پایگاه هوایی قیاره


پایگاه هوایی قیاره یا فرودگاه قیارهٔ غربی (عربی: قاعدة القیارة الجویة) یک پایگاه نیروی هوایی عراق در منطقه قیاره در شهرستان موصل در شمال عراق است. این پایگاه، در عملیات آزادی عراق در سال ۲۰۰۳ به تصرف ارتش آمریکا درآمد. این پایگاه، توسط نیروهای ارتش ایالات متحده و پیمانکاران غیرنظامی مستقر در آن، با عنوان Q-West یا Key West شناخته می‌شود. کنترل این پایگاه در مارس ۲۰۲۰ به عراق بازگردانده شد.[۱]

پایگاه هوایی قیاره
قیاره، استان نینوا در عراق
پایگاه هوایی قیاره در عراق واقع شده
پایگاه هوایی قیاره
پایگاه هوایی قیاره
مختصات۳۵°۴۵′۵۷″ شمالی ۰۴۳°۰۷′۱۸″ شرقی / ۳۵٫۷۶۵۸۳°شمالی ۴۳٫۱۲۱۶۷°شرقی / 35.76583; 43.12167 (Qayyarah AFld W)
اطلاعات پایگاه
مالکنیروهای مسلح عراق
گردانندهنیروی هوایی عراق
نیروی زمینی عراق
(۹ ژوئیهٔ ۲۰۱۶–اکنون)
نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا
(۳ مه ۲۰۰۳–۲۰۱۱)
(۲۰۱۶–۲۶ مارس ۲۰۲۰)
نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا
(۲۰۱۶–۲۶ مارس ۲۰۲۰)
پیشینه مکان
ساخت۱۹۷۰ (۱۹۷۰)
زمان استفادهدههٔ ۱۹۷۰–اکنون
اطلاعات پروازگاه
شناسه‌هایاتا: RQW، ایکائو: ORQW
فرازا۷۴۹ فوت (۲۲۸ متر) AMSL
باندهای پرواز
جهت درازا و سطح
۱۵/۳۳ ۳٬۵۰۰ متر (۱۱٬۴۸۳ فوت) آسفالت

تاریخچه ویرایش

دوران صدام ویرایش

این پایگاه که قبلاً با عنوان پایگاه هوایی صدام شناخته می‌شد، در فاصلهٔ ۱۶ کیلومتری غرب رودخانه دجله،[۲] ۲۰ کیلومتری غرب شهر قیاره،[۳] ۶۰ کیلومتری جنوب موصل و حدود ۳۰۰ کیلومتری شمال بغداد، واقع شده‌است.[۲] قیارهٔ غربی، در اواخر دهه ۱۹۷۰ ساخته شد و یکی از چندین فرودگاه نیروی هوایی عراق در دهه ۱۹۷۰ بود که تحت پروژه «اَبَرپایگاه» در پاسخ به تجربیات جنگ‌های اعراب و اسرائیل در سال‌های ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ بازسازی شد. این فرودگاه در طول جنگ ایران و عراق، مرکز اصلی عملیات جنگنده‌های میراژ اف۱ نیروی هوایی عراق بود و با ورود جنگنده‌های میگ-۲۳، به یک فرودگاه اصلی تبدیل شد. بعدها در طول آن جنگ، جنگنده‌های میگ-۲۵ نیز از آن‌جا عملیات می‌کردند.[۴]

بر اساس گزارش‌ها، در سال ۲۰۰۲، اسکادران‌های ۹ و اسکادران ۷۹ و ۸۹ به ترتیب پروازهای میگ-۲۱ و میراژ اف۱ را از این پایگاه انجام می‌دادند.[۵]

استفادهٔ اولیه توسط ایالات متحده ویرایش

 
تکنسین هواشناسی نظامی ایالات متحده یک سیستم رصد آب و هوا را در فرودگاه قیاره غرب، در سال ۲۰۱۱ نصب می‌کند.

این پایگاه در جریان عملیات آزادی عراق در مارس ۲۰۰۳، به‌شدت مورد حملهٔ نیروهای هوایی ائتلاف قرار گرفت و توسط نیروهای زمینی ائتلاف تصرف شد. هنگامی که نیروهای آمریکایی در ۲۳ مه وارد پایگاه شدند، باند فرودگاه اصلی و برج کنترل که حدود دو مایل با مقر فرماندهی فاصله داشت، آسیب دیده بود. بیش از ۳۰ حفره در نتیجهٔ بمباران هواپیماهای آمریکایی در طول هر دو جنگ خلیج فارس در پایگاه، به‌وجود آمده بود.[۲]

تا ژوئیهٔ ۲۰۰۳، فرودگاه قیاره غربی محل استقرار تیپ ۱، لشکر ۱۰۱ هوابرد ایالات متحده بود.[۲] یکی از نخستین اولویت‌ها، تعمیر باند و برج بود و فرودگاه پس از آن قادر به پذیرش بزرگ‌ترین هواپیماهای ترابری ایالات متحده مانند لاکهید سی-۵ گالکسی بود. پس از ۶۹ روز کار شبانه‌روزی، سربازان گردان ۳۷ مهندسی، حفره‌های ایجادشده در باند فرود اصلی را که مانع از فرود هواپیماها در آن‌جا شده بود، تعمیر کردند.[۲]

اشغال توسط داعش ویرایش

 
سپهبد آمریکایی استفان جی. تاونسند، فرمانده نیروی عملیات مشترک ترکیبی، در فرودگاه قیاره غربی، ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۶

