ویکی‌پدیا:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۱۵/۵۱
اردشیر یکم ساسانی، شناخته‌شده به اردشیر بابکان (به پارسی میانه: 
)، بنیانگذار سلسلهٔ ساسانی بود. وی پس از شکست واپسین شاهنشاه اشکانی، اردوان پنجم در سال ۲۲۴ میلادی در دشت هرمزدگان، دودمان اشکانی را برانداخت و سلسلهٔ ساسانی را بنیان گذاشت. اردشیر از آن پس خود را «شاهنشاه» نامید و تسخیر سرزمینی که «ایرانشهر» یا «ایران» می‌خواندش را آغازید.
پیرامون تبار و نیای اردشیر، گزارش‌های تاریخیِ متفاوتی وجود می‌دارد. براساس گزارش طبری، اردشیر پسر بابک پسر ساسان بوده‌است. روایت دیگری که در کارنامهٔ اردشیر بابکان می‌باشد، و شاهنامهٔ فردوسی نیز همان را بیان داشته، چنین آورده که اردشیر، زادهٔ ازدواج ساسان —فردی از نوادگان دارا— با دختر بابک، حاکمی محلی در ایالت پارس بوده‌است.
برپایهٔ گزارش طبری، در حومهٔ اصطخرِ پارس زاده شد؛ طبری میافزاید اردشیر در هفت‌سالگی به نزد فرماندهٔ دژ دارابگرد فرستاد شد؛ پس از مرگ فرمانده، اردشیر بر جای وی نشست و ارگبد دژ دارابگرد شد. طبری در ادامه آورده‌است که سپس بابک، شاه محلی پارس که گوچهر نام داشت را سرنگون ساخت و پسرش شاپور را به‌جای وی گماشت. براساس گزارش طبری، شاپور و پدرش بابک به‌ناگاه مردند و اردشیر حاکم پارس شد. کشمکش میان اردشیر با شاهنشاهی اشکانی بالا گرفت و سرانجام در تاریخ ۲۸ آوریل (برابر با ۹ اردیبهشت) ۲۲۴ میلادی، اردشیر با لشکر اردوان پنجم در دشت هرمزدگان روبرو شد و طی این جنگ، اردوان شاهنشاه اشکانی کشته‌شد.