چرخه‌زاد

در ریاضیات، چرخه‌زاد یا تروکوئید (به انگلیسی: Trochoid) مکان هندسی نقطه‌ای واقع بر شعاع یک دایره یا امتداد آن است، وقتی دایره در طول خط راست ثابتی می‌غلتد.

نموداری از یک چرخ‌زاد ^Cycloid (از انواع رایج چرخه‌زاد) که توسط دایره‌ای غلتان ایجاد شده‌است.

بر فرض این‌که A نقطهٔ ثابتی در ارتباط با دایره باشد. اگر این دایره را روی خط راستی حرکت دهیم مسیری را که نقطه A روی صفحه ایجاد می‌کند، مسیر چرخه‌زاد یا مسیر محوری می‌گویند. برای نمونه مسیر حرکت کرم شب‌تابی را بر روی رینگ دوچرخه در حال حرکتی در نظر بگیرید.

اصطلاح چرخه‌زاد (تروکوئید) نخستین بار توسط ژیلس دو روبروال برای بیان منحنی که از اثر نقطه‌ای ثابت بر روی دایره‌ای که بر روی خطی غلتش می‌کند، به‌کار رفت.

جستارهای وابسته

• چرخ‌زاد
• درون‌چرخه‌زاد
• برون‌چرخه‌زاد

منابع

• J. Dennis Lawrence. A catalog of special plane curves. Dover Publications, 1972. 165–168. ISBN 0-486-60288-5.