کارکیا میرزا علی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
رده:کیاییان افزوده شد با استفاده از وپ:رده‌ساز
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: جمع عربی واژگان فارسی (AF)
خط ۱:
'''کارکیا میرزا علی''' (متولد ۸۴۷) شاه [[کیاییان|کیایی]] [[بیه پیش]] بود. او پسر [[کارکیا سلطان محمد اول]] بود و پس از فوت او در ۸۸۳ به حکومت رسید. در دوره حکومت او [[شاه اسماعیل یکم]]، بنیانگذار سلسله [[صفوی]] در هشت سالگی به [[لاهیجان]]، پایتخت کیاییان آمد.
اسماعیل تا آن زمان از آموزش شیعی بی بهره بود و پیرو طریقت [[غالیان|غالیانه]] پدرش [[شیخ حیدر]] بود. موقع کشته شدن پدرش، شیخ حیدر، او یک سال بیشتر نداشت و مادرش [[حلیمه (مارتا)|عالم شاه بیگم]] [[مسیحی]] بود. برادرانش نیز به دلیل خویشاوندی با ترکمانان [[آق قویونلو]]، از مذهب آنان یعنی تسنن پیروی می‌کردند.
 
آموزه‌های شیعی اسماعیل از لاهیجان شروع شد و مهمترین و مؤثرترین نقش را در آموزش شیعی او داشته‌است. اسماعیل هنگام ورود به لاهیجان برای فرا گرفتن آماده بود. مورخین [[عثمانی]] نیز بر این موضوع تأکید کرده‌اند، از جمله صاحب اخبارالدول نوشته که رافضیان [شیعیان] گیلان عمل رفض را به اسماعیل آموختند. او معتقد است که راه و رسم دیرین مشایخ صفویه متناسب با عقیده اهل سنّت بوده اما تعلیمات سادات آل کیا موجب شده تا اسماعیل با عدول از باورهای صوفیانه به باورهای شیعی گرایش پیدا کند. کارکیا میرزا علی، [[شمس الدین لاهیجی]] راکه عالمی برجسته در مذهب شیعی به شمار می‌رفت برای آموزش دادن به اسماعیل انتخاب کرد و به گفته [[روملو]]، او قرائت قرآن را به اسماعیل آموخت. این معلّم چنان تأثیری بر او گذاشت که او پس از رسیدن به سلطنت فوراً او را به صدارت برگزید و به گفته [[خواندمیر]]، «تمام موقوفات مملکت را در اختیار شمس الدین لاهیجی قرار داد و شمس الدین ابواب دین پروری گشاد». جمله اخیر می‌تواند به معنی تبلیغ شیعه توسط شمس الدین لاهیجی در آغاز سلطنت شاه اسماعیل بوده باشد. صدر در دوره صفوی رئیس نهاد مذهبی بود و قدرت او از تشکیلات سیاسی سرچشمه می‌گرفت. در دوره صفویان نخستین، صدر و دیگر اعضای طبقات مذهبی امور نظامی را اداره می‌کردند. می‌توان گفت تأثیر شمس الدین لاهیجی به عنوان معلم شاه اسماعیل چنان زیاد بوده که او را در امور دین و امور نظامی دخالت داده‌است.
کارکیا میرزاعلی همیشه به آنها احترام می گذاشت و به نوشته منشی بوداق:«کارکیا میرزا علی،برای اومکانی مرغوب تعیین‌ کرد و همواره در مجلس در کنار او بود». کارکیا در پاسخ به سفرای رستم بیک آق قوینلو برای تسلیم کردن آنها، اظهار بی اطلاعی از وجودشان می کرد. رستم میرزا که از وجودشان در لاهیجان مطلع شد کارکیا را تهدید کرد که گیلان را خراب و کشتار می کند ولی نتوانست. کارکیا که خود را پیرو دستورات مولایش علی و اسماعیل میرزا و صوفیان همراهش می دانست قسم یاد کرد فرزندان حیدر در گیلان حضور ندارند. به نظر می رسد این داستان را خاندان صفوی برای ربط دادن وی به آل علی ساخته باشند. آموزه‌های شیعی اسماعیل که از لاهیجان آغاز شد در آموزش شیعی او مهمترین نقش را داشت. <ref>http://noormags.org/view/fa/articlepage/41975/4/text</ref>
 
== منبع ==
* http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/20513871005.pdf
{{پانویس}}
 
[[رده:اهالی گیلان]]
[[رده:کیاییان]]