بازدهی سوخت (به انگلیسی: Fuel efficiency) شکلی از بازده گرمایی است، یعنی نسبت تلاش برای رسیدن به نتیجه در فرآیندی که انرژی پتانسیل شیمیایی موجود در یک حامل (سوخت) به انرژی جنبشی یا کار تبدیل می‌شود. بازدهی کلی سوخت ممکن است در هر دستگاه متفاوت باشد، که به نوبه خود ممکن است در هر کاربردی متفاوت باشد. این تفاوت اغلب به‌عنوان یک پروفایل انرژی[EN ۱] پیوسته نشان داده می‌شود. کاربردهای غیرحمل‌ونقلی، مانند صنعت، از افزایش بازدهی سوخت (به‌ویژه نیروگاه‌های سوخت فسیلی یا صنایعی که با احتراق سروکار دارند مانند تولید آمونیاک درطی فرایند هابر) سود می‌برند.

در زمینه حمل و نقل، واژه انگلیسی «fuel economy» عبارت است از میزان بازدهی انرژی یک وسیله نقلیه خاص، که به‌عنوان نسبت مسافت طی‌شده به ازای واحد سوخت مصرف‌شده درنظرگرفته می‌شود. بازدهی سوخت در حمل‌ونقل به عوامل مختلفی ازجمله بازدهی موتور، طراحی گیربکس و طراحی لاستیک خودرو وابسته است. در اکثر کشورها، با استفاده از سیستم متریک، مصرف سوخت[EN ۲] در لیتر بر ۱۰۰ کیلومتر (L/100 کیلومتر) یا کیلومتر در لیتر (km/L یا kmpl) بیان می‌شود. در تعدادی از کشورهایی که هنوز از سیستم‌های دیگر استفاده می‌کنند مصرف سوخت بر حسب مایل بر گالن (mpg) (برای مثال در ایالات متحده و معمولاً در بریتانیا ایمپریال گالن) بیان می‌شود. گاهی ممکن است سردرگمی میان این اصطلاحات به‌وجود بیایید زیرا ایمپریال گالن ۲۰٪ بزرگتر از گالن ایالات متحده است بنابراین مقادیر mpg مستقیماً قابل مقایسه نیستند. به‌طور سنتی، لیتر در هر میلی‌لیتر در نروژ و سوئد استفاده می‌شد، اما امروزه هر دو آنان از استاندارد اتحادیه اروپا (۱۰۰ کیلومتر)/لیتر استفاده می‌کنند.[۱]

اصطلاح مصرف سوخت[EN ۲] عبارت دقیق‌تری برای عملکرد خودرو است زیرا یک رابطه خطی در آن وجود دارد، درحالی که استفاده از اصطلاح «fuel economy» منجر به انحراف در بهبود بهره‌وری می‌شود.[۲] اصطلاح بازدهی وزن-مخصوص (به انگلیسی: H Weight-specific efficiency) (بازده در واحد وزن) ممکن است برای بار و مسافر بیان شود.

کارایی خاص و مشخص‌شده[نیازمند منبع][EN ۳] (کارایی وسیله نقلیه به ازای هر مسافر) برای وسایل نقلیه مسافربر استفاده می‌شود.

جستارهای وابسته ویرایش

  • مصرف سوخت در خودرو
  • بنزین

یادداشت‌ها ویرایش

  1. energy profile
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ fuel consumption
  3. specific efficiency

منابع ویرایش

  1. "Information on the fuel consumption of new cars". Archived from the original on 8 September 2019. Retrieved 7 November 2019.
  2. "Learn More About the Fuel Economy Label for Gasoline Vehicles". Archived from the original on 2013-07-05.

پیوند به بیرون ویرایش