اداره سرزمین‌های اشغالی دشمن

یک اداره نظامی در اوایل قرن ۲۰ در خاورمیانه

ادارهٔ سرزمین‌های اشغالی دشمن (به انگلیسی: Occupied Enemy Territory Administration)(اختصاری او-ای-تی-اِی) یک اداره نظامی مشترک میان بریتانیا، فرانسه و عرب‌ها بر استان‌های شامی امپراتوری عثمانی سابق بین سال‌های ۱۹۱۷ تا ۱۹۲۰ بود که در ۲۳ اکتبر ۱۹۱۷ به دنبال کمپین سینا و فلسطین و انقلاب عربی در جنگ جهانی اول تأسیس شد.[۲] اگرچه اعلام موجودیت این اداره توسط ارتش بریتانیا، که کنترل منطقه را در دست داشتند، اعلام شد، اما در ۳۰ سپتامبر ۱۹۱۸ توافقی بین فرانسه و بریتانیا صورت گرفت که در آن توافق شد که بریتانیا در برخی موارد کنترل فرانسوی‌ها را در اختیار بگیرد. بر اساس «طرح شریفی» که توسط تواس لارنس مطرح شد، در نوامبر ۱۹۱۸ کنترل مشترک منطقه شرقی به هاشمی‌ها داده شد.[۳]

اداره سرزمین‌های اشغالی دشمن

۱۹۱۷–۱۹۲۰
پرچم بریتانیا، فرانسه و اعراب در اداره سرزمین‌های اشغالی دشمن
مناطق اداره سرزمین‌های اشغالی دشمن، باتوجه به اسناد دولت بریتانیا [۱]
مناطق اداره سرزمین‌های اشغالی دشمن، باتوجه به اسناد دولت بریتانیا [۱]
وضعیتسرزمین اشغالی
زبان(های) رایجعربی، عبری، ترکی عثمانی، انگلیسی، فرانسوی
اراده 
تاریخ 
• بنیان‌گذاری
۲۳ اکتبر ۱۹۱۷
• کنفرانس سن رمو
۱۹ تا ۲۶ آوریل ۱۹۲۰
• فروپاشی
۱۹۲۰
پیشین
پسین
متصرفه جبل لبنان
ولایت دمشق
متصرفه قدس
ولایت بیروت
ولایت حلب
ولایت اطنه
پادشاهی عربی سوریه
قیمومت بریتانیا بر فلسطین
لبنان بزرگ
دولت علوی
ترکیه

پس از اشغال ولایت آدانا (منطقه کیلیکیا) در دسامبر ۱۹۱۸، قلمرو جدیدی به نام او-ای-تی-اِی شمالی تأسیس شد. [۲]

در سال ۱۹۲۰ پس از واگذاری قیمومیت سوریه و لبنان و قیمومت بریتانیا بر فلسطین در کنفرانس ۱۹–۲۶ آوریل ۱۹۲۰ در سن رمو، دولت او-ای-تی-اِی غربی و جنوبی پایان یافت.[۲]

در او-ای-تی-اِی شرقی، اداره بریتانیا پس از خروج نیروهای بریتانیا از قلمرو در نوامبر ۱۹۱۹، و پس از آن اعلامیه پادشاهی عرب سوریه در همان منطقه پایان یافت. پس از شکست فرانسویان از ملک فیصل در ژوئیه ۱۹۲۰، این منطقه به دو بخش تقسیم شد. بخش شمالی این قلمرو با او-ای-تی-اِی غربی که توسط فرانسه اداره می‌شد ترکیب شد و بخش جنوبی به سرزمین هیچ‌کس تبدیل شد و بعداً به امارت فرااردن تبدیل شد. [۲]

به دلیل موفقیت در جنگ استقلال ترکیه، سنجق‌های مرعش، عینتاب و اورفا از استان حلب سابق پس از سال ۱۹۲۱ در ترکیه باقی ماندند. همچنین، بخش‌های آنتاکیا و اسکندرون سنجق حلب در سال ۱۹۳۸ به عنوان جمهوری ختای هم جدا شدند. سپس این جمهوری در سال ۱۹۳۹ بخشی از ترکیه شد.

