گفت‌وگو با بهرام بیضایی
گفت‌وگو با بهرام بیضایی کتابی است که به کوششِ زاون قوکاسیان از گفتگوهای سال‌های ۱۳۶۵ و ۱۳۶۷اَش با بهرام بیضایی فراهم و به سالِ ۱۳۷۱ منتشر شد. این مفصّل‌ترین گفتگوی بیضایی است که به صورتِ مکتوب منتشر شده است، و نخستین کتابِ گفتگوهایش.
 روی جلد | |
| ویراستار(ها) | زاون قوکاسیان |
|---|---|
| نویسنده(ها) | بهرام بیضایی |
| طراح جلد | مجید اخوان |
| کشور | تهران |
| زبان | فارسی |
| گونه(های) ادبی | مصاحبه |
| ناشر | آگاه |
تاریخ نشر | ۱۳۷۱ |
| شمار صفحات | ۳۳۵ |
| شابک | شابک ۹۶۴−۴۱۶−۱۱۰−۶ |
| ۷۹۱/۴۳۰۲۳۳۰۹۲ | |
| کتابخانه کنگره | PN۱۹۹۸/۳ /ب۹آ۵ ۱۳۷۱ |
| کتابخانه ملی ایران | م۷۲-۲۲۲۶ |
متن ویرایش
متنِ کتاب از گفتگوهای سال‌های ۱۳۶۵ و ۱۳۶۷ قوکاسیان با بیضایی در خانهٔ بیضایی در تهران فراهم شده‌است. این گفتگوها را بیضایی در ۱۳۶۷ در سوئد «بازبینی و فشرده»[۱] کرد. کتاب در زمستانِ ۱۳۷۱ به وسیلهٔ انتشاراتِ آگاه منتشر شد.
بخش‌هایی از این گفتگو دوباره هم منتشر شده‌است؛ مثلاً:
- «پالایش آیین‌ها». صنعت سینما (۳۲): ۵۶–۶۱. اسفند ۱۳۸۳.
- «نگهبانِ عشق و باروری». صنعت سینما (۷۹): ۱۲۲–۱۲۶. بهمن ۱۳۸۷.
- «ترس از گذر زمان». صنعت سینما (۸۰): ۱۱۰–۱۱۲. اسفند ۱۳۸۷.
- «آتش و خاک». صنعت سینما (۹۲): ۸۶–۹۱. اسفند ۱۳۸۸.
- «تاریخ را پیروزشدگان می‌نویسند». صنعت سینما (۱۱۶): ۸۰-۸۳. اسفند ۱۳۹۰.
چند سال پس از انتشارِ این کتاب، مسلم منصوری پاره‌ای پیش‌تر منتشرنشده از گفتگوهای بیضایی با قوکاسیان را در کتابِ سینما و ادبیات: چهارده گفتگو (۱۳۷۷) آورد.[۲]
اخباری از سانسورِ گفت‌وگو با بهرام بیضایی در سالِ ۱۳۷۵ هست: وزارتِ فرهنگ و ارشادِ اسلامی به شرطِ دَه تغییر در متن جوازِ انتشارش را می‌داده است؛[۳] ولی کتاب در این سال تجدیدِ چاپ نشد. (در ۱۳۷۸ شد.)[۴] پنج پاره از گفته‌های بیضایی در این کتاب که سانسورچیانِ ۱۳۷۵ اجازهٔ انتشارش را ندادند در کتابِ ممیزی کتاب: پژوهشی در ۱۴۰۰ سند ممیزی کتاب در سال ۱۳۷۵ (۱۳۸۰) آمده است.[۵]
موضوع ویرایش
موضوعِ اصلیِ گفتگو «آثار نمایشی و سینمایی بیضایی» است.[۶] سخن از کودکیِ بیضایی آغاز می‌شود، از خانواده‌اش می‌گوید، از گرایشش به سینما و تئاتر، و سپس بیشترِ گفتگو به تجزیه و تحلیلِ فیلم‌های بیضایی می‌گذرد.
