چیناس، سینا یا چیناه (سانسکریت: चीनः (cīna)) قومیتی است که در آثاری از ادبیات هندِ باستان مانند مهاباراتا، منوسمرتی و پورانه‌ها از هزارهٔ نخست پیش از میلاد تا هزاره نخست پس از میلاد نام برده شده‌است.

ریشه‌شناسی ویرایش

منشأ این نام در سانسکریت معمولاً به دودمانِ چین (Qin یا Tsin یا Chin در نویسه‌گردانی‌های قدیمی‌تر) که از سال ۲۲۱ پیش از میلاد در چین حکم می‌راندند یا به ایالتِ پیشینِ چین که به‌طور سنتی به سدهٔ نهم پیش از میلاد برمی‌گردد، مربوط دانسته می‌شود.[۱]

چند پیشنهاد دیگر برای ریشه این واژه وجود دارد. برخی از پژوهش‌گرانِ چینی و هندوستانی، نامِ ایالتِ جینگ (荆) را به عنوان منشأ احتمالی این نام در نظر می‌گیرند حال آنکه نظریه‌های دیگر می‌گویند که این واژهٔ سانسکریت از واژهٔ Zina گرفته شده درون‌نامِ ساکنان یلانگ بوده‌است.[۲]

ادبیات بودایی ویرایش

بر اساس آنچه مایکل ویتزل می‌گوید، متنِ بوداییِ Milindapanho (بنگرید به: Sacred Books of the East, xxxvi, 204)، چیناس‌ها را با سکاها، یاواناها، کامبوجاها و ویلاتاها(؟) و… مرتبط می‌داند و آنان را در و فراتر از تبت غربی/لداخ ساکن می‌داند.[۳]

دیگر ادبیات‌ها ویرایش

ارته‌شاستره که گویا مربوط به بین سدهٔ دوم پیش از میلاد و سدهٔ سوم پس از میلاد است، به ابریشم چینی به عنوان «cinamsuka» (لباس ابریشمی چینی) و «cinapatta» (بستهٔ ابریشم چینی) اشاره می‌کند.[۴]

سانموها تنتره از فرهنگ تنترهٔ کشورهای خارجی مانند باهلیکا (باختر)، کیراتا، بوتا (تبت)، سینا، ماها سینا، پهلواها، آیراکا، کامبوجاس، هونا، یاوانا، گاندارا و نپالا سخن می‌گوید.

منوسمرتی، بین سال‌های ۲۰۰ پیش از میلاد و ۳۰۰ پس از میلاد،[۵][۶] سقوط چیناس‌ها و همچنین بسیاری از گروه‌های خارجی در هند را اینگونه شرح می‌دهد:

۴۳- «اما در نتیجهٔ حذف آداب مقدس و عدم مشورت آن‌ها با برهمانا، قبایلِ کشتریا به تدریج در این جهان به وضعیت شودراس فرورفته‌اند.
۴۴- (به عنوان مثال) پاوندراکاها، چوداها، دراویداها، کامبوجاها، یاواناها، شاکاها، پاراداها، پهلواها، چیناس‌ها، کیراتاها، داراداها و خاشاها.»

علاوه بر چین و پاراماچین، در Manasollasa نیز اشاره ای به Mahachina وجود دارد که در متن آن به پارچه‌های Mahachina اشاره شده‌است.[۱] بنابراین این امکان وجود دارد که واژگان چین احتمالاً به تبت غربی یا لداخ، ماهاچینا به تبت و پاراماچین به سرزمین اصلی چین اشاره می‌شده‌اند.

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Geographical Data in Early Puranas, 1972, p172, Dr M. R. Singh
  2. Wade, Geoff, "The Polity of Yelang and the Origin of the Name 'China'", Sino-Platonic Papers, No. 188, May 2009.
  3. Early East Iran, And The Atharvaveda, 1980, (Persica-9), p 106, Dr Michael Witzel.
  4. Tan Chung (1998). A Sino-Indian Perspective for India-China Understanding. بایگانی‌شده در ۲۰۰۷-۰۶-۰۶ توسط Wayback Machine
  5. Patrick Olivelle (2005), Manu's Code of Law, Oxford University Press, شابک ‎۹۷۸−۰۱۹۵۱۷۱۴۶۴, pages 24-25
  6. Glimpses of Indian Culture, Dinkar Joshi, p.51 شابک ‎۹۷۸۸۱۷۶۵۰۱۹۰۳