آرشام (به پارسی باستان: 𐎠𐎼𐏁𐎠𐎶[۱]؛ نویسه‌گردانی: Aršāma؛ زبان یونانی باستان: Ἀρσάμης؛ نویسه‌گردانی: Arsames؛ آرامی: ʾršm/عرشم)[۲] شاه پارس و فرزند آریارمنه و پدر ویشتاسپ ساتراپ پارس و باکتریا (در دوران کوروش بزرگ و کمبوجیه یکم)، فارناک ساتراپ فریگیه هلسپونت و رییس دربار داریوش بزرگ و پدربزرگ داریوش بزرگ شاه هخامنشی، پسرعموی کمبوجیه یکم، پدر کوروش بزرگ بوده‌است.

آرشام
شاه پارس
نقاشی یک نقاش ناشناس که شاه آرشام را به تصویر کشیده است. کشیده شده در آنتورپ، به تاریخ ۱۵۴۷–۱۵۸۵.
سلطنت۵۸۰ تا ۵۵۹ پیش از میلاد
پیشینآریارمنه
جانشینکوروش بزرگ
زادهپارس
درگذشته۵۲۰ پیش از میلاد
فرزند(ان)ویشتاسپ
فارناک
مگاباتس
دودمانهخامنشی
پدرآریارمنه
جایگاه آرشام در نسب‌نامه هخامنشیان به روایت داریوش یکم در سنگ‌نوشته بیستون.

آرشام زنده ماند تا ببیند که نوه‌اش، داریوش اول، پادشاه بزرگ امپراتوری ایران شد، هر چند او در طول سلطنت خود درگذشت. آرشام و پسرش ویشتاسپ در 522 قبل از میلاد زنده بودند، که نشان می‌دهد او تا سنین پیری زنده مانده بود.نام او (Aršāma) به «داشتن قدرت قهرمان» ترجمه شده است.

در خط میخی هخامنشی نام او آمده‌است و چنان‌که محققان نشان داده‌اند، در این الواح خطاهای دستوری وجود دارد و زبان پراشتباهِ به‌کاررفته در آنها مانند کتیبه‌های متأخر هخامنشی است؛ یعنی زمانی که کاتبان دیگر نمی‌توانستند متن‌های درست به‌خط میخی باستانی فارسی باستان تحریر کنند.[۳]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  • رضایی، دکتر عبدالعظیم، تاریخ ده‌هزارسالهٔ ایران، تهران: اقبال، چاپ ۱۶، ۱۳۸۴، جلد اول.
  • یحیی‌نژاد، آرزو؛ اکبرزاده، داریوش (۱۳۸۵). کتیبه بیستون. نقش هستی. شابک ۹۶۴-۸۴۹۹-۰۵-۵.
  1. Akbarzadeh & Yahyanezhad 2006, p. 56.
  2. دانشنامهٔ ایرانیکا، سرواژهٔ ARŠĀMA
  3. زرینکوب، روزبه (۱۳۹۰). «کورش هخامنشی در منابع یونانی». کوروش و ذولقرنین. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ص. صص۸۴–۸۵. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۰۲۵-۹۶-۶.