کالیرو (قمر)

یکی از قمرهای سیارهٔ مشتری

کالیرو؛ (یونانی: Καλλιρρόη)، و (به انگلیسی: Callirrhoe)، که همچنین به نام مشتری شانزدهم هم شناخته می‌شود، یکی از قمرهای طبیعی بیرونی مشتری است. این قمر نامنظم در یک جهت مخالف به دور مشتری در گردش است. کالیرو از ۶ اکتبر تا ۴ نوامبر ۱۹۹۹ توسط پروژهٔ دیده‌بان‌فضا (Spacewatch) در رصدخانه ملی کیت پیک تصویربرداری شد[۱] و در ابتدا به عنوان سیارک (UX18 1999)،[۳][۵]به ثبت رسید. در ۱۸ ژوئیه سال ۲۰۰۰ توسط اخترشناس تیموتی بروس اسپار نشان داده شد که سیارک در مدار دور مشتری قرار دارد و بر این اساس S/1999 J 1 نام گرفت.[۲][۶]این هفدهمین قمر تأیید شدهٔ مشتری بود.[۱]

کالیرو
Spacewatch image from 1999
کشف[۲]
کاشفدیده‌بان‌فضا
محل کشفرصدخانه ملی کیت پیک[۱]
تاریخ کشفاکتبر ۱۹۹۹
طبقه‌بندی
طبقه‌بندی
Jupiter XVII
ویژگی‌های مداری[۴]
۲۴۱۰۲۰۰۰ km
خروج از مرکز مداری۰٫۲۸۳
−758.82 d (2.1 yr)
۳۲۱٫۷°
انحراف۱۴۷٫۰۸۰°
۲۸۳٫۱۰۴°
۴۹٫۳°
ماهمشتری
گروهPasiphae group
ویژگی‌های فیزیکی
ابعاد۷
سپیدایی0.04 (assumed)
۲۰٫۸

کالیرو دارای قدر ظاهری ۲۰٫۷ است،[۷]که آن را حتی از سیاره کوتوله اریس هم با قدر ۱۸٫۷ کم‌نورتر می‌کند.[۸] مشتری خود ۲٫۵ بیلیون بار روشن‌تر از کالیرو است.[۹]

قطر کالیرو حدود ۸٫۶ کیلومتر است،[۷] و با فاصلهٔ متوسط ۲۴٫۱ میلیون کیلومتر در ۷۵۸ روز مدار مشتری را با شیب ۱۴۱ درجه با دائرةالبروج؛ (۱۴۰ درجه نسبت به استوای مشتری)، با خروج از مرکز مداری ۰٫۲۸ می‌پیماید. این شی احتمالاً مدت‌ها پیش از مدار خورشید مرکزی گرفته شده بوده و تأثیر گرانشی خورشید بر این مدار مسیر آن را بسیار نامنظم می‌کند.[۱]

برگرفته از کالیرو یا کالیرهو، دختر خدای رود ایچلس (یا آشیل)، یکی از اسطوره‌های یونانی؛ یکی از فتوحات فراوان زئوس: (مشتری)، ثبت شد.[۱۰]

کالیرو یکی از قمرهای گروه پاسیفائه است که همه قمرهای رتروگراد نامنظمی هستند که در فاصلهٔ بین ۲۲٫۸ تا ۲۴٫۱ میلیون کیلومتری در مدار گروهی خود با انحراف مداری بین ۱۴۴٫۵ درجه و ۱۵۸٫۳ درجه گردش می‌کنند. در ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۰۷ و به عنوان یک مأموریت ناوبری، فضاپیمای افق‌های نو از کالیرو تصویربرداری کرد.[۱۱]

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ "New Outer Satellite of Jupiter Discovered". مرکز بررسی ریزسیاره‌ها. Retrieved 2009-07-23.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ Brian G. Marsden (2000-07-20). "IAUC 7460: S/1999 J 1". IAU. Archived from the original on 2006-04-26. Retrieved 2005-11-22.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ "New moon of Jupiter found". SpaceFlight Now (University of Arizona News Release). Retrieved 2009-07-23.
  4. S.S. Sheppard (2019), Moons of Jupiter, Carnegie Science, on line
  5. MPS 7418 (Minor Planet Circulars Supplement); not available on-line
  6. MPEC 2000-Y16: S/1975 J 1 = S/2000 J 1, S/1999 J 1 2000-12-19 (discovery and ephemeris)
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ "Planetary Satellite Physical Parameters". JPL (Solar System Dynamics). 2009-04-03. Retrieved 2009-07-23.
  8. "AstDys (136199) Eris Ephemerides". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. Retrieved 2009-03-16.
  9. (5th root of 100)^(20.7-(-2.8))=2.51 billion
  10. IAUC 7998: Satellites of Jupiter بایگانی‌شده در ۱۱ ژوئن ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine 2002 October 22 (naming the moon)
  11. "New Horizons Jupiter Encounter Timeline". www.planetary.org.