پیش‌نویس:حییم یوسف دیوید ازولایی

حییم یوسف دیوید ازولایی

صهیون هیدا در کوه هامانوش اورشلیم

خاخام حییم یوسف دیوید آزولای(1724 - مارس 1، 1806) یک قاضی halachic بود. او نویسنده ده ها کتاب در زمینه های مختلف تورات و همچنین یک رساله کتابشناختی و زندگینامه است.

بیوگرافی

او در اورشلیم از خاخام رافائل اسحاق زارچیا ازولای متولد شد که نوه خاخام کابالیست اوراهام ازولای بود که از فاس مراکش مهاجرت کرد و در حبرون مستقر شد. مادر او، سارا، از تبار اشکنازی، دختر کابالیست یوسف بیالر، که در طول الیای خاخام یهودا Chassid به اورشلیم مهاجرت کرد.

او در یشیوا "Yifar Anavim" تحت خاخام یونا ناوون (نویسنده "Nachfeh B'Silver") که خاخام برجسته او بود، تحصیل کرد. این خاخام عادت کرده بود که مسئولیت را در هالاچا بنویسد و نوشته های خود را با او پردازش کند. در کنست یشیوا تحت خاخام Chaim بن عطار، نویسنده Or HaChaim، در Yeshiva Beit Yaakov با خاخام Yitzchak Hacohen Rappaport، و در یشیوا کابالیست بث ال همراه با خاخام یوم تو الغازی در گروه خاخام شالوم شارابی (راش) تحصیل کرد.

همسر اول او راحیل دختر خاخام نسیم براچا یکی از حکیمان اورشلیم بود. از او دو پسر (که آنها هم پزشک بودند) و سه دختر داشت:

• خاخام <b id="mwOQ">رافائل یشایا</b> رئیس دادگاه در آنکونا ایتالیا بود
• خاخام ابراهام - یکی از حکیمان اورشلیم بود
• سارا - با یک ساکن لیورنو ازدواج کرد
• سیمچا ، همسر خاخام آبراهام پاردو، پسر خاخام دیوید پاردو
• کلارا که در کودکی درگذشت

هنگامی که او در تونس برای مأموریت جامعه یهودی در الخلیل بود، پیامی دریافت کرد که همسرش هفت ماه قبل در الخلیل مرده است. او این را از مردم محلی پنهان کرد تا مردم به او از جامعه خود به او پیشنهاد همسری بدهند. او تعریف می کرد که در تنهایی بسیار غمگین بوده است، اما به گفته خودش درد فقدان همراه با نیاز به تنهایی و پنهان کردن خبر سخت باعث شده است که او به صفرای سیاه مبتلا شود که خود را در اندوهی مکرر نشان می دهد که سال ها او را مورد حمله قرار می داد. . در موارد متعددی بیان می کرد که از شرکت در اعیاد با میزبانان خودداری کرده و تنها ماندن را ترجیح داده و حتی به همین دلیل به خواب رفته و نماز عصر و سحر را ترک کرده است. سعی می کرد به کمک، سفرها غم را برطرف کند. پس از نقل مکان به لیورنو در پایان سال 2018، او با خانم راشل، دختر خاخام موشه هالوی از پیزا ازدواج کرد .الگو:עץ משפחת אזולאי

מסעותיו

את מסעותיו הנהגות ותפילות;

متن مربوطه در ویکی‌نبشته: קשר גודל

- פסקי הלכות;

متن مربوطه در ویکی‌نبشته: כף אחת

- תפילות;

متن مربوطه در ویکی‌نبشته: יוסף בסדר

{{پانویس‌های تودرتو|الگو:קישור כללי} - תיקונים;

• • סנסן ליאיר - תיאור ”סדר אשר נעשה באחת הערים לעורר הרחמים“;

متن مربوطه در ویکی‌نبشته: שומר ישראל

- דברים מועילים לשמירה.

פירושים על תנ"ך

• אהל יוסף - פירוש על תהלים
• חומת אנ"ך - (יצא לאור: פיסא, תקס"ג-תקס"ד) פירוש על אוריתא נביאי כתובי (תנ"ך)

متن مربوطه در ویکی‌نبشته: יוסף תהלות

- פירוש על תהילים

• לחם מן השמים - פירושים על התורה
• ראש דוד - פירושים על התורה
• נחל אשכול - על חמש מגילות
• נחל קדומים - פירוש על התורה.
• פני דוד - פירושים מגדולי ישראל על הפרשות.
• צוארי שלל - פירוש על ההפטרות

