ویکی‌پدیا

آذری‌های روسیه

آذری‌های مقیم کشور روسیه

'آذربایجانی‌های روسیه[پ ۲] (به ترکی آذربایجانی: Rusiya azərbaycanlıları) و (به روسی: Азербайджанцы в России) گروهی از مردمان آذربایجانی ساکن در فدراسیون روسیه که شامل دو دسته می‌شوند: دسته نخست جامعه‌ای بومی در جمهوری داغستان در حاشیه دریای خزر و گروه دیگر که جمعیت بیشتر و قابل توجهی از آذربایجانی‌ها را تشکیل می‌دهد، عموماً اهالی جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی و بعدتر جمهوری آذربایجان می‌باشند، که به نواحی مختلف روسیه به همراه سایر جمهوری‌های خودمختار این کشور، در گذر زمان مهاجرت کرده‌اند. یا از والدینی آذربایجانی تبار در روسیه زاده شده باشند. از مهم‌ترین چهره‌های ایرانیان آذربایجانی روسیه می‌توان از طالبوف تبریزی و میرزا کاظم بیگ نام برد.

آذربایجانی های روسیه
شهرستان دربند به مرکزیت دربند از قدیمی ترین سکونتگاه‌های مردمان آذربایجانی در روسیه می‌باشد.
کل جمعیت
۶۰۳٬۰۷۰[پ ۱] (آمار رسمی ۲۰۱۰)[۱] - ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ (برآورد)[۲][۳] تا ۳٬۰۰۰٬۰۰۰[۴]
مناطق با جمعیت چشمگیر
داغستان, مسکو, استان روستوف, استان ساراتوف, سن پترزبورگ, خانتی-مانسی, سرزمین کراسنودار و...
زبان‌ها
ترکی آذربایجانی • روسی
دین
اکثریت مسلمان (شیعه)

پیشینه

ویرایش

برای اولین بار مأموریت‌های دیپلماتیک و تجار آذربایجانی در دوران شروانی‌ها و امپراتوری صفوی به روسیه در قرن چهاردهم و پانزدهم آغاز گردید،[۵] و با فتح اراضی جغرافیای کنونی جمهوری آذربایجان، توسط امپراطوری روسیه، جمعیت آذربایجانی تا نیمه دوم قرن بیستم، تمایل زیادی جهت سکونت در روسیه و ترک سکونتگاه‌های خود داشتند.[۶] با این حال جوامع جدا شده آذری در روسیه را می‌توان در اواسط قرن نوزدهم ردیابی کرد. جمعیت مناطق سواحل دریای خزر در طول تاریخ روابط اقتصادی قوی با شهر آستاراخان در ساحل شمالی دریای خزر داشته‌اند. آذری‌ها به‌طور خاص زمانی که حدود یک هزار نفر در روسیه جمعیت داشتند در میان مردم محلی با عنوان ایرانیان[پ ۳] یا تاتارهای شاماخی[پ ۴] شناخته می‌شدند،[۷] جمعیت آذری‌های شیعه در آستاراخان نسبت به دوران شوروی بیشتر شده و طبق آخرین سرشماری قومی سال ۲۰۱۰ با جمعیت ۵،۷۳۷ نفری معادل ۱٫۳۱٪ نفوس، چهارمین قومیت این منطقه به‌شمار می‌روند.[۸] زندگی آذربایجانی‌ها در اطراف مسجد کیریوشی[پ ۵] در سال ۱۹۰۹ متمرکز بود؛ که در سال ۱۹۳۲ بسته شد. البته به تازگی مسجدی شیعی در آستاراخان واقع در خیابان باکو و به نام مسجد باکو بنیان‌گذاری شده‌است.[۷]