تاریخ

ویرایش
تخمین جمعیت او-ای-تی-اِی کمیسیون کینگ کرین
جنوب غرب شرق جمع کل
مسلمان ۵۱۵۰۰۰ ۶۰۰۰۰۰ ۱٬۲۵۰٬۰۰۰ ۲٬۳۶۵٬۰۰۰
مسیحی ۶۲۵۰۰ ۴۰۰۰۰۰ ۱۲۵۰۰۰ ۵۸۷۵۰۰
دروزی ۶۰۰۰۰ ۸۰۰۰۰ ۱۴۰۰۰۰
یهودی ۶۵۰۰۰ ۱۵۰۰۰ ۳۰۰۰۰ ۱۱۰۰۰۰
دیگر ۵۰۰۰ ۲۰۰۰۰ ۲۰۰۰۰ ۴۵۰۰۰
جمع کل ۶۴۷۵۰۰ ۱٬۰۹۵٬۰۰۰ ۱٬۵۰۵٬۰۰۰ ۳٬۲۴۷٬۵۰۰

در ۲۳ اکتبر ۱۹۱۸، به دنبال شکست نیروهای بریتانیا و عرب از امپراتوری عثمانی، فیلد مارشال ادموند آلنبی اعلام کرد که سوریه عثمانی قرار بودبه سه زیر واحد اداری تقسیم شود، که تفاوت بسیار کمی با تقسیمات عثمانی قبلی داشت:[۴]

  • او-ای-تی-اِی جنوبی، متشکل از متصرفات عثمانی اورشلیم و سنجق‌های نابلس و عکا. این اولین تعریف اداری از آنچه قرار بود فلسطین تحت قیمومیت شود بود.[۵]
  • او-ای-تی-اِی غرب (در اصل او-ای-تی-اِی شمالی، دو ماه بعد تغییر نام داد) متشکل از ولایت بیروت عثمانی، متصرفات کوه لبنان، سنجاق لاذقیه، و تعدادی از مناطق فرعی. و
  • او-ای-تی-اِی شرق متشکل از ولایت دمشق عثمانی و بخش جنوبی ولایت حلب. بعداً قرار شد فرمانداران حلب از اشغال زور حمایت کنند. منطقه معان و عقبه توسط او-ای-تی-اِی شرق اداره می‌شد و حجاز مدعی آن بود.

در دسامبر ۱۹۱۸، به دنبال اشغال منطقه کیلیکیه، منطقه جدیدی ایجاد شد.[۲]

  • او-ای-تی-اِی شمالی، متشکل از ولایت آدانا

رویدادهای بعدی

ویرایش
 
نتایج کمیسیون کینگ-کرین درخواست‌های دریافتی از او-ای-تی-اِی جنوبی (به فلسطین تبدیل شد)، او-ای-تی-اِی غربی (به لبنان و سوریه غربی تبدیل شد) و او-ای-تی-اِی شرقی (به سوریه و ماوراء اردن تبدیل شد). از آن به عنوان «اولین نظرسنجی از افکار عمومی عرب» یاد شده‌است.[۶]

در این دولت نیازهای فوری مردم تأمین شد، دانه بذر و دام وارد و توزیع شد، منابع مالی با شرایط آسان از طریق بانکداران ارتش در دسترس قرار گرفت، ارز ثابتی ایجاد شد و خدمات پستی احیا شد.[۷] آلنبی اصرار داشت که تا زمانی که مدیریت نظامی لازم است، مسئولیت او باقی می‌ماند.

اداره‌ها

ویرایش

او-ای-تی-اِی جنوب

ویرایش

این منطقه به چهار ناحیه تقسیم شد: اورشلیم، یافا، مجدل و بئر السبع، که هر کدام زیر نظر یک فرماندار نظامی بودند.

