کوزه‌شیپوری کلاه‌دار
کوزه‌شیپوری کلاه‌دار (نام علمی: Sarracenia minor)، یا کوزه‌شیپوری کوچک[۱] گیاهی است گوشت‌خوار، پایا، خشکی‌زی، علفی و دارای زمین‌ساقه، از سرده کوزه‌شیپوری‌ها. مانند همه کوزه‌شیپوری‌ها، بومی آمریکای‌شمالی است.
| کوزه‌شیپوری کلاه‌دار | |
|---|---|
.jpg)
| |
| کوزه‌شیپوری کلاه‌دار در باغ گیاه‌شناسی بروکلین | |
| وضعیت حفاظت | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | آوندداران |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گل‌دار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | دولپه‌ای‌های نو |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گل‌ستاره‌داران |
| راسته: | خلنگ‌سانان |
| تیره: | شیپوری‌کوزگان |
| سرده: | کوزه‌شیپوری‌ها |
| گونه: | کوزه‌شیپوری کلاه‌دار |
| نام دوبخشی | |
| Sarracenia minor والت. (۱۷۸۸)
| |
| |
| محدوده کوزه‌شیپوری کلاه‌دار | |
لغت‌شناسی ویرایش
در سال ۱۷۸۸، اولین توصیف کوزه‌شیپوری کلاه‌دار توسط توماس والتر (Thomas Walter)) نوشته شد. لقب خاص مینور به معنای "کوچک" است و به اندازه معمولی کوزه‌ها اشاره دارد. نام رایج به درپوش مشخصه این گونه اشاره دارد.
توصیف ویرایش
شکل معمولی گیاهی نسبتاً کوچک با کوزه‌هایی به ارتفاع حدود ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر است. شکل مخصوصاً بزرگ، با پارچ‌هایی به ارتفاع ۹۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر در مرداب‌های اکفنوک (Okefenokee Swamp)[۲] در مرز بین جورجیا و فلوریدا رشد می‌کند.
لوله‌ها اکثراً سبز هستند، اما می‌توانند در قسمت بالایی مایل به قرمز نیز باشند. گل‌دهی از اواخر اسفند تا اواسط اردیبهشت اتفاق می‌افتد. گل‌ها زرد و بی‌بو هستند. بیش از صد بذر توسط یک کپسول تولید می‌شود.
کوزه‌شیپوری کلاه‌دار و کوزه‌شیپوری طوطی تنها گونه‌هایی در این جنس هستند که از پارچ‌های گنبدی شکل با لکه‌های سفید شفاف استفاده می‌کنند که اجازه ورود نور به داخل کوزه را می‌دهد. پیشنهاد شده است که نوری که از طریق این لکه‌ها می‌تابد، حشرات پرنده را بیشتر به داخل پارچ جذب نموده و از دهانه کوزه دور می‌کند، به روش مشابه کوزه‌کبری کالیفرنیا و دو گونه گیاه‌پارچ، گیاه‌پارچ زرآوندی و گیاه‌پارچ کلوسی. کوزه پر از آب و آنزیم‌های تولید شده توسط گیاه است و به هضم طعمه کمک می‌کند. در طبیعت، کوزه‌شیپوری کلاه‌دار برای مورچه‌ها بسیار جذاب به نظر می‌رسد، اگرچه طیف وسیعی از حشرات پرنده را نیز جذب کرده و می‌خورد.
توزیع ویرایش
این گیاه را می‌توان در مناطق شمالی و مرکزی فلوریدا و در جورجیا تا قسمت جنوبی کارولینای شمالی یافت. این گونه جنوبی‌ترین گستره از هر عضوی از جنس کوزه‌شیپوری‌ها را نشان می‌دهد که به جمعیت‌های تکه‌تکه‌شده اطراف دریاچه اوکی‌چوبی در جنوب مرکزی فلوریدا گسترش می‌یابد.
زیستگاه ویرایش
در محیط‌های باتلاقی و فاقد مواد مغذی مانند نیتروژن یا فسفر رشد می‌کند.
آرایه‌شناسی زیرگونه ویرایش
کوزه‌شیپوری کلاه‌دار جوره کوچک
کوزه‌شیپوری کلاه‌دار جوره اکفنوکی شنل (۲۰۰۲)
مترادف‌ها ویرایش
کوزه‌شیپوری ادونکا اس‌ام. (۱۸۰۴)
کوزه‌شیپوری گالتا بارتر. (۱۷۹۱)
کوزه‌شیپوری لاکونوسا بارتر. (۱۷۹۴)
[ کوزه‌شیپوری سفید/ کوزه‌شیپوری کلاه‌دار]
کوزه‌شیپوری کلاه‌دار غیرمؤلف والت سوئیت. (۱۸۳۲) (کوزه‌شیپوری قرمز)
کوزه‌شیپوری وَریولاریس میچ. (۱۸۰۳)
نگارخانه ویرایش
-
کوزه‌شیپوری کلاه‌دار جوره اکفنوکنسیس در پارک مرداب اکفنوک جرجیا -
کوزه‌ها و گل‌های کوزه‌شیپوری کلاه‌دار جوره اکفنوکنسیس در پارک مرداب اکفنوک جرجیا -
کوزه‌شیپوری کلاه‌دار جوره اکفنوکنسیس -
کوزه کوزه‌شیپوری کلاه‌دار درباغ گیاه‌شناسی در ویلا دیورازو پالاویسینی (Villa Durazzo-Pallavicini)، جنوآ -
نمای نزدیک کوزه کوزه‌شیپوری کلاه‌دار
منابع ویرایش
- McBride, James (February 1819), Thomson, Thomas (ed.), "Power of the Sarracenia Adunca to entrap Insects", Annals of Philosophy, vol. XIII, no. LXXIV, p. 149, retrieved 27 April 2015
- ↑ "Sarracenia minor". Natural Resources Conservation Service PLANTS Database. وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا. Retrieved 6 November 2015.
- ↑ D’Amato, Peter. 1998. The Savage Garden: Cultivating Carnivorous Plants. Ten Speed Press, Berkeley. شابک ۰−۸۹۸۱۵−۹۱۵−۶