اولین بار تاجری به نام شمسی اسدالله‌یف در سال ۱۹۰۳ در مسکو استقرار یافت، که در زمینه تجارت و صنعت نفت فعالیت داشت، که در سال ۱۹۱۳ در مسکو درگذشت، وی هزینه‌های ساخت مدارسی برای دختران و پسران و مرکز جامعه مسلمانان در مسکو را متقبل شد. ساختمان چهار طبقه‌ای که بعد از مرگ وی به عنوان کاخ اسدالله یف شناخته می‌شود، در حال حاضر در اداره سازمان خودمختار ملی – فرهنگی تاتارهای مسکو می‌باشد.[۹] به همین ترتیب تمام مسلمانان قفقاز و آسیای مرکزی، از جمله آذری‌ها از خدمت سربازی در ارتش امپراتوری روسیه معاف بودند، اما پرداخت مالیات ویژه‌ای نیاز بود. در صورت نیاز و مایل بودن می‌توانستن در ارتش خدمت کنند.[۱۰] یعنی محدودیتی برای سربازی و افسر شدن مسلمانان امپراطوری روسیه نبود، ولی محمدحسن آقا جوانشیر پدر جعفرقلی آقا جوانشیر از نخستین ژنرال‌های امپراطوری روسیه با منشاء آذربایجانی بود.[۱۱] بعدتر افسران آذری در نبردهای بزرگی فرماندهی ارتش امپراطوری روسیه را بر عهده داشتند که به برخی از آنان از قبیل دوره اول جنگ‌های ایران و روسیه، دوره دوم جنگ‌های ایران و روسیه، جنگ روسیه و عثمانی (۱۸۲۹-۱۸۲۸) و جنگ روسیه و عثمانی (۱۸۷۷-۱۸۷۸) و بعدتر به انقلاب ۱۸۴۸ مجارستان، نبرد کریمه، جنگ قفقاز و فتح آسیای مرکزی اشاره کرد.[۱۲]

آذربایجانی‌ها در سال ۱۹۰۵ میلادی اولین حزب اسلم گرای روسیه را با نام حزب اتفاق‌المسلمین در نیژنی نووگورود تأسیس کردند، حزبی که رهبر آن یک آذری به نام علیمردان توپچوباشوف شد و در سال ۱۹۰۸ به رسمیت شناخته و ثبت گردید.[۱۳] که شش آذری در انتخابات مجس دومای روسیه در سال ۱۹۰۶ به مجلس قانون گذاران روسیه راه یافتند.[۱۴]

پیشبنه مهاجرت زیادی از آذربایجانی‌ها به فدراسیون روسیه به اواخر قرن ۱۹اُم (به استثناء داغستان) برمی‌گردد، اما مهاجرت آنان پس از جنگ جهانی دوم شدت گرفت، طوری که با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی روز به روز بر تعداد مهاجرت‌کنندگان آذربایجانی افزوده می‌شود. تعداد فراوانی از مهاجرت‌های اخیر را کارگران و افراد جویای کار اهل جمهوری آذربایجان تشکیل می‌دهند. در بین مهاجرین، جوامعی از آوارگان جنگی قره باغ، آذربایجانی‌های گرجستان بعد از استقلال گرجستان و آذربایجانی‌های ارمنستان نیز بعد از استقلال این کشور به دلیل اخراج از ارمنستان به روسیه مهاجرت کرده‌اند، به طوری که بازمانده آوارگان جنگ قره باغ و آذری‌های ارمنستان باعث شده‌است امروزه بیش از ۷۰۰،۰۰۰ آواره جنگی[۱۵] تا دو میلیون نفر آذری[۱۶] جویای کار از کشور جمهوری آذربایجان که به صورت غیرقانونی و فصلی در روسیه سکونت دارند، برآورد شود.[۱۵] علاوه بر جمعیت بیش از دو میلیونی آوارگان جنگی، مهاجرین فصلی و غیر قانونی، جمعیت قانونی تبعه و شهروند روسیه که بر اساس سرشماری دولتی فدراسیون روسیه در سال ۲۰۱۰، بر پایه قومیت آذربایجانی و زبان ترکی آذربایجانی صورت پذیرفت ۶۰۳٬۰۷۰ نفر عنوان شد.[۱۷]

روسیه

ویرایش

مناطق جغرافیایی سکونتگاه قومیت آذربایجانی بر پایه تبعه و شهروندی فدراسیون روسیه به نسبت کل جمعیت منطقه در سال ۲۰۰۲[۱۸] و در ۲۰۱۰[۱۹] به شرح ذیل می‌باشد:

داغستان

ویرایش
مقالهٔ اصلی: آذربایجانی‌های داغستان
 
جمعیت بومیان آذربایجانی اهل داغستان با رنگ زرد مشخص شده‌است.

