳۹۹، شمار بسیاری از سوگواران [[محمدرضا شجریان|شجریان]]، موسیقی‌دان و خوانندهٔ ایرانی، در روبروی بیمارستان جم، گرد هم آمدند و پس از مدتی که شعارهای مردم سیاسی شد، نیروهای یگان ویژه به سوگواران او یورش بردند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=یگان ویژه به سوگواران شجریان حمله کرد|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/543562/|وبگاه=www.radiozamaneh.com|بازبینی=2021-05-27|کد زبان=fa-IR}}</ref>▼

* در اردیبهشت ۱۴۰۰، گزارش شد که نیروهای یگان ویژه برای «رفع تصرف از اراضی ملی» به خانه‌ها و باغ‌های مردم روستاهای منطقه کهمان و [[درتنگ علیا]] الشتر [[استان لرستان]] یورش بردند که اعتراض ساکنان این منطقه‌ها را به همراه داشت و این نیروها، به سوی مردم تیراندازی کرده و شماری از آنان، زخمی شدند. در جایی دیگر آمد که تیراندازی یگان ویژه و نیروی انتظامی به مردم روستای درتنگ علیا الشتر، باعث زخمی‌شدن چند تن شد. ویدیوهای پخش‌شده، تیراندازی پی‌درپی مأموران و در پی آن، زخم برداشتن چند تن از مردم روستا را نشان می‌داد؛ در یکی از تصاویر نیز مردمی قابل دیدن بودند که در حال پرتاب کردن سنگ به سوی نیروها هستند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تیراندازی نیروهای انتظامی و یگان ویژه به سوی مردم روستای درتنگ علیا در الشتر چند زخمی برجا گذاشت|نشانی=https://iranintl.com/ايران/تیراندازی-نیروهای-انتظامی-و-یگان-ویژه-به-سوی-مردم-روستای-درتنگ-علیا-در-الشتر-چند-زخمی-برجا|وبگاه=ایران اینترنشنال|تاریخ=2021-04-29|بازبینی=2021-05-27|کد زبان=fa|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210429035819/https://iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%88-%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D8%AA%D9%86%DA%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%AA%D8%B1-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D8%B2%D8%AE%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%A7|تاریخ بایگانی=2021-05-27}}</ref>▼