فرودگاه قیارهٔ غربی در سال ۲۰۱۴ همراه با منطقهٔ موصل تحت اشغال داعش قرار گرفت. در جریان اشغال، این پایگاه هدف حملات هوایی هواپیماهای ائتلاف بین‌المللی قرار گرفته بود. در فوریه ۲۰۱۵، گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر این‌که داعش به‌طور متناوب، این پایگاه را در پی بمباران توسط نیروهای ائتلاف، تخلیه کرده‌است. همچنین «ده‌ها کشته و زخمی» در میان شبه‌نظامیان داعش در این حملات گزارش شده‌است.[۶]

وضعیت کنونی ویرایش

در ۹ ژوئیه ۲۰۱۶، ارتش عراق، فرودگاه قیارهٔ غربی را در جریان حملهٔ موصل، بدون هیچ مقاومتی از داعش پس گرفت.[۷][۸] عکس‌ها نشان می‌داد که هواپیماهای جنگنده/تهاجمی میگ-۲۳/میگ-۲۷ عراقی باقی‌مانده در پایگاه، غیرقابل استفاده هستند.[۹] پایگاه قیارهٔ غربی سپس به‌عنوان مقر بین‌المللی برای نبرد موصل که از ۱۶ اکتبر ۲۰۱۶ آغاز شد، مورد استفاده قرار گرفت.[۱۰] حدود ۵۶۰ نیروی آمریکایی از لشکر ۱۰۱ هوابرد در آن‌جا برای نبرد مستقر شدند. نیروهای مستقرشده شامل عناصر فرماندهی و کنترل، یک یگان امنیتی، یک تیم عملیات فرودگاه و متخصصان تدارکات و ارتباطات بودند. همچنین یک ناحیهٔ پشتیبانی حیاتی برای نیروهای عراقی توسط نیروهای آمریکایی ایجاد شد.[۱۱]

 
سرهنگ نیروی هوایی آمریکا رت شامپاین، در حال صحبت با رئیس ستاد نیروی هوایی عراق در پایگاه قیاره در ۳۰ اکتبر ۲۰۱۶

در ۲۲ اکتبر، فرودگاه تعمیر شده و باند آن بازگشایی شد و نخستین فروند از هواپیماهای باری ثابت‌بال به فرودگاه رسید.[۱۲][۱۳] در ۳۰ اکتبر، یک هواپیمای سی-۱۳۰سوپرهرکولس نیروی هوایی عراق به‌عنوان نخستین هواپیمای باری نیروهای امنیتی عراق، پس از بازپس‌گیری فرودگاه از داعش در فرودگاه قیاره غربی فرود آمد.[۱۴]

ارتش ایالات متحده این پایگاه را در ۱۳ مه ۲۰۲۰ ترک کرد.[۱۵]

 
ترمینال هوایی قیارهٔ غربی در ۲۰۰۸

منابع ویرایش

  1. Pike, John (10 January 2012). "Qayyarah Airfield West / Saddam Airbase". GlobalSecurity.org. Retrieved 1 August 2015.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ Pike, John (10 January 2012). "Qayyarah Airfield West / Saddam Airbase". GlobalSecurity.org. Retrieved 1 August 2015.
  3. "Iraq: Iraqi forces liberate Alqayara air force base from ISIS". Arab 24. 11 July 2016. Archived from the original on 27 August 2016. Retrieved 21 August 2016. [...] the Qayara Air Force Base, located 20 km from the town of Qayara [...].
  4. Cooper, Tom (26 September 2003). "Iraqi super-bases". Archived from the original on 10 October 2014.
  5. "Appendix 2 (Air Order of Battle) to Annex B (Intelligence) to LOGCAP Contingency Support Plan" (PDF). White House FOIA/Army Materiel Command. 7 December 2002.
  6. ISIS evacuates Qayyarah base after a heavy bombardment by aircrafts [کذا]کذا]of international coalition بایگانی‌شده در ۲۰۱۶-۰۷-۲۳ توسط Wayback Machine, Shafaaq.com, 24 February 2015
  7. Islamic State conflict: How will the battle for Mosul unfold?, BBC News (4 October 2016)
  8. Iraqi army takes key base south of Mosul from ISIS, Alarabiya.net, 9 July 2016
  9. Qayarah airfield after liberation, Liveuamap.com, 9 July 2016
  10. Forey, Samuel (16 October 2016). "Bataille de Mossoul: reportage à Qayyarah, dans le QG de la coalition". Le Figaro (به فرانسوی). Retrieved 17 October 2016.
  11. Sisk, Richard (8 August 2016). "101st Soldiers Deploying to Bolster Fight Against ISIS in Iraq". Military.com (به انگلیسی). Retrieved 18 October 2016.
  12. "Coalition repairs, opens airfield in Qayyarah, adds cargo planes, gas masks for Mosul offensive". KUNA (به انگلیسی). 22 October 2016. Retrieved 22 October 2016.
  13. Lemmons, Robert W. (22 October 2016). "Air Force engineers repair runway in Iraq". U.S. Department of Defense. Retrieved 22 October 2016.
  14. "Iraqi Air Force Lands at Qayyarah". Defense Video Imagery Distribution System. Retrieved 31 October 2016.
  15. "US transfers Q-West airfield to Iraqi forces citing progress in fight against ISIS". Military Times. March 29, 2020.