داغستان منطقه بومی‌نشین[۲۰] آذربایجانی‌ها[پ ۶] بر پایه سرشماری سال ۲۰۱۰ میلادی ۱۳۰٬۹۱۹ نفر آذربایجانی داشته‌است.[۲۱] با این حساب، ششمین قومیت این جمهوری و ۴/۵٪ از کل جمعیت جمهوری داغستان، آذربایجانی است. در بیش از ۲۰ شهر و روستا آذری‌ها سکونت دارند، که بیشترین و مهم‌ترین تجمعشان در دربند است، که ۱/۳ جمعیت شهر را شامل می‌شوند.[۲۲] و در سایر شهرهای داغستان نظیر مخاچ‌قلعه، خاسافیورت، بویناکسک و کیزلیار اقلیتی کوچک ساکن هستند.[۲۳] و چهار نفر از مردمان آذربایجانی در شورای دولتی - ایالتی داغستان حضور دارند.[۲۴]

سن پترزبورگ

ویرایش

آذربایجانی‌ها در سن پترزبورگ یکی از بزرگترین جوامع قومی در شهر هستند، تعدادشان در حدود ۲۸۰ هزار نفر ولی افراد تبعه و قانونی آذربایجانی تبار این شهر ۱۷،۷۱۷ نفر است. که تعداد قابل توجهی از آنان در طول جنگ در قره باغ کوهستانی به این شهر مهاجرت کرده‌اند، در سال ۱۹۹۹ در سن پترزبورگ، استقلال ملی-فرهنگی آذربایجانی[۲۵] و در سال ۲۰۰۲، اتحادیه جوانان آذربایجانی سن پترزبورگ را ایجاد کردند،[۲۶]. حتی جمهوری آذربایجان نیز، در این شهر دارای کنسولگری می‌باشد.

اشتغال سنتی آذربایجانی‌ها در سن پترزبورگ در تجارت میوه و گیاهان است. همچنین، برخی از آذری‌ها سهم عمده‌ای در کسب و کار داروسازی این شهر را ایفاء می‌کنند.[۲۷] آذربایجانی‌ها در سن پترزبورگ یک شنبه‌ها (روز تعطیل) می‌توانند زبان و ادبیات آذربایجانی را بیاموزند و روزنامه‌ای به زبان ترکی آذربایجانی به نام "روزنامه آذری" از سال ۱۹۹۹ با ۵،۰۰۰ نسخه در روز منتشر می‌شود، در جشن‌ها، سالگردهای آزار آذربایجانی‌ها نظیر ژانویه سیاه[۲۸]، اعیاد ملی و مشترک آذربایجانی‌ها نظیر نوروز، مراسم ازدواج دارای گروه رقصی منظم به نام "پاراچنار" می‌باشند. در روزهای ولادت و شهادت اهل بیت نیز مراسمی از سوی آذربایجانی شیعه این شهر برگزار می‌شود.[۲۹] با این حال زندگی مهاجرین آذربایجانی به دلیل اختلافات ملی با ارمنی‌های مهاجر در روسیه[۳۰] و نیز داغستان[۳۱] حالت پیچیده‌ای دارد.[۳۲]

در ۱۴ ژوئن سال ۲۰۰۵ میلادی، در خیابان گوروخوایای شهر سن پترزبورگ، بنای یادبود به افتخار حیدر علی اف افتتاح شد. وی مابین سال‌های ۱۹۴۵-۵۰ در مدرسه عالی وزارت امور خارجه اتحاد جماهیر شوروی سابق تحصیل کرده بود.[۳۳]