هر دو مدیر اول بریتانیا، ژنرال مانی و واتسون، به دلیل عدم حمایت از صهیونیست‌ها بر عرب‌ها توسط لندن برکنار شدند.[۸] هنگامی که دولت او-ای-تی-اِی پایان یافت، هربرت ساموئل سیاستمدار صهیونیستی به عنوان اولین مدیر غیرنظامی منصوب شد.[۸] ساموئل پذیرش این نقش و پایان مدیریت نظامی را در سندی که اغلب نقل می‌شود، ثبت کرده‌است: «دریافت شده از سرلشکر سر لوئیس جی. بولز KCB—One Palestine، کامل».[۹]

او-ای-تی-اِی شرق

ویرایش

او-ای-تی-اِی شرق یک اداره نظامی مشترک عرب‌ها و بریتانیا بود. ارتش عرب و بریتانیا در ۱ اکتبر ۱۹۱۸ وارد دمشق شدند و در ۳ اکتبر ۱۹۱۸ علی رضا الرکابی به عنوان فرماندار نظامی او-ای-تی-اِی شرقی منصوب شد.[۱۰][۱۱] شاهزاده فیصل پسر ملک حسین مکه در ۴ اکتبر وارد دمشق شد و ریکابی را به عنوان رئیس شورای مدیران (یعنی نخست‌وزیر) سوریه منصوب کرد.

تعریف مرز او-ای-تی-اِی شرق ابهاماتی را در جنوب و شرق ایجاد کرد که منجر به ادعاهای رقیب از سوی پادشاهی حجاز و عراق اشغالی شد.

شروع و اداره

ویرایش

او-ای-تی-اِی در ۲۳ اکتبر ۱۹۱۸ تحت قوانین پذیرفته شده اشغال نظامی تأسیس شد.

از هم پاشیدگی

ویرایش
 
این پیش نویس تلگرام بریتانیا در سپتامبر ۱۹۱۹ که دستور خروج نیروهای بریتانیایی از مناطق فرانسوی و عرب او-ای-تی-اِی را صادر می‌کرد، اندکی پس از کنفرانس فرانسه و بریتانیا در دوویل تهیه شد. خط در نقطه ۵ به «خط دوویل» معروف شد.

ادارات او-ای-تی-اِی در زمان‌های مختلف در هر یک از مناطق، پس از انتصاب رسمی ادارات مدنی (قبل از اجرایی شدن رسمی دستورات) منحل شدند:

منابع

ویرایش
  1. Macmunn & Falls 1930, p. 606-607.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ Macmunn & Falls 1930.
  3. Paris 2003.
  4. Israel: the first hundred years, Efraim Karsh
  5. Biger, 2005, p.53: "This initial division along the lines of the Ottoman administrative division for the purposes of military government, was in fact the first definition of an area that would later be determined as 'Palestine'"
  6. Zogby, James (11 July 2008). "Opinions Matter: A Lesson From History". Huffington Post.
  7. Keogh, E. G.; Joan Graham (1955). Suez to Aleppo. Melbourne: Directorate of Military Training by Wilkie & Co. OCLC 220029983. p. 202–3
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ D. K. Fieldhouse (6 April 2006). Western Imperialism in the Middle East 1914-1958. OUP Oxford. pp. 198–. ISBN 978-0-19-153696-0.
  9. Owen, C. V. (2004). "Bols, Sir Louis Jean (1867–1930)". Oxford Dictionary of National Biography (online ed.). Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/31947. (Subscription or UK public library membership required.)
  10. Eliezer Tauber (5 March 2014). The Arab Movements in World War I. Routledge. pp. 240–. ISBN 978-1-135-19978-4.
  11. William E. Watson (2003). Tricolor and Crescent: France and the Islamic World. Greenwood Publishing Group. pp. 53–. ISBN 978-0-275-97470-1.
  12. Tauber, Eliezer (13 September 2013). The Formation of Modern Iraq and Syria. Routledge. pp. 30–. ISBN 978-1-135-20118-0.

کتابشناسی - فهرست کتب

ویرایش

الگو:Mandatory Palestine topics