پیش‌نویس:حباب سکه

=حباب سکه=

قیمت سکه شامل میزان ارزش طلای ان و مقداری اختلاف قیمت میان ارزش پولی طلا و قیمت تمام شده سکه است که آن اختلاف قیمت میان ارزش پولی طلا و قیمت تمام شده حباب سکه نام دارد،حباب سکه صرفا مختص به سکه های بانکی است، سکه های بانکی سکه هایی هستند که توسط بانک مرکزی در ضرابخانه های قانونی بانک مرکزی ضرب میشنود.

نام دیگر حباب سکه[۱] ارزش ضرب سکه توسط بانک مرکزی است به همین دلیل سکه های غیره که توسط بانک مرکزی ضرب نشده اند و در ضرابخانه های شخصی و غیر قانونی ضرب شده اند شامل حباب و یا همان ارزش ضرب نمیشوند.

قیمت سکه های غیره صرفا شامل ارزش طلایی میشنود و حباب ندارند اما از انجایی که از سیستم رسمی بانک مرکزی جدا هستند خربد و فروش انها غیر قانونی است.

یکی از دلایل پرطرفدار بودن سکه در بین مسکوکات طلا با وجود حباب قابلیت نقدشوندگی بالاو قابلیت خرید سکه بسته به میزان سرمایه و عدم وجود محدودیت زمانی برای خریدو فروش آن است[۲] .

علت تشکیل حباب طلا و سکه چیست؟ ویرایش

حباب سکه همانطور که گفته شد ارزش ضرب سکه توسط بانک مرکزی است.[۳] سکه نیز از انجایی که جزوی از مسوکات طلا است بخشی از پول رسمی کشور تلقی میشود. در تعیین قیمت سکه در معاملات نقدی میزان نوسان حباب سکه در تعیین قیمت آن تاثیر گذار است. یکی از دلایل ایجاد حباب و نوسان در قیمت حباب سکه میزان عرضه و تقاضای بازار است علاوه بر ان پارامتر هایی مانند: سال ضرب سکه و طرح و نماد های سکه نیز بر روی نوسان قیمت [۴] و حباب سکه تاثیر گذار است .

فرمول محاسبه حباب سکه ویرایش

حباب سکه در زمان‌های مختلف متفاوت است. برای این که در هر زمانی بدانید حباب سکه چقدر است می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید.[۵] حق ضرب +(وزن سکه ×0.9) × [(نرخ دلار آزاد × قیمت اونس طلا جهانی) /31.1]) ابتدا باید بدانید که هر اونس 31.1 گرم است. برای محاسبه قیمت سکه باید قیمت اونس را ضرب در نرخ روز دلار کنید و سپس تقسیم بر عدد 31.1 نمایید. با استفاده از این فرمول ساده قیمت هر گرم سکه به دست می‌آید. در بازارهای جهانی عیار سکه بهار آزادی ۲۱.۶ و اونس طلا ۲۴ است. حال اگر بیاییم و عدد ۲۱.۶ را تقسیم بر اونس جهانی طلا یعنی همان ۲۴ کنیم عددی معادل 0.900 حاصل می‌شود. توجه کنید که پس از محاسبه توسط این فرمول شما باید حق ضرب بانک مرکزی را که چیزی معادل ۵ هزار تومان است به آن اضافه نمایید. در نهایت عددی که به دست آورده‌اید را باید از قیمتی که طلا فروش به شما گفته است کم کنید. عددی که در نهایت مشاهده می‌کنید همان حباب قیمتی طلا و سکه است.

اما به دلیل سخت بودن فرمول بالا و گیج شدن سرمایه گذاران میتوانید از وبسایت TJGU برای محاسبه انلاین استفاده کنید.