تغییرات جمعیتی مردمان آذربایجانی که تبعه قانونی فدراسیون روسیه مقیم سن پترزبورگ می‌باشند، به شرح ذیل می‌باشد
۱۹۲۶[۳۴] ۱۹۳۹[۳۵] ۱۹۵۹[۳۶] ۱۹۷۰[۳۷] ۱۹۷۹[۳۸] ۱۹۸۹[۳۹] ۲۰۰۲[۴۰]
۹۷ ۳۸۵ ۸۵۵ ۱،۵۷۶ ۳،۱۷۱ ۱۱،۸۰۴ ۱۶،۶۱۳

جمعیت

ویرایش
 
جنسیت و ساختار سنی شهروندان آذربایجانی تبعه فدراسیون روسیه که جمعیت غالب را مردان به خصوص در سنین کار نشان می‌دهد.

با توجه به سرشماری سال ۲۰۰۲ میلادی، جمعیت آذری‌های شهروند روسیه در تمامی مناطق فدراسیون روسیه شامل روسیه و جمهوری‌های روسیه، ۶۲۱،۸۴۰ نفر[۴۱] و در سال ۲۰۱۰ میلادی ۶۰۳٬۰۷۰ نفر (۰٫۴۴٪ از کل جمعیت فدراسیون روسیه)[۱۷] شمارش شده‌بود، که حدود ۱۰۰،۰۰۰ نفر از آنان در مسکو سکونت دارند. در صورتی جمعیت کل آذری‌های مجاز و غبر مجاز فصلی، کارگری، دانشجویی و... که از کشورهای مختلف به روسیه مهاجرت کرده‌اند، بیش از ۳،۰۰۰،۰۰۰ نفر برآورد می‌شود.[۴] و اکثریت‌شان از مناطق روستایی قفقاز و از کشورهایی نظیر جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان بعد از سال ۱۹۹۱ میلادی به فدراسیون روسیه مهاجرت کرده‌اند.

سخنی از ولادیمیر پوتین در مورد پراکنش آذربایجانی‌های روسیه در سفر خود به جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۰۱[۴۲]

تغییرات جمعیتی آذربایجانی‌های شهروند روسیه طی چند دهه اخیر
۱۹۲۶[۳۴] ۱۹۳۹[۴۳] ۱۹۵۹[۴۴] ۱۹۷۰[۴۵] ۱۹۷۹[۴۶] ۱۹۸۹[۴۷] ۲۰۰۲[۴۸] ۲۰۱۰[۱۷]
۹۸۷ ۲۷ ۱۲۳ ۴۳ ۷۰۹۴۷ ۶۸۹ ۹۵ ۴۲۱ ۱۵۲ ۳۳۵۸۸۹ ۶۲۱۸۴۰ ۶۰۳٬۰۷۰
سال جمعیت قومیت آذربایجانی روسیه % درصد قومیت آذربایجانی روسیه
۱۹۲۶
۲۷،۹۸۷
۰٫۰۳
۱۹۳۹
۴۳٬۱۲۳
۰٫۰۴
۱۹۵۹
۷۰٬۹۶۴
۰٫۰۶
۱۹۷۰
۹۵٬۶۸۹
۰٫۰۷
۱۹۷۹
۱۵۲٬۴۲۱
۰٫۱۱
۱۹۸۹
۳۳۵٬۸۸۹
۰٫۲۳
۲۰۰۲
۶۲۱،۸۴۰
۰٫۴۳
۲۰۱۰
۶۰۳٬۰۷۰
۰٫۴۴

فرهنگ و زبان

ویرایش

در جمهوری داغستان، زبان ترکی آذربایجانی یکی از زبان‌های رسمی مصوب قانون مجلس روسیه در این منطقه می‌باشد، روزنامه‌ها و مجلات بسیاری در داغستان به زبان ترکی آذربایجانی منتشر می‌شود. در ۷۲ مدرسه دولتی جمهوری داغستان ترکی آذربایجانی به عنوان زبان دوم، در کنار زبان روسی، به آذربایجانی‌های داغستان آموزش داده می‌شود. و از سال ۱۹۰۴ میلادی تئاتر فولکوریک آذربایجانی در دربند بنیان‌گذاری شده‌است.[۴۹] از نظر تاریخی آذربایجانی‌های داغستان به قالی‌بافی نیز مشغول هستند، تولید و ساخت جواهرات و ظروف مسی نیز در بین‌شان رواج دارد.[۵۰] روستانشینان آذربایجانی داغستان اغلب به شغل کشاورزی مشغول هستند.[۵۱]