در نظرِ دیگران ویرایش
ناقدانی این کتاب را بسیار ستوده‌اند، از مصطفی جلالی فخر که آن را «فراتر از خاطره و تاریخ» گفته[۷] تا تهماسب صلح‌جو که «پر و پیمان» وصفش کرده[۸] و وحید علیرضائی که برای شناختِ بیضایی «مفید»ش شناخته است.[۹]
فیلم ویرایش
صدا یا فیلمی از این گفتگوی قوکاسیان و بیضایی منتشر نشده؛ ولی پاره‌هایی از گفته‌های بیضایی در این کتاب در فیلمِ اعتراضِ بهرام بیضایی (۱۳۹۹) اجرا شده‌است.
پانویس ویرایش
- ↑ بیضایی و قوکاسیان، «گفت‌وگو با بهرام بیضایی»، ۶.
- ↑ منصوری، «سینما و ادبیات: چهارده گفتگو»، ۵.
- ↑ رجب‌زاده، «ممیزی کتاب»، ۵۲۱.
- ↑ -، «کارنامه نشر ۱۳۷۸»، ۱: ۸۴۷.
- ↑ رجب‌زاده، «ممیزی کتاب»، ۵۳۳-۵۳۴.
- ↑ نجیب، «رشگ‌برانگیز و محبوب تیره‌های گونه‌گون»، ۸.
- ↑ جلالی فخر، «جای خالی استاد»، ۴.
- ↑ صلح‌جو، «همیشه انتخاب‌کننده نیستیم»، ۱۴۰.
- ↑ علیرضائی، «فرهنگ سینمای فارسی»، ۲۹.
منابع ویرایش
- − (۱۳۷۹). کارنامه نشر ۱۳۷۸: فهرست کتاب‌های منتشرشده در سال ۱۳۷۸. ج. ۱. تهران: خانه کتاب. شابک ۹۶۴-۶۱۹۲-۶۲-۹.
- − (۱۳۷۲). کتابنامه. تهران: اداره کلّ مطبوعات و نشریات وزارت ارشاد اسلامی.
- بیضایی، بهرام؛ قوکاسیان، زاون (۱۳۷۱). گفت‌وگو با بهرام بیضایی. تهران: انتشارات آگاه.
- بیضایی، بهرام؛ قوکاسیان، زاون (۱۳۷۸). گفت‌وگو با بهرام بیضایی. تهران: انتشارات آگاه. شابک ۹۶۴-۴۱۶-۱۱۰-۶.
- تاجور، علی (۱۳۸۴). کتابشناسی نمایش. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. شابک ۹۶۴-۹۵۸۵۱-۶-۸.
- جلالی فخر، مصطفی (۶ دی ۱۳۹۹). «جای خالی استاد». اعتماد (۴۸۲۵): ۱ و ۴.
- رجب‌زاده، احمد (۱۳۸۱). ممیزی کتاب: پژوهشی در ۱۴۰۰ سند ممیزی کتاب در سال ۱۳۷۵. تهران: انتشارات کویر. شابک ۹۶۴-۶۱۴۴-۷۰-۵.
- شیدا، مجید, ویراستار (۱۳۹۸). فصلی دیگر با زاون قوکاسیان. اصفهان: نقش مانا. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۹۵۶-۶۲-۷.
- صلح‌جو، تهماسب (تیر ۱۴۰۱). «همیشه انتخاب‌کننده نیستیم». فیلم امروز (۱۵): ۱۴۰.
- علیرضائی، وحید (۱۴۰۲). فرهنگ سینمای فارسی: ۱۳۰۹−۱۳۵۷. ج. ۱. تهران: عنوان. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۷۸۲۶-۶۹-۰.
- محمودی، علی‌رضا, ویراستار (۱۳۸۲). ۲۵ سال سینمای ایران: نشریات و کتاب‌های سینمایی. تهران: موزه سینما.
- منصوری، مسلم, ویراستار (۱۳۷۷). سینما و ادبیات: چهارده گفتگو. تهران: نشر علم. شابک ۹۶۴-۵۹۸۹-۷۴-۴.
- مهرابی، مسعود (۱۳۸۰). کتابشناسی سینما در ایران از آغاز تا ۱۳۷۹. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی. شابک ۹۶۴-۵۷۹۹-۲۸-۷.
- نجیب، ابوالفضل (۵ اسفند ۱۳۹۹). «رشگ‌برانگیز و محبوب تیره‌های گونه‌گون». اعتماد (۴۸۷۳): ۸.
پیوند به بیرون ویرایش
| مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به گفت‌وگو با بهرام بیضایی در ویکیگفتاورد موجود است. |