حباب کدام سکه کمتر است؟ ویرایش

سکه در حال حاظر با سال های 86 و قبل از آن ضرب میشنود مانند سکه امامی سال 86، ربع سکه سال 86 و نیم سکه سال 86، بیشترین درصد حباب سکه مربوط به ربع سکه و بعد از آن به ترتیب نیم سکه و تمام سکه ضرب سال 86 است. سکه هایی که تاریخ ضرب آنها قبل از سال 86 است[۶] . شامل میزان کمی از حباب میشنود.[۷] و همچنین سکه های غیره نیز شامل میزان کمی حباب هستند که البته این درصد پایین حباب سکه در سکه های غیره به دلیل ضرب نشدن انها توسط بانک مرکزی است و ربطی به سال ضرب انها ندارد . پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و با تأیید نخست‌وزیر دولت موقت، به مناسبت و نخستین بهار پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ در ایران، ضرب انواع مسکوک طلا بنام «بهار آزادی» شروع شد،از آن زمان تاکنون، سکه‌های بهار آزادی ضرب شده‌اند.[۸] با توجه به ماده ۵ قانون نحوه حفظ آثار و یاد سیدروح‌الله خمینی بانک مرکزی ایران موظف شد که تصویر پایه‌گذار نظام جمهوری اسلامی ایران را بر یک طرف سکه‌های بهار آزادی به گونه‌ای مناسب ضرب کند . به همین دلیل، با پیشنهاد بانک مرکزی و موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد بند ۲ قانون اصلاح قانون ضرب مسکوک طلا، [۹] هیئت وزیران در جلسه ای درباره تغییر طرح سکه های بها آزادی چینی تصویب کردند: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مجاز است به مناسبت دومین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی سکه یادبود یک بهار آزادی را با مشخصات زیر و طبق نمونه‌ای که در نهاد ریاست جمهوری نگهداری می‌شود ضرب کند:

  • عیار طلا: ۹۰۰ در هزار؛
  • وزن سکه: ۸٫۱۳۵۹۸ گرم؛
  • قطر سکه: ۲۲ میلیمتر؛

یک روی سکه تصویر حضرت امام و قید سال ضرب (۱۳۷۰)در پایین تصویر ضرب شود. یک روی سکه تصویر بارگاه حضرت امام رضا علیه‌السلام و قید عبارت «بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران» در بالای تصویر و عبارت «بهار آزادی» در پایین تصویر ضرب شود .

سکه بهار آزادی طرح جدید باتصویر سه رخ راست روح‌الله خمینی و طرحی تغییر یافته از بارگاه علی بن موسی الرضا.

این مصوبه جهت اجرا به بانک مرکزی ابلاغ شد. بدین ترتیب، در دومین سال درگذشت روح‌الله خمینی، طرح سکه تمام بهار آزادی تغییر کرد و بعد از آن (سال ۱۳۷۰ به بعد) سکه‌ها بر اساس آن مصوبه ضرب می‌شوند. نخستین سکه‌ها با نگاره ای از نیمرخ چپ روح‌الله خمینی ضرب شدند که با توجه به تعداد ضرب پایین آنها مورد تأیید مسئولین وقت قرار نگرفتند و در همان سال سکه بهار آزادی با نگاره سه رخ راست آیت الله خمینی جایگزین آن شد . از این رو در سال ۱۳۷۰ سه طرح متفاوت از سکه بهار آزادی روانه بازار شد: سکه بهار آزادی طرح قدیم، سکه بهار آزادی با نگاره چپ آیت الله خمینی و سکه بهار آزادی با نگاره سه رخ. گفتنی است طرح سکه‌های با قطع‌های ربع و نیم، همانند سابق است و تنها نگاره بارگاه علی بن موسی از نظر طراحی کمی بهتر شده است .

سکه پنج بهار ازادی[۱۰] که فقط در سال ۱۳۵۸ و به مناسبت اولین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ضرب شده است و تاکنون دیگر ضرب نشده دارای حباب زیادی است .

در ادمه باید اضافه کنیم که سکه دو و نیم بهار آزادی ای که در سال‌۱۳۵۸ (به مناسبت اولین سالگرد انقلاب اسلامی)[۱۱] ، ۱۳۷۸ (صدمین سالگرد زادروز روح‌الله خمینی)[۱۲] و ۱۳۸۷ ضرب شده است نیز به دلیل نایاب بودن در صورت بانکی بودن انها دارای حباب خارج از عرف هستند. نرخ حباب سکه به صورت روزانه و با بالا پایین شدن میزان تقاضا مشخص میشود و نوسان ان نیز به صورت روزانه بر معاملات تاثیر میگذارد. [۱۳]

حباب مثبت و منفی سکه چیست؟ ویرایش

افزایش حباب سکه ریسک سرمایه گذاری روی سکه های بانکی را بالا میبرد. عواملی مانند :

  • افزایش عرضه سکه توسط بانک مرکزی
  • ضرب سکه های جدید با سال جدی از طرف بانک مرکزی
  • تغییر قالب های سکه توسط بانک مرکزی