در دهه‌های گذشته، آذربایجانی‌ها نقش قابل توجهی در توسعه اقتصاد روسیه داشته‌اند. که بسیاری از آن‌ها کارآفرین بوده و در مناطق عمده اقتصادی، مانند تجارت و صنعت نفت به کار مشغول هستند. در میان ۱۰۰ ثروتمند اهل روسیه که توسط مجله فوربز در سال ۲۰۰۴ اعلام شد، ۳ آذربایجانی در رتبه بندی ۱۰، ۶۶ و ۷۴ قرار داشتند.[۵۲] جوامع متعدد فرهنگی، کنگره آذربایجانی‌های روسیه برای کنترل جامعه کوچک آذربایجانی‌های روسیه تشکیل شده‌است. در مسکو نیز دانش‌آموزان در ۱۵۷ مدرسه زبان و فرهنگ آذربایجانی را می‌آموزند.[۵۳] آذربایجانی‌ها در حدود ۱٪ از جمعیت شهر مسکو را تشکیل می‌دهند. آنان به عنوان قوی‌ترین نگهدارنده سنت، فرهنگ و ازدواج درون جامعه قومی در مقایسه با ارامنه، گرجی‌ها، اوکراینی‌ها، و تاتارها اعلام شده‌است. که حداکثر توانایی و ایستادگی خود را در مقابل ادغام در جامعه مردم روس انجام می‌دهند، با توجه به یک نظرسنجی که در سال ۲۰۰۶، ۷۱٪ از آذری‌های مسکو خود را به عنوان شخصی پایند به مذهب توصیف کرده‌اند. و بسیاری از آنان نیز شهروندی جمهوری آذربایجان را دارند.[۵۴]

دین و مذهب

ویرایش

اکثریت آذربایجانی‌های روسیه را شیعیان تشکیل می‌دهند ولی اقلیت‌های حنفی، شافعی، تصوف و نقشبندیه نیز در بین‌شان یافت می‌شود.[۵۵][۵۶]

سرشناسان

ویرایش

دانشمندان و روشنفکران

ویرایش
ردیف نام تصویر توضیحات منبع
۱ میرزا کاظم بیگ   خاورشناس و دانشمند [۵۷]
۲ کریم کریموف   دانشمند مهندسی هوافضا
۳ عبدالرحیم طالبوف   از روشنفکران مشروطیت [۵۸][۵۹]
۴ فرمان سلمانوف   زمین‌شناس و کاشف نفت و گاز در سیبری [۶۰]

هنرمندان

ویرایش
ردیف نام تصویر توضیحات منبع
۱ رستم ابراهیم‌بیگف   کارگردان، فیلمنامه‌نویس و...
۲ مسلم ماقمایف   خواننده اپرا و پاپ
۳ تیمور رودریگوئز   موسیقی دان و خواننده [۶۱][۶۲]
۴ امین آقالاروف   خواننده [۶۳]
۵ طاهر سالاخوف نقاش

کارآفرینان و تجار

ویرایش
ردیف نام تصویر توضیحات منبع
۱ واحد علی‌اکبروف   کارآفرین، تاجر و ثروتمند
۲ ارس آقالاروف کارآفرین، تاجر و ثروتمند [۶۴]
۳ فرهاد احمدوف کارآفرین، تاجر و ثروتمند [۶۵]

سیاست مداران و امور اجرایی

ویرایش
ردیف نام تصویر توضیحات منبع
۱ حیدر جمال رئیس کمیته اسلامی فدراسیون روسیه [۶۶]
۲ ثابت اروجوف وزیر و معاون وزیر نفت و گاز شوروی

