پیمان راندیا

پیمان راندیا پیمان صلحی میان شاهنشاهی اشکانی و امپراتوری روم در شهر مرزی راندیا در ترکیه امروزی بود که در سال ۶۳ میلادی منعقد شد. این پیمان جنگ ۵۸ تا ۶۳ ایران و روم را به پایان رساند و تصریح کرد که از این پس یک شاهزاده پارتی از خاندان اشکانی ارمنستان بر ارمنستان حکومت خواهد کرد اما تعیین و حق تفویض وی به امپراتور روم داده شد. گرچه این کار ارمنستان را به یک پادشاهی دست‌نشانده تبدیل می‌کرد، از نظر منابع معاصر رومی نرون ارمنستان را عملاً به شاهنشاهی اشکانی واگذار کرد. این سازش میان ایران و روم به مدت چند دهه حفظ شد. سرانجام در سال ۱۱۴ تراژان کنترل مستقیم ارمنستان اشکانی را در دست گرفت و آن را به یک استان رومی تبدیل کرد که فقط برای ۴ سال دوام داشت؛ هادریانوس جانشین او در سال ۱۱۸ دوباره آن را به ایران واگذار کرد.

با این وجود دودمان اشکانی ارمنستان تاج‌وتخت ارمنستان را حفظ کرد، هرچند اغلب به عنوان دولتی دست‌نشانده بود، تا اینکه در سال ۴۲۸ سرزمین‌هایش توسط بیزانسی‌ها و ساسانیان تقسیم شد و بخش شرقی ارمنستان از آن پس به عنوان یک استان ساسانی توسط یک مرزبان اداره می‌شد.

منابع

• Bang, Peter Fibiger; Scheidel, Walter, eds. (2013). The Oxford Handbook of the State in the Ancient Near East and Mediterranean. OUP USA. p. 204. ISBN 978-0-19-518831-8.
• Gagarin, Michael, ed. (2009). The Oxford Encyclopedia of Ancient Greece and Rome (Vol. 1). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-517072-6.
• Mikaberidze, Alexander (2015). Historical Dictionary of Georgia (2 ed.). Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-4422-4146-6.
• Foot, Sarah; Robinson, Chase F., eds. (2012). The Oxford History of Historical Writing: Volume 2: 400-1400. Oxford: OUP Oxford. ISBN 978-0-19-923642-8.
• Redgate, Anne Elizabeth (2000). The Armenians (First ed.). Massachusetts: Blackwell Publishers Inc. pp. 88–91. ISBN 978-0-631-22037-4.
• Wiesehofer, Josef (2011). Ancient Persia. I.B.Tauris. p. 313. ISBN 978-1-86064-675-1.
• Yarshater, Ehsan, ed. (1985). Encyclopaedia Iranica, Volume 2. Routledge & Kegan Paul. p. 424. ISBN 978-0-7100-9090-4.

پیوند به بیرون

• «اشکانیان ارمنستان». دانشگاه تهران. ۲۰۱۷-۰۲-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۱-۱۱.