روی افت حباب سکه تاثیر میگذارد و همین موضوع و احتمال ایجاد یکی از عوال گفته شده ریسک سرمایه گذاری روی سکه های بانکی را تا میزان قابل توجهی باللا میبرد. حباب‌های قیمتی ممکن است در مورد هر کالا و اجناسی رخ دهند. به طور کلی عرضه و تقاضا موثرترین عاملی است که سبب ایجاد حباب قیمتی می‌شود. قیمت عرضه همان قیمتی است که فروشندگان اجناس را با توجه به آن به شما می‌فروشند. قیمت تقاضا نیز قیمتی است که خریداران مایل هستند بنابر آن یک جنس را خریداری کنند. حال زمانی که قیمت عرضه و تقاضا به یکدیگر نزدیک باشند نوعی تعادل و ارزش حقیقی در بازار جاری می‌شود. چه زمانی حباب مثبت شکل می‌گیرد؟ اگر قیمت عرضه از قیمت تقاضا پیشی بگیرد، حباب قیمتی مثبت است. چه زمانی حباب منفی شکل می‌گیرد؟ اگر قیمت تقاضا از قیمت عرضه پیشی بگیرد، حباب قیمتی منفی خواهد بود. توجه داشته باشید که در بازار طلا و سکه، بیشتر شاهد حباب قیمتی مثبت هستیم.



افزایش سرمایه در بازار ویرایش

اولین عامل ایجاد حباب مثبت در بازار زیاد شدن سرمایه است. تنها عواملی مانند دولت و بانک مرکزی می‌توانند در زیاد شدن سرمایه در بازار تاثیر بگذارد. در چنین حالتی یک پول بدون پشتوانه وارد بازار می‌شود. در این حالت تناسب میان عرضه و تقاضای کالا به هم می‌ریزد و شاهد تشکیل حباب مثبت می‌شویم. کمیاب شدن یک کالا در بازار عوامل متعددی مانند تحریم، احتکار و… می‌توانند سبب کاهش یک کالا در بازار شوند. در چنین حالتی بازار سکه شاهد حباب مثبت قیمتی خواهد شد. در این شرایط تقاضا مردم زیاد میشود و حباب بالا میرود.[۱۴] امید به افزایش قیمت متاسفانه یکی دیگر از دلایلی که منجر به ایجاد حباب مثبت در بازار می‌شود امیدهای بیجا است. در چنین حالتی مردم حاضرند بیش از قیمت واقعی برای خرید یک کالا پول صرف کنند. در حقیقت چنین سرمایه گذاری‌هایی با هدف افزایش قیمت در آینده انجام می‌شوند. عوامل اصلی ایجاد حباب منفی در بازار عرضه و تولید بیش از حد زمانی که میزان عرضه و یا تولید یک کالا در بازار بیش از حد طبیعی آن شود، شاهد تشکیل حباب منفی خواهیم بود. امید مردم به کاهش قیمت زمانی که پیش‌بینی شود کالای خاصی قرار است در آینده نزول قیمت یابد، سبب تشکیل حباب منفی در بازار می‌گردد. تغییر سرمایه از کالایی به کالای دیگر زمانی که سرمایه‌گذاران پول خود را از یک بازار بیرون بیاورند و وارد بازار دیگر کنند؛ سبب تشکیل حباب منفی می‌شود.


جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «حباب سکه چیست». اخبار رسمی.
  2. «برای سرمایه گذاری طلا بخریم یا سکه». ایسنا.
  3. «سکه های قانونی». سایت رسمی بانک مرکزی.
  4. «قیمت سکه». خبر گذاری تسنیم.
  5. «نحوه محاسبه حباب سکه». مشاورحقوقی دینا.
  6. «تاثیر سال ضرب سکه روی قیمت آن». جماران.
  7. «سکه های بدون حباب». خبر گذاری فارس.
  8. «ضرب سکه یادبود سی امین سالگرد انقلاب اسلامی». بی بی سی فارسی.
  9. «بند «الف ماده ۶» آیین‌نامه ورود و صدور و معاملات طلا و نقره مصوب شورای پول و اعتبار در تاریخ ۱۳۷۰/۴/۲۲.ناشر = عدل جو».
  10. «سکه پنج بهار آزادی». numista.
  11. «سکه دو و نیم بهار آزادی». numista.
  12. «سکه دو و نیم بهار آزادی». numista.
  13. «حباب سکه ناشر = زکوین».
  14. «متوسط قیمت سکه در بازار= دنیای اقتصاد».