نظامیان

ویرایش
ردیف نام تصویر توضیحات منبع
۱ حسین خان نخجوانی   ژنرال
۲ ابراهیم بیگ اصلان بیگوف   نظامی و دریابان [۶۷]

ورزشکاران

ویرایش
ردیف نام تصویر توضیحات منبع
۱ رامیز محمدوف   بازیکن اسبق تیم ملی فوتبال روسیه و باشگاه فوتبال اسپارتاک مسکو [۶۸]
۲ الکساندر صمدوف   بازیکن تیم ملی فوتبال روسیه و باشگاه فوتبال لوکوموتیو مسکو [۶۹][۷۰]
۳ امین محمدوف   بازیکن فوتبال تیم ملی جوانان روسیه و باشگاه فوتبال اسپارتاک مسکو
۴ امین غربیوف ژیمناستیک‌کار اهل روسیه و قهرمان اروپا [۷۱][۷۲]
۵ تامیلا عباسووا ورزشکار اهل روسیه و نائب‌قهرمان المپیک آتن در رشته دوچرخه‌سواری پیست [۷۳]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ↑ Портал "Всероссийская перепись населения 2010 года" - Окончательные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года:Национальный состав населения Российской Федерации بایگانی‌شده در ۴ دسامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine
  2. ↑ "Итоги переписи". 2002 census. Russian Federation State Statistics Service. 2004. Archived from the original on 2 February 2008. Retrieved 17 January 2012.
  3. ↑ van der Leeuw, Charles (2000). Azerbaijan: a quest for identity: a short history. Palgrave Macmillan. p. 19. ISBN 978-0-312-21903-1.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Azerbaijan Acts to Limit the Discrimination Against Azeris in Russia by Nailia Sohbetqizi. Eurasianet.org. 11 November 2002. Retrieved 15 September 2006
  5. ↑ Azerbaijani Merchants in Nizhny Novgorod بایگانی‌شده در ۹ ژانویه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine. Al Hayat. November 2006.
  6. ↑ History of Russian–Azerbaijani Relations - Migration Issues. Vestnik Kavkaza. 6 August 2013.
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ Azerbaijanis بایگانی‌شده در ۹ ژانویه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine. Ethnoreligious Council of the Governor of the Astrakhan Oblast.
  8. ↑ "Итоги::Астраханьстат". Archived from the original on 27 September 2013. Retrieved 2013-03-16.
  9. ↑ A Tatar House in Zamoskvorechye: the Asadullayev House Is Turning 100. IslamRf.ru. 8 May 2013.
  10. ↑ Революция и гражданская война в России: 1917—1923 гг. Энциклопедия в 4 томах. — М.: Терра, 2008. — (Great Soviet Encyclopædia). — 100 000 экз. — شابک ‎۹۷۸−۵−۲۷۳−۰۰۵۶۰−۰
  11. ↑ Исмаилов Э. Э. Ханы Карабахские и их потомки.// Генеалогический вестник. Выпуск 12. — СПб. , 2002, pg. 40–55
  12. ↑ Shamistan Nazirli. Azeri Generals. Baku: Ganjlik, 1991
  13. ↑ Alimardan Topchubashov: Leader of Muslims in Nizhny Novgorod بایگانی‌شده در ۹ ژانویه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine. Al Hayat. November 2006.
  14. ↑ Our Independent State and Parliament: 87 Years Ago and Now.
  15. ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «باشگاه اندیشه- شیعیان آذری مقیم روسیه». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۸ اوت ۲۰۱۳.
  16. ↑ بحران جمعیت در فدراسیون روسیه پرتال جامع علوم انسانی
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ «Census 2010 - Russian Federation». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۳.
  18. ↑ «Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2002 года: Том 4 - "Национальный состав и владение языками, гражданство». اداره آمار دولتی فدراسیون روسیه. ۲۰۰۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ نوامبر ۲۰۰۶. دریافت‌شده در ۲۸ اوت ۲۰۱۳.
  19. ↑ «Портал "Всероссийская перепись населения 2010 года" - Окончательные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года». اداره آمار دولتی فدراسیون روسیه. ۲۰۱۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۸ اوت ۲۰۱۳.
  20. ↑ Decree 191 of the Dagestan State Council "On the Native Communities of Dagestan" بایگانی‌شده در ۱۹ اوت ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine.
