ایالت شاهزاده نشین

ایالت شاهزاده نشین یا امیرنشین نوابی (به انگلیسی: Princely state) (به اردو: نوابی ریاست) در امپراتوری هند بریتانیا نهادی بود که اسماً حاکمیت مستقل داشت[۱] و مستقیماً توسط بریتانیا اداره نمی‌شد، اما تحت نوعی حکومت غیرمستقیم به وسیله حاکمی محلی قرار داشت[۲] که خود با تاج‌وتخت بریتانیا شکلی از رابطه تحت‌الحمایگی یا خراج‌گزاری داشت.

هند مستعمراتی
British Indian Empire
نهادهای امپراتوری هند
هند هلندی۱۶۰۵–۱۸۲۵
هند دانمارکی۱۶۲۰–۱۸۶۹
هند فرانسوی۱۷۶۹–۱۹۵۴

هند پرتغالی
(۱۵۰۵–۱۹۶۱)
خانه هند۱۴۳۴–۱۸۳۳
کمپانی هند شرقی پرتغال۱۶۲۸–۱۶۳۳

هند بریتانیایی
(۱۶۱۲–۱۹۴۷)
کمپانی هند شرقی بریتانیا۱۶۱۲–۱۷۵۷
قوانین کمپانی در هند۱۷۵۷–۱۸۵۸
راج بریتانیا۱۸۵۸–۱۹۴۷
حکومت بریتانیا در برمه۱۸۲۴–۱۹۴۸
دولت‌های شاهزاده‌ای۱۷۲۱–۱۹۴۹
چندپارگی هند
۱۹۴۷

جواهر لعل نهرو در ژوئیه ۱۹۴۶ اظهار داشت هیچ شاهزاده نشینی نمی‌تواند از نظر نظامی در مقابل ارتش مستقل هند مقاومت کند. در ژانویه ۱۹۴۷، نهرو اعلام کرد که حق الهی پادشاهان در هند بعد از استقلال جایگاهی نخواهد داشت.[۳] در ماه مه ۱۹۴۷، وی اعلام کرد که هر ایالت شاهزاده نشین که از پیوستن به مجلس مؤسسان امتناع کند، به عنوان یک دولت متخاصم تلقی خواهد شد.[۴] زمانی که هند و پاکستان در سال ۱۹۴۷ مستقل شدند، رسماً ۵۶۵ ایالت شاهزاده نشین وجود داشت، اما اکثریت بزرگی از آنها با نایب السلطنه بریتانیا قرارداد جمع‌آوری مالیات و ارائه خدمات عمومی داشتند. فقط ۲۱ ایالت شاهزاده نشین حکومت واقعی داشتند و تنها چهار تا به نسبت بزرگ بودند (ایالت حیدرآباد، ایالت میسور، ایالت جامو و کشمیر، و ایالت بارودا). تمام آنها بین سالهای ۱۹۴۷ و ۱۹۴۹ به یکی از دو کشور مستقل جدید پیوستند و تمام ایالت های شاهزاده نشین با دریافت مقرری بازنشسته شدند.[۵]

در زمان خروج بریتانیا از هند، ۵۶۵ ایالت شاهزاده نشین در شبه قاره هند به رسمیت شناخته می‌شدند،[۶] و علاوه بر آن هزاران قلم املاک زمینداری و جاگیر وجود داشتند. در سال ۱۹۴۷، ایالت شاهزاده نشین ها ۴۰ درصد از مساحت هند پیش از استقلال را پوشش می‌دادند و ۲۳ درصد از جمعیت آن را تشکیل می‌دادند.[۷] از بین این ایالات شاهزاده نشین، برخی مهم‌تر بودند که نمایندگان سیاسی دایم بریتانیا موسوم به «مقیم» در آنها حضور داشتند: حیدرآباد تحت حکومت نظام، میسور و تراوانکور در جنوب، جامو و کشمیر، سیکیم در هیمالیا و ایندور در مرکز هند.

منابع

ویرایش
  1. (Ramusack 2004) Quote: "The British did not create the Indian princes. Before and during the European penetration of India, indigenous rulers achieved dominance through the military protection they provided to dependents and their skill in acquiring revenues to maintain their military and administrative organizations. Major Indian rulers exercised varying degrees and types of sovereign powers before they entered treaty relations with the British. What changed during the late eighteenth and early nineteenth centuries is that the British increasingly restricted the sovereignty of Indian rulers. The Company set boundaries; it extracted resources in the form of military personnel, subsidies or tribute payments, and the purchase of commercial goods at favorable prices, and limited opportunities for other alliances. From the 1810s onwards as the British expanded and consolidated their power, their centralized military despotism dramatically reduced the political options of Indian rulers." (p. 85)
  2. (Ramusack 2004) Quote: "The British system of indirect rule over Indian states … provided a model for the efficient use of scarce monetary and personnel resources that could be adopted to imperial acquisitions in Malaya and Africa. (p. 87)"
  3. Lumby, E. W. R. 1954. The Transfer of Power in India, 1945–1947. London: George Allen & Unwin. p. 228
  4. Tiwari, Aaditya (30 October 2017). "Sardar Patel – Man who United India". pib.gov.in.
  5. Wilhelm von Pochhammer, India's road to nationhood: a political history of the subcontinent (1981) ch 57
  6. Bhargava, R. P. (1991), The Chamber of Princes, Northern Book Centre, pp. 312–323, ISBN 978-81-7211-005-5
  7. Datar, Arvind P. (2013-11-18). "Who betrayed Sardar Patel?". The Hindu.