دارا
دارا یا داراب دوم واپسین پادشاه دودمان اسطوره‌ای کیانیان بود که میان ۱۴ تا ۱۶ سال فرمانروایی کرد. او عموماً با داریوش سوم (حک. ۳۳۶–۳۳۰ پ. م)، واپسین شاهنشاه هخامنشی، یکسان پنداشته می‌شود.[۱] از او در ادبیات پارسی میانه و رویدادنامه‌های اسلامی به عنوان «دارا» یاد می‌شود اما در داراب‌نامه و اسکندرنامه او «داراب» نام دارد. او پسر و جانشین کی‌داراب بود.[۱]
| دارا | |
|---|---|
 تصویری از دارا در شاهنامه | |
| شاهان شاهنامه | |
| نام | دارا |
| نام تاریخی | داریوش سوم |
| منصب | شاه هخامنشی |
| لقب | دارا |
| نام پدر | داریوش دوم |
| فرزندان | اشک، اردشیر، شاهزاده‌ای با نام نامشخص |
| از تبار هخامنشیان | |
| مادر | ماه‌ناهید |
| پس از | کی‌داراب |
| دوره | کیانیان |
مادر دارا طبق روایات اولیه ماه‌ناهید دختر هزارمرد بود درحالی که منابع متاخر مادرش را تَمروسیا، زنی یونانی که دختر فاستابیکون و همسر پیشین پادشاه عمان بود، نامیده‌اند.[۱][۲] دارا برادر ناتنی اسکندر (اسکندر مقدونی) بود که پس از خودداری کردن از پرداخت خراج، شورش کرد. دارا در جریان این شورش به دست وزیرانش ماهیار و جانوسیار (بسوس و نبرزن) کشته شد.[۱][۳] او سه پسر به نام‌های اشک، اردشیر و شاهزادهٔ دیگری که نامش نامشخص است، داشت.[۱] شاهنشاه‌های ساسانی ایران (۲۲۴–۶۵۱) تبارنامه‌ای اختراع کردند که از طریق فردی به نام ساسان، به دارا می‌رسیدند.[۴] خاندان اسپهبد، یکی از هفت خاندان ممتاز کشور، به همین ترتیب ادعا می‌کرد که از طریق ریشه پارتی خود، از تبار داراست.[۵] شاه اسماعیل صفوی (حک. ۱۵۰۱–۱۵۲۴) نیز مدعی داشتن فری که بر دارا تابیده شده بود، بود.[۶]
دارا را پایه‌گذار شهر دارا در میان‌رودان و برخی شهر داراب در پارس می‌دانند.[۱]
پانویسویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ Tafazzoli 1994, pp. 1–2.
- ↑ Hanaway 1994, pp. 8–9.
- ↑ Briant 2015, p. 394.
- ↑ Olbrycht 2016, p. 26.
- ↑ Shahbazi 1989, pp. 180–182.
- ↑ Mitchell 2009, p. 32.
منابعویرایش
- Briant, Pierre (2015), Darius in the Shadow of Alexander, Harvard University Press, ISBN 978-0-674-74520-9
- Hanaway, William L. (1994). "Dārāb-nāma". Encyclopædia Iranica, online edition, Vol. VII, Fasc. 1. New York. pp. 8–9.
- Mitchell, Colin P. (2009). The Practice of Politics in Safavid Iran: Power, Religion and Rhetoric. I.B.Tauris. pp. 1–304. ISBN 978-0-85771-588-3.
- Olbrycht, Marek Jan (2016). "Dynastic Connections in the Arsacid Empire and the Origins of the House of Sāsān". In Curtis, Vesta Sarkhosh; Pendleton, Elizabeth J.; Alram, Michael; Daryaee, Touraj (eds.). The Parthian and Early Sasanian Empires: Adaptation and Expansion. Oxbow Books. ISBN 978-1-78570-208-2.
- Shahbazi, A. Shapur (1989). "Besṭām o Bendōy". Encyclopaedia Iranica, Vol. IV, Fasc. 2. pp. 180–182.
- Tafazzoli, Ahmad (1994). "Dārā(b) (1)". Encyclopædia Iranica, online edition, Vol. VII, Fasc. 1. New York. pp. 1–2.
| پیشین: کی‌داراب |
شاه کیانیان | پسین: اسکندر (اسکندر مقدونی) |