ژاندارم‌های سوئدی در ایران

ژاندارم‌های سوئدی در ایران گروه کوچکی از افسران نظامی اهل سوئد بودند که بین سال‌های ۱۹۱۱ و ۱۹۱۶ در ایران فعال بودند. هدف از حضور این نیروها بیشتر سرکوب شورش‌های محلی و مدرن‌سازی ارتش ایران بود، اما در نتیجه فشارهای روسیه و بریتانیا بیشتر آن‌ها در طول جنگ جهانی اول به سوئد بازگشتند.

ژاندارم‌های سوئدی در ایران
بخشی از اشغال ایران در جنگ جهانی اول
تاریخ۱۹۱۱–۱۹۱۶
موقعیت
نتایج بلاتکلیف، در نهایت پیروزی ایرانیان
طرف‌های درگیر
سوئد سوئد[۱] (۱۹۱۱–۱۹۱۶)
ایران
داوطلبان سوئدی (۱۹۱۶–۱۹۲۱)
شورشیان

بریتانیا بریتانیا (۱۹۱۴–۱۹۱۸)

روسیه روسیه (۱۹۱۴–۱۹۱۷)
قوا
سوئد ~۶۰[۲]
؟
چندین طایفه و روستا بریتانیا ۵۱٬۰۰۰[۳]
روسیه ۹۰٬۰۰۰[۴]
تلفات و خسارات
سوئد ۱۲–۴، زخمی فراوان[۲]
؟
ناشناخته بریتانیا ۳٬۰۰۰ (در تمام ایران در جنگ جهانی اول)
روسیه ؟

پیش‌زمینه ویرایش

ایران در اوایل دهه ۱۹۰۰ نسبتاً بی‌ثبات بود و به دلیل یورش‌های مکرر راهزنان، عبور و مرور در جاده‌ها دشوار بود. به این دلیل (و از ترس مداخله بریتانیا)، دولت ایران به دنبال قدرتی بی‌طرف بود که بتواند به مدرن‌سازی و ایجاد یک ژاندارمری برای مقابله با شورشیان کمک کند.[۵] در سال ۱۹۱۱ سوئد برای این کار مناسب شناخته شد و اولین افسران نظامی تحت فرماندهی ژنرال هارالد یالمارسن وارد ایران شدند.[۶]

۱۹۱۱–۱۹۱۴ ویرایش

 
عبور ژاندارم‌ها از رودخانه در جریان اعزام به شیراز

ژاندارم‌ها مسئول گشت‌زنی در حدود ۱۷۰۰ کیلومتر جاده بودند و به‌طور پیوسته بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شد.[۷] آن‌ها چندین بار با اعضای طوایف و شورشیان برخورد کردند و پیروزی‌های زیادی به دست آوردند، حتی یک رئیس محلی را نیز کشتند.[۱] خونین‌ترین نبردها در کازرون در سال ۱۹۱۴ روی داد، زمانی که چندین ژاندارم در نبرد زیر نظر یوزف پوست (که در نبرد با شورشیان در تهران مجروح شده بود) جان خود را از دست دادند.[۷][۶][۸] سوئدی‌ها لشکرکشی‌های متعددی مانند لشکرکشی بروجرد و شیراز را نیز در سراسر ایران انجام دادند. اگرچه نبردها خونین بود و افسران سوئدی در ایران در معرض خطر جدی قرار داشتند، اما سوئدی‌های بسیاری به دلیل دستمزد بالا و فرصت‌های بهتر نسبت به سوئد جذب ژاندارمری شدند.

۱۹۱۴–۱۹۱۶ ویرایش

 
بوریس مولر (که در سمت راست زنان قرار دارد) پس از حمله یاغیان به کاروانش

انگلستان و روسیه در سال ۱۹۱۴ با شروع جنگ جهانی اول تصمیم گرفتند به ایران حمله کنند. ژاندارم‌های سوئدی همانند بیشتر مردم کشور خود به آلمان تمایل داشتند؛ بنابراین آن‌ها در طول اشغال به ایرانیان کمک کردند و در نبردهای متعددی با متفقین از جمله عملیات کرمانشاه، نبرد قم، اشغال بوشهر توسط انگلیس و نبرد رباط کریم شرکت کردند. در سال ۱۹۱۵ روس‌ها و انگلیسی‌ها به سوئد فشار آوردند تا افسران خود را فراخواند. دولت سوئد موافقت کرد و تعداد سوئدی‌های حاضر در ایران کاهش یافت تا اینکه در سال ۱۹۱۶ همه آن‌ها خارج شدند. با این حال، خصومت با متفقین مانع از مبارزه با شورشیان نشد. چندین سوئدی و ایرانی در نبرد با شورشیان بین سال‌های ۱۹۱۴ و ۱۹۱۶ در درگیری‌هایی مانند نبرد بویین و نبرد قزوین جان باختند.[۱][۲] همچنین تمام اعضای طایفه ابا خان (که توسط بوریس مولر به ضرب گلوله کشته شد) تحت تعقیب قرار گرفتند و اسیر شدند.[۱]

۱۹۱۶–۱۹۲۱ ویرایش

پنج سوئدی تصمیم گرفتند در ایران بمانند و بعد از سال ۱۹۱۶ به عنوان داوطلب خدمت کنند، البته تحت رهبری آلمان. رئیس ژاندارمری ایران تا سال ۱۹۲۱ سوئدی بود.

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ Ericson Wolke, Lars (4 June 2021). "Svenskar stred i persiska gendarmeriet" [Swedes fought in the Persian gendarmerie]. Populär historia (به سوئدی). Lund: Historiska media (2). الگو:LIBRIS.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link) خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «Ericson Wolke (2021)» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Karlsson, Sandra (2006-05-21), Svenska män i solens och lejonets land – en fallstudie av svensk orientalism i Persien 1911-1925 (PDF) (به سوئدی), Södertörn University, retrieved 12 January 2024 {{citation}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (help)Karlsson, Sandra (2006-05-21), Svenska män i solens och lejonets land – en fallstudie av svensk orientalism i Persien 1911-1925 [Swedish men in the land of the sun and the lion – a case study of Swedish orientalism in Persia 1911-1925] (PDF) (in Swedish), Södertörn University, retrieved 12 January 2024
  3. "Statistics of the Military Effort of the British Empire" (London: HMSO, 1920). Page 777. 2,050 British Army and 49,198 British Indian Army personnel sent to the "Persian Gulf Theatre" from India in total.
  4. Volkov, Denis V. (2022). "Bringing democracy into Iran: a Russian project for the separation of Azerbaijan". Middle Eastern Studies. 58 (6): 4. doi:10.1080/00263206.2022.2029423. S2CID 246923610. The Russian military force, occupying not only Azerbaijan but the entire north and north-east of Iran, eventually amounted to almost twenty thousand by the outbreak of the First World War. After the opening of the so-called Persidskii front [the Persian front], which became the south flank of the First World War theatre, this number gradually grew to eighty or ninety thousand.
  5. "The Swedish-led Gendarmerie in Persia 1911-1916 State Building and Internal Colonization".
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ "Welcome to Encyclopaedia Iranica". خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «:0» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ "Farmors kusin stred i Persien". 23 October 2020.
  8. https://web.archive.org/web/20170831160456/http://www.ashkdahlen.com/index.php?id=126