היסטוריה וביבליוגרפיה

• שם הגדולים
• ועד לחכמים - שיריי שם הגדולים
• זעיר שם - תוספות ל"שם הגדולים", נדפסו בתוך ספר ככר לאדן. כולל גם פירוש על מדרש רבה
• מעגל טוב - יומן מסע בשלשה חלקים, חלק ראשון על מסעו הראשון כשליח קהילת חברון למצרים, איטליה, גרמניה, צרפת, הולנד ואנגליה. חלק שני על מסע ממנו לא שב למצרים, תוניסיה (שם הגיע ללא תכנון עקב התעללות של רב החובל וחשש מפני אניות מלחמה רוסיות ששטו במימי הים התיכון), איטליה, צרפת, הולנד ושוב חזרה לאיטליה שם סיים את חייו, במהלך מסע זה נמנע מלחזור למדינות אשכנז עקב החשדנות הרבה ששודרה כלפיו במסעו הקודם. חלק שלישי עוסק בחידושי תורה אותם הוא אסף תוך כדי מסעותיו. בספר זה כולל החיד"א רשומות של כספים אותם אסף למען עניי חברון וארץ ישראל ומתעד בהם ממבטו את חיי הקהילות והתנהלותם במאה ה-18. במקומות רבים בספר זה מספר החיד"א על ביקורים באתרים בעלי חשיבות היסטורית וממלכתית כארמונות ורסאי, הספרייה הלאומית של פריז, גן החיות הלאומי באמסטרדם ועוד. כמו כן מתאר החיד"א בספרו מפגשים עם אישים רמי מעלה כמלך צרפת ונכבדים המקורבים אליו, פרנסי קהילות מפורסמות, רבנים חשובים וביניהם רבי יהושע פאלק בעל ספר "פני יהושע" על הש"ס ועוד.

ספרים ערוכים מכתביו

בדורנו יצאו לאור כמה ספרי ליקוט ערוכים מכתביו על נושאים שונים, לדוגמה, "סידור החיד"א" - החיד"א לא ערך סידור אבל מחברים הדפיסו סידור בנוסחאות שונות עם פירושים, הערות, פסקי הלכה, וכו' מלוקטים מספריו. מהם:

• סידור החיד"א – ליקוט מספרי החיד"א הלכות ופירושים על התפילה.
• פסקי סידור החיד"א ריח ניחוח – 4 כרכים.
• פרדס החיד"א – ליקוטים מתורת החיד"א על שבת ומועד. עורך הרב שמעון גוטמן.
• תורת החיד"א – פירושים, רמזים ודרשות על פרשת השבוע מלוקטים מספרי החיד"א 5 כרכים.
• אגרות והסכמות רבינו חיד"א – עם תולדות חייו, רשימת ספריו, מכון רבינו חיד"א בני ברק, תשס"ו.
• חומש החיד"א – 10 כרכים, חמישה חומשי תורה עם תרגום אונקלוס, פירוש רש"י ופירושי החיד"א מלוקטים מתוך ספריו ומתוך כתבי יד שטרם הודפסו.
• פניני החיד"א – 2 כרכים, אוסף פנינים, משלים ודרשות על פרשות השבוע.

לקריאה נוספת

• מאיר בניהו, רבי חיים יוסף דוד אזולאי (שני כרכים), ירושלים: מכון בן צבי ומוסד הרב קוק, תשי"ט-1959.
• חיים רוזנברג, חבורי רב חיד"א וכתביו שלא ראו עדיין אור הדפוס, ירושלים 1928.
• יעל לוין, הכמיהה לבניין המקדש בכתבי חיד"א, קובץ הציונות הדתית, ב, תשנ"ט-1999, עמ' 160–175.
• אברהם מאיר ועקנין, עוללות בספרי החיד"א ותולדותיו, מוריה, 18, א-ב, תשנ"ב-1992, עמ' קח-קטז.
• גרשון קיציס, לשונות עינוי, צער וכאב בכתבי החיד"א (פרק מתוך אוצר לשונו של החיד"א), שמעתין, 71, תשמ"ג-1983, עמ' 61–69.
• שלמה מ.ד. ועקנין, אגרות והסכמות רבינו חיד"א, עם תולדות חייו, רשימת ספריו, מכון רבינו חיד"א בני ברק, תשס"ו
• עודד כהן, סבב הולך הרוח - מרחבים תרבותיים בעולמו של החיד״א, הוצאת מאגנס, 2023.

پانویسها و منابع

رده:درگذشتگان ۱۸۰۶ (میلادی) رده:زادگان ۱۷۲۴ (میلادی) رده:مسافران رده:خاخام‌ها در اورشلیم رده:خاخام‌های اهل ایتالیا رده:زندگی‌نامه‌نویسان رده:صفحه‌های با ترجمه بازبینی‌نشده رده:سفاردی‌های سده ۱۸ (میلادی) رده:سفاردی‌های سده ۱۹ (میلادی) رده:کتاب‌بازان رده:کابالایست‌ها {{پیش‌نویس‌های منتقل‌شده از فضای نام اصلی|date=مارس ۲۰۲۴}