ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه/املای برخی واژه‌ها

در اینجا ضبط مختار برخی واژه‌ها و ترکیب‌ها آمده‌است. منبع اصلی این صفحه بر اساس دو کتاب «دستور خط فارسی» [۱] و «فرهنگ املایی خط فارسی» [۲] مصوب و چاپ فرهنگستان زبان و ادب فارسی تهیه شده‌است.

دستورهای کلی جدانویسی و چسبیده‌نویسی واژه‌ها

ویرایش
  • افزودن حرف «ب» به برخی کارواژه‌ها و و تبدیل حرف «الف» کارواژه به «ی»: بیندیشم، بیندازم، بیرزد، بیفروزد، بیندوزند
  • افزودن حرف «ن» به برخی کارواژه‌ها و تبدیل حرف «الف» کارواژه به «ی»: نیندیشم، نیندازم، نیرزد، نیفروزد، نیندوزند
  • واژه‌های ترکیبی دارای حرف اضافه میانی «به»: خانه‌به‌خانه، دست‌به‌دست، روبه‌رو، روزبه‌روز، هفته‌به‌هفته، ماه‌به‌ماه، سال‌به‌سال، شب‌به‌شب، لحظه‌به‌لحظه، دم‌به‌دم، منزل‌به‌منزل، تابه‌تا، سربه‌سر
  • تمامی پیشوندهای «همان» جدا و با فاصله مجازی نوشته می‌شوند: همان‌جا، همان‌طور، همان‌گونه، همان‌وقت
  • واژه‌های استثنا برای چسبیده‌نویسی «آن» و «این»: آنکه، اینکه، آنچه، آنجا، اینجا


فهرست
  • آنفلوانزا
  • امامزاده
  • برخاستن
  • برگزار، برگزاری
  • به‌شخصه
  • به‌عینه
  • به‌خصوص
  • به‌ویژه
  • بیمه‌گذار
  • پرتقال (میوه)
  • پرتغال (کشور)
  • خبرگزاری
  • سال‌تاسال
  • سپاسگزار
  • سپاسگزاری
  • سیاست‌مدار
  • سرتاپا
  • سرتاسر
  • شاهزاده
  • شکرگزار
  • فرایند
  • فناوری
  • کارگزار
می‌روم، می‌شنوم، می‌آیم، نمی‌روم، نمی‌شنوم، نمی‌آیم
  • نمازگزار
  • ورزشکار

واژه‌های غیررسمی، بر اساس توافق کاربران در ویکی‌پدیا

ویرایش

نکات کلی در رابطه با چسباندن دو لغت یا گذاشتن فاصله یا فاصله مجازی:

  1. در کلمات ترکیبی، شرط گذاشتن یا برداشتن فاصله (و گذاشتن فاصلهٔ مجازی به‌جای آن) این است که ترکیب را با «ها» جمع ببندیم. اگر «ها» در پایان بیاید با فاصلهٔ مجازی‌است، و اگر بعد از بخش نخست بیاید با فاصلهٔ عادی است.
  2. ترکیباتِ به‌شدت بسیط و پرکاربرد نیازی به فاصله و فاصلهٔ مجازی ندارند.
  3. نوشتن باید به هدفِ کمک به ساده‌تر خواندن باشد.
  4. برای یافتن املاهای درست از وبگاه فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز می‌توان استفاده نمود.

بر طبق این نکات، کاربران ویکی‌پدیا در بحث‌های ویکی‌پدیا این املاها را ترجیح داده‌اند:

  • علیرضا
  • سیستم‌عامل
  • رئیس‌جمهور
  • ایدئال

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  • صادقی، علی‌اشرف و زهرا زندی‌مقدم (۱۳۹۴فرهنگ املایی خطّ فارسی: براساسِ دستور خطّ فارسی مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی (PDF)، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نشر آثار)
  1. https://apll.ir/wp-content/uploads/2018/10/D-1394.pdf
  2. https://apll.ir/wp-content/uploads/2018/10/F-E-1394.pdf