  21. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۳.
  22. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۳.
  23. ↑ Islam and the Problems of National Security in the Southern Federal District بایگانی‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine by K. Khanbabaev. RIA-Dagestan News Agency. 5 September 2005. Retrieved 15 September 2006 (in Russian)
  24. ↑ Number of Azeris in Dagestan Increasing. Timeturk Azerbaijan. 21 April 2011. Retrieved 10 August 2012.
  25. ↑ Национально-культурная автономия азербайджанцев Санкт-Петербурга[پیوند مرده]
  26. ↑ «Региональная общественная организация Санкт-Петербурга «Союз Азербайджанской Молодежи»». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ نوامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۷ اوت ۲۰۱۳.
  27. ↑ Убийство Исмаила Рагимова
  28. ↑ Азербайджанская диаспора Санкт-Петербурга провела мероприятие, посвященное памяти жертв 20 января
  29. ↑ شیعیان آذری شهر سن پترزبورگ روسیه میلاد را جشن گرفتند. بایگانی‌شده در ۱۲ مه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine موسسه علمی و فرهنگی راه حق
  30. ↑ «В Купчино петербуржцы дрались с азербайджанцами, 20 человек задержаны». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۷ اوت ۲۰۱۳.
  31. ↑ В Санкт-Петербурге произошла кровавая разборка между азербайджанцами и дагестанцами
  32. ↑ «В Петербурге на Кубке Содружества по футболу поссорились азербайджанские и армянские фанаты». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۷ اوت ۲۰۱۳.
  33. ↑ В Петербурге открыли памятную доску Гейдару Алиеву بایگانی‌شده در ۸ سپتامبر ۲۰۱۲ توسط Archive.today// Информационное агентство Росбалт. — 14 июня 2005
  34. ↑ ۳۴٫۰ ۳۴٫۱ "Всесоюзная перепись населения 1926 года. Национальный состав населения по регионам РСФСР". «Демоскоп».
  35. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп».
  36. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1959 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп».
  37. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1970 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп».
  38. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1979 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп».
  39. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1989 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп».
  40. ↑ "Всероссийская перепись населения 2002 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп».
  41. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr_nac_26.php?reg=2
  42. ↑ См.: газеты «Эхо», 15 марта 2006 г. и «Новое время» от 16 января и 13 июля 2007 г. ; Азербайджанцы мира. Под ред. Р. Э. Мехтиева. Том I. — Баку, 2006, С. 4-5.
  43. ↑ "Всесоюзная перепись населения ۱۹۳۹ года. Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 3 February 2012. Retrieved 27 June 2013.
  44. ↑ "Всесоюзная перепись населения ۱۹۵۹ года. Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 3 February 2012. Retrieved 27 June 2013.
  45. ↑ "Всесоюзная перепись населения ۱۹۷۰ года. Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 3 February 2012. Retrieved 27 June 2013.
  46. ↑ "Всесоюзная перепись населения ۱۹۷۹ года. Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 3 February 2012. Retrieved 27 June 2013.
  47. ↑ "Всесоюзная перепись населения ۱۹۸۹ года. Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 3 February 2012. Retrieved 27 June 2013.
  48. ↑ "Всероссийская перепись населения ۲۰۰۲ года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп». Archived from the original on 23 August 2011. Retrieved 27 June 2013.
  49. ↑ History of the Azerbaijani State Drama Theatre in Derbent بایگانی‌شده در ۶ فوریه ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine.
