ایراج
ایراج، روستایی از توابع شهرستان خور و بیابانک در استان اصفهان ایران است.
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | اصفهان |
| شهرستان | خور و بیابانک |
| بخش | خور و بیابانک |
| دهستان | نخلستان (خور و بیابانک) |
| نام‌های قدیمی | اِرابه |
| سال بنیاد | بیش از ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح |
| مردم | |
| جمعیت | ۶۵۵ نفر (سرشماری ۹۵) |
| کد آماری | ۱۸۲۰۸۴ |
جمعیت ویرایش
این روستا در دهستان نخلستان قرار داشته و براساس سرشماری سال ۱۳۹۵جمعیت آن حدود ۸۰۰نفر (۲۰۰ خانوار) بوده‌است.[۲]
تاریخچه ویرایش
این روستا دارای قدمتی ۵۰۰۰ ساله است. ساکنان قدیم آن دین زرتشتی داشته و بقایای قبرستانی بنام گبرها و همچنین دخمه ای ساده و ابتدایی از گبرها موجود می‌باشد این روستا در گذشته‌های نه چندان دور بارها مورد تهاجم یاغیان و دزدان قرار گرفته از جمله گروهی از ایل باصری به سرکردگی رمضان خان باصری با کشتن مسعود لشکر قلعه ایراج را به تسخیر خود در میاورد و مدتهای در ایراج و دیگر روستاها به اذیت و آزار و غارت مشغول بوده‌است. ایراج در دل کویر و در میان چندین روستای دیگر قرار دارد و دارای یک قلعه بسیار قدیمی که منحصر به فرد می‌باشد و بر بالای تپه ای واقع شده و در قدیم تراکم خانه‌ها در اطراف قلعه بیشتر بوده‌است قلعه در مکانی واقع شده که دیدبانها می‌توانستند از چند کیلومتری متجاوزین را رصد کنند بجز از غرب بخاطر کوه‌ها و تپه‌ها که برجی دیدبانی در قسمت غربی قلعه بر روی تپه ای واقع شده که ساکنین قلعه غافلگیر نشوند این قلعه در طول تاریخ یکبار توسط اعراب علوی و دیگر بار توسط قوای دولتی برای بیرون راندن رمضان خان باصری تخریب شده و هم‌اکنون مخروبه ای از ۳ طبقه آن باقیست همچنین درخت سروی با قدمت بیش از ۱۰۰۰ سال که یادگاریست از زرتشتیان و ساکنان قدیم روستا. از تپه‌های باستانی روستا اشیایی مربوط به ۲ تا ۳ هزار سال قبل از میلاد کشف شده‌است.
وجه تسمیه ویرایش
گویند ایرج و مهرک دو برادر بودند. ایراج روستای ارابه (ایراج) را بنیاد نهاد و مهرک روستای مهرجان را. چون کاریز مهرجان کم‌آب بود مهرک از برادر خواست تا شب‌هنگام آب ایراج به مهرجان برود. ایرج پذیرفت. دو برادر جویی کندند و با ساروج و سنگ استوار ساختند و آب ایراج در این جوی به سوی مهرجان روان گردید. آثار این جوی بین دو روستا که بیش از سه فرسنگ با هم فاصله دارند اکنون بر جای است.[۳]
منابع طبیعی؛ کشاورزی و محصولات ویرایش
در این روستا ۳۳ چشمه آب شیرین و گورا از قدیم تا به حال وجود دارد که از خانه‌های قدیم سرچشمه می‌گیرند و بعد از به هم پیوستن آنها راهی کشتخوان سرسبز ایراج می‌شود و درختان میوه را در دل کویر سیراب می‌کند.
محصولات باغی این روستا انار. آلو. سیب. گلابی. زردآلو. هلو. گردو توت سیاه و سفید و انواع انگور و آلبالو و گیلاس و خرما و انجیر سبز و سیاه و زیتون و غیره… است و محصولات زراعی آن گندم. جو. لوبیا. عدس. کنجد و غیره … است. اهالی روستا به کار کشاورزی و دیگر مشاغل روستا دامداری و کار در معادن اطراف می‌باشد. جمع‌آوری گیاهان کوهی نیز در کنار امور دیگر به آنان کمک می‌کند. سیستم آبیاری مزارع از طریق چند استخر آب و جوی‌های سیمانی است. کوه‌های اطراف این روستا بشدت مورد حفاظت محیط زیست می‌باشد که دلیل آن وجود صیادان و صید بی‌رویه در این منطقه بسیار زیباست. جانوران وحشی در این روستا عبارتند از یوز گرگ شغال و روباه و پرندگانی چون باز عقاب و زاغ کلاغ کل و بز کویی و آهو بره و کبک و طیهو از حیواناتی است که محافظت شده‌اند
اقتصاد ویرایش
شغل اکثر ساکنان روستا کشاورزی و دامداری بوده و در قدیم برای امرار معاش از سوزاندن بوته‌های بادام کوهی و دیگر درختان زغال‌هایی را در چاه‌های زغال به‌دست می‌آوردند و برخی دیگر در معادن اطراف مشغول به کار بوده‌اند.
منابع ویرایش
- ↑ «: کمیته تخصصی نام نگاری و یکسان‌سازی نام‌های جغرافیایی ایران:». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۱.
- ↑ درگاه ملی آمار ایران
- ↑ حکمت یغمایی، عبدالکریم (۱۳۹۶). خور، شهر شورستان. زنجان: آذر کلک. ص. ۶۲. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۵۹-۴۷-۲.