پناهگاه شیرپلا

مجتمع شیرپَلا مجتمعی کوهستانی در کوه‌های البرز در شمال تهران است. این مجتمع در ارتفاع ۲۷۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد و مسیر آن از سربند، پس‌قلعه و آبشار دوقلو می‌گذرد. از شیرپلا تا قلهٔ توچال معمولاً سه تا چهار ساعت راه است. این مجتمع در دو طبقه بنا شده و دارای امکاناتی چون خوابگاه با ظرفیت ۱۵۰ نفر، ناهارخوری، بوفه، نمازخانه و سرویس کامل بهداشتی و لوله‌کشی آب و برق است.[۱]

نام شیرپلا یا شیرپِلا در گویش مازندرانی به معنی شیر برنج است که هنوز هم خوراک گاوداران مازندران در بلندی‌های البرز است.شیر پلا با کسره پ معنی شیر برنج می‌دهد و با فتحه پ معنی‌اش پهلوی شیر است. شیر یا شر(با کسره ش) به معنی صدای ریزش آب است که در حقیقت شرشر با کسره ش همان شرشر با ضمه ش در فارسی است که منظور از شر همان ابشار است لذا معنی شیرپلا پهلوی ابشار یا لفظ درست فارسی کنار ابشار است. [نیازمند منبع]کیقباد، پادشاه اساطیری، پیش از رسیدن به سلطنت به کمک جهان پهلوان رستم، در دژ کیقباد که در شیرپلای امروزی قرارداشته، زندگی می‌کرده‌است.[۲] البته در مورد نام شیرپلا برخی از کوهنوردان نیز معتقدند نام شیرپلا از واژه شیب پناه گرفته شده و به مرور زمان به شیرپلا تبدیل شده که این عقیده نیز با توجه به موقعیت این پناهگاه دور از ذهن نمی‌باشد.[نیازمند منبع][۳]


تأسیس ویرایش

کلنگ تأسیس پناهگاه شیر پلا به شکل مدرن امروزی در سال ۱۳۴۱ در زمان حسین رفعتی افشار، نهمین رئیس فدراسیون کوهنوردی کشور بر زمین‌خورد.[۴]

دسترسی‌ها ویرایش

راه اصلی ورود به این پناهگاه از سمت دربند می‌باشد و پس از رسیدن به دو راهی اوسون باید به سمت راست (با توجه به علائم راهنما) حرکت کرد. در سمت چپ این پناهگاه مسیر قله توچال و همچنین ایستگاه پنجم توچال موجود است.

منابع ویرایش

  1. وبگاه کتاب‌اول [۱] بایگانی‌شده در ۲۹ ژوئیه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
  2. شیرپلا (دژ کیقباد) جعفر سپهری، فصلنامه کوه، سال ۱۳۸۷، شماره ۵۱، صفحهٔ ۴۸
  3. دوماهنامه شکار و طبیعت، شماره ۱۰۴، خرداد و تیر ۱۳۸۷
  4. کتاب تاریخ کوهنوردی ایران، گردآوری و تدوین: داوود محمدی و محمد ابراهیمی، انتشارات سبزان، چاپ اول-1382,صفحه96 و 100 و102