²³

کمیت فیزیکی (به انگلیسی: Physical quantity) مقدار عددی ویژگی‌ای قابل اندازه‌گیری است که یکی از حالات فیزیکی سامانه را بیان می‌دارد.

تغییر کمیت‌های فیزیکی یک مجموعه بیان‌گر انتقال و تحول بین حالت‌های لحظه‌ای آن سامانه است. برای مثال مقادیر دما، حجم، انرژی درونی و جرم اتمی همگی کمیت‌هایی فیزیکی هستند که حالت مقدار معینی گاز را توصیف می‌کنند. در مثالی دیگر همین‌طور شدت جریان، تعداد چرخش‌ها و ضریب خود القایی توصیف‌کننده وضعیت یا حالت یک سیم‌پیچ اند.

لیست کمیت های فیزیکی

ویرایش

نام کمیت های فیزیکی در به صورت بین المللی یکسان نیست و در کشور های مختلف نام یک کمیت ممکن است متفاوت باشد.[۱]

کمیت های پایه

ویرایش
نام کمیت نام لاتین نماد مفهوم یکای SI بعد توضیحات
مقدار ماده amount of

substance

n تعداد ذرات موجود

در یک ماده، نسبت به عدد آووگادرو

مول ( mol ) N این کمیت یک

کمیت نرده ای است

طول length فضای اشغال شده

در یک بعد

متر ( m ) L
زمان time t مدت زمان یک پدیده ثانیه ( s ) T کمیت نرده ای
جرم mass m مقاومت یک جسم

در برابر شتاب

کیلو گرم ( kg ) M
دما temperature T میانگین انرژی جنبشی

یک سیستم

کلوین ( K ) Θ or [K]
جریان الکتریکی electric current I بار الکتریکی عبوری

بر حسب زمان

آمپر ( A ) I
شدت نور luminous

intensity

Iv مقدار نور تابش شده در

یک سوی مشخص

کندلا ( cd ) J

کمیت های فرعی نرده ای

ویرایش
نام کمیت نام لاتین نماد مفهوم یکای SI بعد توضیحات
شدت تابش Illuminance Ev شدت نور تابش شده

در واحد سطح

لوکس (‌ lx = cd.sr/m² ) J.L-2
حجم ویژه specific volume v حجم یک جسم

در واحد جرم

m3Kg-1 L3M-1
کار work W انرژی انتقال یافته ژول ( kg.m2/s2 = J ) L2MT2
نیرو force F تغییرات تکانه برحسب زمان نیوتن ( N = Kg.m/s² ) LMT2
نیمه عمر half-life ½t مدت زمان مورد نیاز برای تبدیل

یک کمیت به نصف مقدار اولیه خود

ثانیه ( s ) T
حجم volume V فضای اشغال شده در سه بعد متر مربع ( m³ )
گرما Heat Q انرژی گرمایی ژول ( kg.m2/s2 = J ) L2MT2
گرانروی Vicosity η اصطکاک درونی یک مایع پاسکال ثانیه ( Pa.s ) ML-1T-1
بار الکتریکی electric charge Q کولن ( C = A.s ) T.I
ظرفیت خازن Capacitate C بار ذخیره شده بر حسب

پتانسیل الکتریکی

فاراد ( F = C/V ) L−2 M−1 T4 I2

منابع

ویرایش
  1. "List of physical quantities". Wikipedia (به انگلیسی). 2024-09-12.