  50. ↑ The Peoples of Dagestan. Lakia.net. Retrieved 15 September 2006 (in Russian)
  51. ↑ http://anthropologie.kunstkamera.ru/files/pdf/013/13_magomedkhanov.pdf
  52. ↑ The 100 Richest Russians بایگانی‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine by Paul Khlebnikov (ed.). Forbes. 23 July 2004. Retrieved 15 September 2006
  53. ↑ The Moscow Public Secondary School #157 with the Ethnocultural Azeri Element بایگانی‌شده در ۳ ژانویه ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine by Aida Quliyeva. Azeri.ru. Retrieved 15 September 2006 (in Russian)
  54. ↑ Азербайджанцы, армяне, грузины в Москве: этносоциальные общности и различия. Regnum. 13 January 2007.
  55. ↑ (روسی) Igor Dobayev. Radicalisation of Islamic Movements in Central Asia and the North Caucasus: A Comparative Political Analysis. Chapter IV: Islam and Islamism in the Republic of Dagestan بایگانی‌شده در ۱۶ مارس ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine. СКНЦ ВШ ЮФУ: Moscow, 2010.
  56. ↑ Boyle, Kevin; Sheen, Juliet (1997). Freedom of Religion and Belief. Routledge. p. ۲۷۳. ISBN 0-415-15978-4.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  57. ↑ Robert P. Geraci. Window on the East: National and Imperial Identities in Late Tsarist Russia. (Cornell University Press, 2001), 310. ISBN 0-8014-3422-X, 9780801434228
  58. ↑ Afary, Janet (1996). The Iranian constitutional revolution, 1906-1911: grassroots democracy. Columbia University Press. p. 40. He read the works of Transcaucasian Azeri intellectual, Abd al-Rahim Talibov {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  59. ↑ DeGroot, Joanna (1998). Pierson, Ruth Roach; Chaudhuri, Nupur; McAuley, Beth (eds.). Coexisting and Conflicting Identities [Nation, empire, colony: historicizing gender and race]. Indiana University Press. p. 145. ISBN 978-0-253-21191-0. ...the Azeri-Iranian Talibov/Talibzadeh linked the threat of "our pure Shari'a" (i.e. Iranian Islamic tradition) to the dominance of foreigners over Iranians...
  60. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ فوریه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۸ ژوئن ۲۰۱۳.
  61. ↑ «Мой отец -азербайджанец. И он часто мне рассказывал о великом азербайджанском джазмене Вагифе Мустафазаде». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۹.
  62. ↑ http://news.rambler.ru/2163989/
  63. ↑ Популярный азербайджанский певец и композитор Эмин Агаларов ۲۲ июля даст концерт в Лондоне. - Mediafax
  64. ↑ http://www.forbes.com/lists/2008/10/billionaires08_Aras-Agalarov_7DHZ.html
  65. ↑ http://www.forbes.com/lists/2008/10/billionaires08_Farkhad-Akhmedov_RFA1.html
  66. ↑ Силантьев 2008.
  67. ↑ Алиев Н. А. Военно-морская история Азербайджана. — Баку, 2002, с. 95
  68. ↑ "Ramiz Mikhmanovich Mamedov - International Appearances". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 8 January 2013.
  69. ↑ Домашний ребенок. Новобранец «Локомотива» Александр Самедов всегда спешит к родному очагу
  70. ↑ Александр Самедов: «Понимаю, что кто-то в Азербайджане обижается на меня из-за того, что я не соглашаюсь играть за сборную»
  71. ↑ The official web-site of London 2012 Olympics: Emin Garibov
  72. ↑ Russian pride of Azerbaijani origin
  73. ↑ - Soviet Sport. "Bicycle is my spouse"

توضیحات

ویرایش
  1. ↑ شهروند و تبعه قانونی فدراسیون روسیه
  2. ↑ Azerbaijanis in Russia
  3. ↑ Persians
  4. ↑ Shamakhy Tatars
  5. ↑ Kriushi Mosque
  6. ↑ در سال ۲۰۰۰ میلادی با فرمان ریاست جمهوری روسیه، آذربایجانی‌ها به همراه ۱۳ گروه قومی دیگر جمهوری داغستان به وضعیت جامعه بومی فدراسیون روسیه ارتقاء یافتند.

پیوند به بیرون

ویرایش
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آذری‌های_روسیه&oldid=40246514»